Atmosphere

1 Scope of this document

The following is a background literature for teachers. It summarises the things to be known to a teacher to teach this topic more effectively . This literature is meant to be a ready reference for the teacher to develop the concepts, inculcate necessary skills, and impart knowledge in Atmoshere from Class 9 to Class 10.

2 Syllabus

Class 8

1. Meaning and Importance 2. Structure and Composition of the Atmosphere 3. Elements of Atmosphere: Temperature, Pressure, Wind, Humidity, Clouds and Rainfall 4. Temperature - Horizonal and Vertical Distribution of temperature ,Temperature, Zones, Factors Influencing temperature

3 Concept Map

4 Theme Plan

	THEME PLAN FOR THE TOPIC ATMOSPHERE
CLASS	SUBTOPIC	CONCEPT DEVELOPMENT	KNOWLEDGE	SKILL	ACTIVITY
6th to 10th	CxÀð ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¦Û ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ	ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ ªÀĺÀvÀézÀ §UÉÎ CjAiÀÄĪÀgÀÄ É	ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ CxÀð ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæªÀÄÄRåv		ZlĪÀnPÉ -1
	ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ ¸ÀAAiÉÆÃd£É	««zsÀ jÃwAiÀÄ C¤Ã®UÀ¼À ªÀåvÁå¸À CjAiÀÄĪÀgÀÄ	ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ°ègÀĪÀ ««zsÀ ರೀತಿಯ C¤Ã®ಗಳ ಸಂಯೋಜನೆ	ವಿವಿಧ ಅನಿಲಗಳ ಉಪಯೋಗಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡುವುದು.	ZàlĪÀnPÉ – 2
	ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ gÀZÀ£É	¨sÀƫĬÄAzÀ JvÀÛgÀPÉÌ ºÉÆÃzÀAvÉ ªÁAiÀÄÄ«£À¯ÁèUÀĪÀ ªÀåvÁå¸ÀPÉÌ ಕಾgÀt UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ.É	sಭೂ«Ä¬ÄAzÀ JvÀÛgÀPÉÌ ºÉÆzÀAvÉ ««zsÀ ಸ್ತûgÀUÀ¼À°è ªÁAiÀÄÄ«ನ¯ÁèUÀĪÀ §zÀ¯ÁªÀu	ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ ಸ್ತgÀUÀ¼À avÀæ ©r¸À®Ä ¸ÀªÀÄxÀðgÁUÀĪÀgÀÄ.	ZàlĪÀnPÉ – 3
	ºÀªÁUÀÄt ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄÄUÀÄt	1) ºÀªÁUÀÄt ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄÄUÀtzÀ¯ÁèUÀĪÀ ªÀåvÁå¸À 2) ªÁAiÀÄÄUÀÄtzÀ ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃgÀĪÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ.	ಹವಾಗುಣ ಮತ್ತು ವಾಯುಗುಣದ ಅರ್ಥ ««zsÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À¯ÁèUÀĪÀ ºÀªÁUÀÄtzÀ¯ÁèUÀĪÀ ªÀåvÁå¸À	೧.««zsÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ¯ÁèUÀĪÀ ºÀªÁUÀÄtzÀ ªÀåvÁå¸À UÀÄgÀÄwಸಿ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡುವುದು ೨.d£ÀfêÀ£ÀzÀ ªÉÄÃ¯É ºÀªÁUÀÄt & ªÁAiÀÄÄUÀÄt AiÀiÁªÀ jÃw ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃgÀÄvÀÛªÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ.	ZÀlĪÀnPÉ – 8
	ªÁAiÀÄÄUÀÄtzÀ GµÁÚA±À	««zsÀ PÁ®UÀ¼À°è GµÁÚA±ÀzÀ¯ÁèUÀĪÀ ªÀåvÁå¸ÀPÉÌ ಕಾgÀt	««zsÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À GµÁÚA±ÀzÀ ªÀåvÁå¸À.	¥ÀèyéAiÀÄ ªÉÄïÁUÀĪÀ GµÁÚA±ÀzÀ¯ÁèUÀĪÀ ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß avÀæzÀ°è ©r¸ÀĪÀÅzÀÄ.	ZàlĪÀnPÉ – 4
	ªÁAiÀÄÄUÀÉÆüÀzÀ MvÀÛqÀ	ªÁAiÀÄÄUÀÄtzÀ GµÁÚA±ÀzÀ¯ÁèUÀĪÀ ªÀåvÁå¸À¢AzÀ ««zsÀ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ¼ÁUÀÄvÀÛªÉ.	ಒತ್ತಡ ಪಟ್ಟಿಗಳು ಮತ್ತು ಅದು GAmÁUÀ®Ä PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß	ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ ««zsÀ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ¥ÀAZÀ £ÀPÁ±ÉAiÀÄ°è UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ..	ZÀlĪÀnPÉ – 5
	THEME PLAN FOR THE TOPIC ATMOSPHERE
	ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ	ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À ¥ÀæPÁgÀUÀ¼À §UÉÎ w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ d£ÀfêÀ£ÀzÀ ªÉÄÃ¯É ©gÀĪÀ ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß CjAiÀÄĪÀÅzÀÄ	ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À ¥ÀæPÁgÀUÀಳು	««zsÀ jwÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ©Ã¸ÀĪÀ ¢PÀÌ£ÀÄß ¥Àæ¥ÀAZÀ £ÀPÁ±ÉAiÀÄ°è UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ.	ZÀlĪÀnPÉ – 6,7
	DzÀæðvÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀļÉ	ªÀÁvÁªÀgÀtzÀ°è GAmÁUÀĪÀ DzÀæðvÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀļÉAiÀÄ ºÀAZÀPÉಯ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿಯುವರು	ªÉÆÃqÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀļÉAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼À	d®ZÀPÀæ vÉÆÃj¸ÀĪÀ avÀæ gÀZÀ£É ªÀļÉAiÀÄ ºÀAaPÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀPÁ±ÉAiÀÄ°è UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ.	»ªÀÄ ©¼ÀĪÀÅzÀÄ, UÀÄqÀÄUÀÄ ¹r®Ä «ÄAZÀÄUÀ¼À «rAiÉÆà Qè¥ï «PàëuÉ

5 ವಾಯುಮಂಡಲ

II. ' DAiÉÄÌ ªÀiÁrzÀ ¥ÀoÀå «µÀAiÀÄ PÉëÃvÀæzÀ°è ¨ÉÆâü¸À¨ÉÃPÁzÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¥À ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ

6£Éà vÀgÀUÀw:

K¶AiÀiÁ, AiÀÄÆgÉÆÃ¥ï, D¦üæPÁ RAqÀUÀ¼À ¨sËUÉÆýPÀ ¸À¤ßªÉñÀ, ««zsÀ jÃwAiÀÄ ªÁAiÀÄÄUÀÄt PÀAqÀħgÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ.

7£Éà vÀgÀUÀw

GvÀÛgÀ CªÉÄÃjPÀ, zÀQët CªÉÄÃjPÀ, D¸ÉÖçðAiÀiÁ, CAmÁQÖðPÀ RAqÀUÀ¼À ¨sËUÉÆýPÀ ¸À¤ßªÉñÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄÄUÀÄt ºÁUÀÆ ¸À¸ÀåªÀUÀðUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀ.

8£Éà vÀgÀUÀw:

ªÁAiÀÄÄUÀÄtzÀ CxÀð ªÀÄvÀÄÛ ªÀĺÀvÀé:

¥ÀÈyéAiÀÄ ¸ÀÄvÀÛ®Æ DªÀj¹gÀĪÀ ªÁAiÀÄÄ«£À vɼÀĪÁzÀ ¥ÀzÀgÀªÉà ªÁAiÀÄÄ ªÀÄAqÀ®. ¥ÀÈyéAiÀÄ ªÉÄð£À fëUÀ¼À C¹ÛvÀéPÉÌ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ°ègÀĪÀ C¤®UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ WÀlPÀUÀ¼ÁzÀ ¤ÃgÁ«, zsÀƽPÀtUÀ¼ÀÄ PÁgÀtªÁVªÉ.

ªÁAiÀÄÄUÀÄtzÀ gÀZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAAiÉÆÃd£É:

ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®ªÀÅ ¸ÁgÀd£ÀPÀ, DªÀÄèd£ÀPÀ EvÁå¢ C¤®UÀ½AzÀ gÀavÀªÁVzÉ. ªÁAiÀÄÄ ªÀÄAqÀ®ªÀÅ LzÀÄ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.

ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ WÀlPÀUÀ¼ÀÄ:

GµÀÚvÉ, MvÀÛqÀ, ªÀiÁgÀÄvÀ, DzÀæðvÉ, ªÉÆÃqÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀļÉUÀ¼ÀÄ ªÁAiÀÄÄ ªÀÄAqÀ®zÀ ¥ÀæªÀÄÄR WÀlPÀUÀ¼ÁVªÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ MAzÀÄ ¥ÀæzÉñÀzÀ ºÀªÁªÀiÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄÄUÀÄtªÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀĪÀ°è ¥ÀæªÀÄÄR ¥ÁvÀæ ªÀ»¸ÀÄvÀÛªÉ.

ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ GµÁÚA±À:

¸ËgÀ ±ÁRªÀÅ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É HzsÀéðªÀÄÄR ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄvÀ® ºÀAaPÉ JA§ JgÀqÀÄ jÃwAiÀÄ°è ¥Àæ¸ÀgÀtªÁUÀÄvÀÛzÉ. ¥ÀÈyéAiÀÄ ªÉÄð£À GµÀÚvÉAiÀÄ C¸ÀªÀiÁ£À ºÀAaPÉUÉ CPÁëA±À, ¨sÀÆ ¨sÁUÀ ªÀÄvÀÄÛ d®¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÀæ ¸Á«Ä¥Àå, ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄlÖ¢AzÀ EgÀĪÀ JvÀÛgÀ, ªÀÄtÄÚ, ¥ÀªÀðvÀUÀ¼ÀÄ, ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀ£À¸Ààw EvÁå¢ CA±ÀUÀ¼ÀÄ PÁgÀtªÁVªÉ. ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ DPÁgÀ, CPÁëA±À, ªÁAiÀÄÄ«£À MvÀÛqÀ EvÁå¢UÀ¼À ¥Àæ¨sÁªÀ¢AzÀ GµÀÚ ªÀ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ ¤ªÀiÁðtªÁUÀÄvÀÛªÉ.

ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ MvÀÛqÀ:

ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ MvÀÛqÀªÀÅ HzsÀéðªÀÄÄR ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄvÀ® ºÀAaPÉ JA§ JgÀqÀÄ «zsÀUÀ¼À°è «vÀgÀuÉ AiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. MvÀÛqÀzÀ «vÀgÀuÉAiÀÄ°è ªÀåvÁå¸À GAmÁUÀ®Ä GµÁÚA±À, CPÁëA±À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÀæªÀÄlÖ ¢A¢gÀĪÀ JvÀÛgÀ EvÁå¢UÀ¼ÀÄ ¥ÀæªÀÄÄRªÁV ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß ©ÃgÀÄvÀÛªÉ. EzÀjAzÁVAiÉÄà ¥ÀÈyéAiÀÄ ªÉÄÃ¯É MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ¼ÀÄ GAmÁUÀÄvÀÛªÉ.

ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ:

MvÀÛqÀ ºÁUÀÆ GµÀÚvÉ ¥ÀjuÁªÀĪÁV ««zsÀ jÃwAiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ GAmÁUÀÄvÀÛªÉ. ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖ¬ÄAzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀzÀ ¥ÀnÖAiÀÄ PÀqÉUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ.

DzÀæðvÉ:

¸ÁUÀgÀ ¸ÀªÀÄÄzÀæUÀ¼À ¤ÃgÀÄ ¨sÁ¶àèsÀªÀ£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ® ªÀ£ÀÄß ¸ÉÃgÀÄvÀÛzÉ. ªÀ£À¸ÀàwUÀ¼À ¨sÁµÀà «¸Àdð£É¬ÄAzÀ®Æ ¤ÃgÁ« ªÁAiÀÄÄ ªÀÄAqÀ®ªÀ£ÀÄß ¸ÉÃgÀÄvÀÛzÉ. ªÁAiÀÄÄ« £À°ègÀĪÀ ¤ÃgÁ«AiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÉà DzÀæðvÉ. DzÀæðvÉAiÀÄ£ÀÄß JgÀqÀÄ «zsÀUÀ¼À°è PÁt§ºÀÄzÀÄ. 1) ¸Á¥ÉÃPÀë DzÀæðvÉ 2) ¤gÀ¥ÉÃPÀë DzÀæðvÉ.

ªÉÆÃqÀ:

ªÁAiÀÄÄ ªÀÄAqÀ®zÀ°ègÀĪÀ GµÁÚA±À PÀrªÉÄAiÀiÁzÁUÀ ¤ÃgÁ«AiÀÄÄ E§â¤ ©AzÀÄ«VAvÀ®Æ PɼÀUÉ vÀA¥ÁV d¯ÁPÀµÀðPÀ PÀtUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¸ÀÆPÀëöä PÀtUÀ¼ÁV ¸ÁA¢æÃPÀgÀtUÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ. EzÀ£Éßà ªÉÆÃqÀ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. ªÉÆÃqÀUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À DPÁgÀ ºÁUÀÆ JvÀÛgÀzÀ DzsÁgÀ¢AzÀ ««zsÀ ªÀiÁzÀjUÀ¼ÁV «AUÀr¸À¯ÁVzÉ.

ªÀļÉ:

ªÁAiÀÄÄ«£À°ègÀĪÀ ¤ÃgÁ«AiÀÄÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ ZÀ°¹ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÁV vÀA¥ÀÄUÉÆAqÀÄ ¤Ãj£À gÀÆ¥ÀzÀ°è ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ©Ã¼ÀÄvÀÛzÉ. EzÀ£Éß ªÀÄ¼É J£ÀÄߪÀgÀÄ. ©zÀÝ ¤ÃgÀÄ ¥ÀÄ£ÀBÀ CAvÀdð®ªÁV ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÃgÀÄvÀÛzÉ. £À¢ vÉÆgÉUÀ¼ÁV ºÀjzÀÄ ¸ÁUÀgÀªÀ£ÀÄß ¸ÉÃgÀÄvÀÛzÉ. ¥ÀæªÀÄÄRªÁV 3 jÃwAiÀÄ ªÀļÉUÀ¼À£ÀÄß £ÁªÀÅ £ÉÆÃqÀ§ºÀÄzÀÄ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ - ¥ÀªÀðvÀ d¤vÀ ªÀļÉ, ¥Àj¸ÀgÀt ªÀÄ¼É ªÀÄvÀÄÛ DªÀvÀð ªÀļÉ.

ºÀªÁªÀiÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄÄUÀÄt:

MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ ¥ÀæzÉñÀzÀ C¯ÁàªÀ¢üAiÀÄ GµÀÚvÉ, MvÀÛqÀ, ªÀiÁgÀÄvÀ, vÉêÁA±À ªÀÄvÀÄÛ ªÀļÉUÀ¼À°è DUÀĪÀ §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ºÀªÁªÀiÁ£À J£ÀÄߪÀgÀÄ. MAzÀÄ «±Á® ¨sÀÆ ¨sÁUÀzÀ ¢ÃWÁðªÀ¢üAiÀÄ ºÀªÁªÀiÁ£ÀzÀ ¸ÀgÁ¸ÀjAiÀÄ£ÀÄß ªÁAiÀÄÄUÀÄt J£ÀÄߪÀgÀÄ. AiÀiÁªÀÅzÉà MAzÀÄ ¥ÀæzÉñÀzÀ ºÀªÁªÀiÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄÄUÀÄtªÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀĪÀ°è CPÁëA±À ¸ÀªÀÄÄzÀæ¢A¢gÀĪÀ zÀÆgÀ, ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄlÖ¢A¢gÀĪÀ JvÀÛgÀ, ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ©Ã¸ÀĪÀ ¢PÀÄÌ, ¥ÀªÀðvÀUÀ¼ÀÄ ºÀ©âgÀĪÀ jÃw, ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ ªÉÄïÉäöÊ EvÁå¢UÀ¼ÀÄ ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃgÀÄvÀÛªÉ.

9£Éà vÀgÀUÀw:

PÀ£ÁðlPÀzÀ ªÁAiÀÄÄUÀÄtzÀ «zsÀUÀ¼À «ªÀgÀuÉ

10£Éà vÀgÀUÀw:

¨sÁgÀvÀzÀ ªÁAiÀÄÄUÀÄt IÄvÀĪÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀiÁ£ÀÆì£ï ªÀļÉAiÀÄ ¥Àæ¨sÁªÀ ªÀiÁ£ÀÆì£ï ªÀļÉAiÀÄ ®PÀëtUÀ¼ÀÄ.

III. ' ¥ÀjPÀ®à£É ªÀÄvÀÄÛ G¥À ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß UÀ½¸À¨ÉÃPÁzÀ GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ:

• ¥ÀÈyéAiÀÄ ªÉÄð£À fëUÀ¼À C¹ÛvÀéPÉÌ ªÁAiÀÄÄ ªÀÄAqÀ®ªÀÅ ºÉÃUÉ CvÀåUÀvÀåªÁVzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß CxÉÊð¸ÀĪÀÅzÀÄ.
• ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ gÀZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ ¸ÀAAiÉÆÃd£ÉAiÀÄ §UÉÎ w½zÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
• ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ ««zsÀ ¥ÀzÀgÀÄUÀ¼À ªÀĺÀvÀéªÀ£ÀÄß CjvÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
• ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ ªÀÄÆ® WÀlPÀUÀ¼À §UÉÎ w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ (GµÀÚvÉ, MvÀÛqÀ, ªÀiÁgÀÄvÀ, DzÀæðvÉ, ªÉÆÃqÀ, ªÀÄ¼É EvÁå¢)
• GµÀÚvÉAiÀÄ ºÀAaPÉ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃgÀĪÀ CA±ÀUÀ¼À §UÉÎ w½zÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
• ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ MvÀÛqÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ºÀAaPÉAiÀÄ£ÀÄß CjAiÀÄĪÀÅzÀÄ.
• ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß CjvÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
• DzÀæðvÉAiÀÄ «zsÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ªÀĺÀvÀéªÀ£ÀÄß w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ.
• ªÉÆÃqÀUÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ®PÀëtUÀ¼À §UÉÎ w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ.
• ªÀļÉAiÀÄ GAmÁUÀÄ«PÉ, ªÀ¼ÉAiÀÄ «zsÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ªÀļÉAiÀÄ ºÀAaPÉAiÀÄ §UÉÎ CjvÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
• ºÀªÁªÀiÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄÄUÀÄtUÀ¼À CxÀð ªÀÄvÀÄÛ ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß CjAiÀÄĪÀÅzÀÄ.
• MAzÀÄ ¥ÀæzÉñÀzÀ ªÁAiÀÄÄUÀÄtªÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀĪÀ°è ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃgÀĪÀ CA±ÀUÀ¼À §UÉÎ w½zÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
• £ÁªÀÅ ªÁ¹¸ÀĪÀ ¸ÀܼÀzÀ ¥Àæw¤vÀåzÀ ªÁAiÀÄĹÜwAiÀÄ §zÀ¯ÁªÀuÉUÉ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®ªÉà PÁgÀt JAzÀÄ CjvÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
• ºÀªÁªÀiÁ£À ªÀÄÄ£ÀÆìZÀ£Á ªÀgÀ¢AiÀÄ ªÀĺÀvÀé ºÁUÀÆ PÁgÀåªÉÊRjAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄ£ÀzÀlÄÖ ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
• ««zsÀ ¨sÀÆRAqÀUÀ¼À°è PÀAqÀħgÀĪÀ ªÁAiÀÄÄUÀÄt ºÁUÀÆ ¸À¸ÀåªÀUÀðUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀzÀ §UÉÎ PÀÄvÀƺÀ®ªÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
• PÀ£ÁðlPÀzÀ ªÁAiÀÄÄUÀÄtzÀ §UÉÎ w½zÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
• ¨sÁgÀvÀzÀ ªÁAiÀÄÄUÀÄt, IÄvÀĪÀiÁ£ÀzÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÉñÀzÀ ªÉÄÃ¯É GAmÁUÀĪÀ ªÀiÁ£ÀÆ줣À ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß CjvÀÄPÉÆAqÀÄ «ªÀIJð¸ÀĪÀÅzÀÄ.
• ªÉÊeÁÕ¤PÀ ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¹, ¥ÉÆæÃvÁ컸ÀĪÀÅzÀÄ.
• «ÃPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ wêÀiÁð£À PÉÊUÉƼÀÄîªÀ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß ºÉaѸÀĪÀÅzÀÄ.

¦ÃpPÉ :

ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®ªÀÅ £ÀªÀÄä UÀæºÀzÀ CvÀåAvÀ CªÀÄÆ®åªÁzÀ ¸ÀA¥ÀvÁÛVzÉ. CzÀÄ £ÀªÀÄä ¥ÀÈyéAiÀÄ£ÀÄß C¢éÃwAiÀĪÁzÀ ªÁ¸ÀAiÉÆÃUÀå UÀæºÀªÀ£ÁßV ªÀiÁrzÉ. £Á«AzÀÄ ªÁ¹¸ÀÄwÛgÀĪÀ ¨sÀÆUÀæºÀzÀ ªÉÄïÉäöÊAiÀÄÄ ¥ÀæzsÁ£ÀªÁV £É® & d®gÁ²UÀ½AzÀ DªÀÈvÀÛªÁVzÉ. CªÀÅ ªÀÄÆ®vÀB WÀ£À ªÀÄvÀÄÛ zÀæªÀgÀÆ¥ÀªÀżÀîªÀÅ. CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÀæªÀĪÁV ‘²¯ÁUÉÆüÀ’ ªÀÄvÀÄÛ ‘d®UÉÆüÀ’UÀ¼ÉAzÀÄ ¥ÀjUÀt¸À¯ÁVzÉ. EªÉgÀqÀ£ÀÆß ¸ÀÄvÀÄÛªÀj¢gÀĪÀ C¤®UÉÆüÀªÉà ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀ. CAzÀgÉ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß J¯ÉèqÉ ºÉÆ¢PÉAiÀÄAvÉ «¸ÀÛøvÀªÁV DªÀj¹PÉÆArgÀĪÀ C¤®UÀ¼À ¸ÀªÀÄƺÀPÉÌ ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀªÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀªÀÅ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 15 – 35 Q.«ÄÃ. JvÀÛgÀzÀ°è NeÉÆãÀ C¤® ªÀ®AiÀÄ«zÉ. CzÀÄ ¸ÀÆAiÀÄð¤AzÀ «QgÀtUÉÆAqÀ Cw£ÉÃgÀ¼É QgÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß »ÃjPÉƼÀÄîªÀÅzÀjAzÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß CvÀÄåµÀÚvɬÄAzÀ ¸ÀAgÀQë¸ÀÄvÀzÉ.

1.J. ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ ¸ÀAAiÉÆÃd£É

£ÀªÀÄä ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®ªÀÅ C£ÉÃPÀ C¤®UÀ¼ÀÄ, ¤ÃgÁ« ªÀÄvÀÄÛ zsÀƽPÀtUÀ¼À «Ä±ÀætªÁVzÉ. ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ ¸ÀAAiÉÆÃd£ÉAiÀÄÄ MAzÉà §UÉAiÀiÁVgÀzÉ CzÀÄ ¸ÀܼÀ ¢AzÀ ¸ÀܼÀPÉÌ PÁ®¢AzÀ PÁ®PÉÌ ªÀåvÁå¸À ºÉÆAzÀÄvÀÛzÉ. MlÄÖ C¤®UÀ¼À°è ¸ÁgÀd£ÀPÀ (±ÉÃ.78), DªÀÄèd£ÀPÀ (±ÉÃ.21) ¥ÀæªÀÄÄR C¤®UÀ¼ÁVªÉ. DUÁð£ï, EAUÁ¯ÁªÀÄè, ¤AiÀiÁ£ï, »°AiÀÄA, «ÄxÉ£ï, Qæ¸ÁÖ£ï, Qì£Á£ï, £ÉÊlæ¸ï DPÉìöÊqï, ªÀÄvÀÄÛ d®d£ÀPÀUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃj¹ (±ÉÃ.1)gÀµÀÄÖ EzÉ. FUÀ £ÁªÀÅ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ C¤®UÀ¼À ªÀĺÀvÀéªÀ£ÀÄß w½zÀÄ PÉÆüÉÆîÃt.

1.1. CAvÀjPÀë¢AzÀ PÁtĪÀ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ ¨sÁUÀ

¸ÀAUÀæºÀ

http

//kn.wikipedia.com

ವಾಯುವು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸಾರಜನಕ,ಆಮ್ಲಜನಕ ಮತ್ತು ಅರ್ಗಾನ್ ಅನಿಲಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ.ಇವುಗಳನ್ನು ವಾತಾವರಣದ "ಮುಖ್ಯ ಅನಿಲ" ಗಳೆನ್ನುತ್ತಾರೆ.ಉಳಿದ ಇತರ ಅನಿಲಗಳು ತೀರಾ ವಿರಳ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿವೆ.ಇವುಗಳನ್ನು ವಾತಾವರಣದ "ವಿರಳ ಅನಿಲ" ಗಳೆನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಇವು ಯಾವವೆಂದರೆ, ಹಸಿರುಮನೆ ಅನಿಲಗಳಾದ ನೀರಾವಿ,ಕಾರ್ಬನ್ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್,ಮೀಥೇನ್,ನೈಟ್ರಸ್ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಮತ್ತು ಓಝೋನ್. ಶೋಧಿಸಿ,ಶುಧ್ಧೀಕರಿಸಿದ ಗಾಳಿಯು(ವಾಯು), ಅತಿ ವಿರಳ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ರಾಸಾಯನಿಕ ಸಂಯುಕ್ತಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.ಶುಧ್ಧೀಕರಿಸದ ಸಾಮಾನ್ಯ ವಾಯುವಿನಲ್ಲಿ ಹಲವು ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ವಸ್ತುಗಳು ಕಾಣಬರುತ್ತವೆ. ಅವು ಯಾವವೆಂದರೆ,ಧೂಳು,ಪರಾಗರೇಣು,ಅತಿಸೂಕ್ಷ್ಮ ಬೀಜಗಳು,ಕಡಲ ತೇವಾಂಶ(ಸೀ ಸ್ಪ್ರೇ), ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಗಳ ಬೂದಿ, ಉಲ್ಕೆಗಳ ಬೂದಿ ಮುಂತಾದವು. ಕೈಗಾರಿಕಾ ಪ್ರದೂಷಕಗಳಾದ ಕ್ಲೋರಿನ್ ಮತ್ತು ಅದರ ಸಂಯುಕ್ತಗಳು, ಫ್ಲೋರಿನ್ ಮತ್ತು ಅದರ ಸಂಯುಕ್ತಗಳು, ಪಾದರಸ ಮತ್ತು ಗಂಧಕ (ಸಂಯುಕ್ತ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಉ.ದಾ ಸಲ್ಫರ್ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್).

ಡಿಸೆಂಬರ್ 1987ರಲ್ಲಿ ಅಳೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ವಾತಾವರಣದ ಸಂಯೋಜನೆ. ಕೆಳಗಿನ ವೃತ್ತಾಕಾರದ ಚಿತ್ರವು ವಾತಾವರಣದ 0.038%ರಷ್ಟಿರುವ ಅತಿ-ವಿರಳ ಅನಿಲಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

EAUÁ®zÀ qÉÊ-DPÉìöÊqï ¸ÀÆAiÀÄð£À ¥ÀæPÁ±ÀªÀ£ÀÄß ZÉ£ÁßV »ÃjPÉƼÀÄîªÀÅzÀjAz “ºÀ¹gÀÄ ªÀģɥÀjuÁªÀÄ” zÀ MAzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR C¤®ªÁV ¥Àjt«Ä¹zÉ.

F C¤®UÀ¼À®èzÉÉ ¤ÃgÁ«jAiÀÄÄ PÉÆqÀ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ MAzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR WÀlPÁA±ÀªÁVzÉ. eÁé¯ÁªÀÄÄT§Æ¢, G¯Á̧Ƣ, ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ G¥ÀÄà, EvÁå¢ ¸ÉÃj GAmÁzÀ zsÀƽ PÀtUÀ¼ÀÄ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ PɼÀ¸ÀÛgÀzÀ°èzÉ.

F zsÀƽ PÀtUÀ¼ÀÄ ªÉÆÃqÀ,ªÀÄ¼É ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅUÀ¼ÀÄ gÀÆ¥ÀÄUÀƼÀî®Ä ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁVzÉ. zsÀƽ PÀtUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀÆgÉÆåÃzÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÆAiÀÄð¸ÀÛUÀ¼À DPÀµÀðPÀ §tÚUÀ¼ÀÄ PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ.

ರಚನೆ

¸ÀAUÀæºÀ

http

//kn.wikipedia.com

ಭೂಮಿಯ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಐದು ಪ್ರಮುಖ ವಲಯ ಅಥವಾ ಪದರುಗಳನ್ನಾಗಿ ವಿಭಾಗಿಸಲಾಗಿದೆ.ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ನೆಲದಿಂದ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಹೋದಂತೆ ಉಷ್ಣತೆಯು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆಯೋ ಅಥವಾ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆಯೋ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಈ ವಲಯಗಳನ್ನು ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೆಳಗಿನಿಂದ ಮೇಲಕ್ಕೆ ಹೋದಂತೆ ಈ ವಲಯಗಳು ಹೀಗಿವೆ.

ವಾತಾವರಣದ ವಿವಿಧ ವಲಯಗಳು (ಅಳತೆಗನುಸಾರವಾಗಿಲ್ಲ)

¥ÀjªÀvÀð£Á ªÀÄAqÀ® (Troposphere)

ªÁAiÀÄÄUÉÆüÀzÀ CvÀåAvÀ PɼÀ ¸ÀÛgÀªÁVzÀÄÝ ¨sÀƪÉÄïÉäöÊUÉ ºÉÆA¢PÉÆArzÉ. ºÀªÁUÀÄtzÀ J¯Áè ªÀÄÆ® WÀlPÀUÀ¼ÀÄ E°è PÀAqÀÄ §gÀÄvÀÛªÉ. GzÁ : d¯ÁA±À, ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ, ªÀiÁgÀÄvÀ, »ªÀÄ, ªÀÄAdÄ, ªÀ馅 D°PÀ®Äè, ¹r®Ä, «ÄAZÀÄ, UÀÄqÀÄUÀÄ, EvÁå¢. DzÀÝjAzÀ F ªÀ®AiÀĪÀ£ÀÄß «Ä±ÀæªÀ®AiÀÄ J£ÀÄߪÀgÀÄ.

¥ÀjªÀvÀð£Á ªÀÄAqÀ®zÀ JvÀÛgÀªÀÅ ¨sÀƪÀÄzsÀågÉÃSɬÄAzÀ zÀæªÀÅUÀ¼À PÀqÉUÉ ºÉÆÃzÀAvÉ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀĪÀÅzÀÄ. ಭೂಮಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ನೆಲದಿಂದ ಶುರುವಾಗಿ 17 ಕಿ.ಮೀ ಎತ್ತರದವರೆಗೆ (೫೩೦೦೦ ಫೀಟ್) ಮತ್ತು ಧ್ರುವಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲದಿಂದ 7 ಕಿ.ಮೀ ಎತ್ತರದವರೆಗೆ(೨೩೦೦೦ ಫೀಟ್) ಈ ವಲಯ ಹರಡಿದೆ. ºÁUÉAiÉÄà EzÀgÀ JvÀÛgÀªÀÅ ¨ÉùUÉAiÀÄ°è ºÉZÁÑVzÀÄÝ ZÀ½UÁ®zÀ°è PÀrªÉÄAiÀiÁUÀĪÀÅzÀÄ. F ªÀ®AiÀÄzÀ°è GµÁÚA±ÀªÀÅ ¥Àæw 1000 «ÄÃ. JvÀÛgÀPÉÌ 6.5’ ¸É°ëAiÀĸï PÀrªÉÄAiÀiÁUÀĪÀÅzÀÄ. ¸ÀĪÀiÁgÀÄ ±ÉÃ. 80% ¨sÁUÀ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ ¥ÀjªÀiÁt ¥ÀjªÀvÀð£À ªÀÄAqÀ®PÉÌ ¹Ã«ÄvÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ.

D) ¸ÀªÀÄvÁ¥À ªÀ®AiÀÄ(¸ÀªÉÆõÀÚªÀ®AiÀÄ): zÀ°è ªÁAiÀÄĪÀÅ «gÀ¼ÀªÁVzÀÄÝ ªÁAiÀÄÄ¥ÀæªÁºÀ ¸ÀªÀÄvÀ®ªÁVgÀÄvÀÛzÉ. GµÀÚvÉAiÀÄÄ ¹ÜgÀªÁVzÀÄÝ '±ÁAvÀªÀ®AiÀÄ' JA§ ºÉ¸Àj¤AzÀ®Æ PÀgÉAiÀÄ®àqÀÄvÀÛzÉ. F ¸ÀÛgÀªÀÅ «ªÀiÁ£ÀUÀ¼À ºÁgÁlPÉÌ AiÉÆÃUÀåªÁVzÉ. E°è PÀrªÉÄ ¤ÃgÁ« EgÀĪÀÅzÀjAzÀ “ªÀÄÄwÛ£À a¥ÀÄà ªÉÆÃqÀ” UÀ¼ÀAvÀºÀ PÉ®ªÀÅ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ. ¸ÀªÉÆõÀÚªÀ®AiÀÄzÀ vÀ¼ÀzÀ°è ¸ÀªÀÄvÀ®ªÁV CvÀåAvÀ ªÉÃUÀªÁV ©Ã¸ÀĪÀ ªÁAiÀÄÄzsÁgÉUÀ½ªÉ. F ¸ÀÜgÀªÀÅ eÉmï «ªÀiÁ£ÀUÀ¼À ºÁgÁlPÉÌ ¸ÀÆPÀÛªÁVzÉ. ¸ÀªÀÄvÁ¥ÀªÀ®AiÀÄzÀ ªÉÄïÁâUÀzÀ°è NgÉhÆãï C¤® «zÀÄÝ EzÀÄ ¸ÀÆAiÀÄð£À ¤Ã® ¯ÉÆúÁwÃvÀ QgÀtUÀ¼À£ÀÄß »ÃjPÉÆAqÀÄ ¥ÀÈyéAiÀÄ£ÀÄß gÀQë¸ÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ DzsÀĤPÀ fªÀ£À±ÉÊ°¬ÄAzÀ ©qÀÄUÀqÉ AiÀiÁUÀÄwÛgÀĪÀ PÉÆèÃgÉÆà ¥ÉÆèÃgÉÆà PÁ§ð£ï (CFC) UÀ½AzÀ NgÉhÆÃ£ï ¥ÀzÀgÀªÀÅ wêÀæ ºÁ¤UÉƼÀUÁUÀÄwÛzÉ.

File:Atmosphere html m534e9a6e.jpg

1.4. ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ JvÀÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ gÀZÀ£É

1.4. ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ JvÀÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ gÀZÀ£É

E. ªÀÄzsÀåAvÀgÀªÀ®AiÀÄ/ªÀÄzsÀåªÀ®AiÀÄ: EzÀÄ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 80 Q.«Äà ªÀgÉUÀÄ ºÀgÀrzÉ.E°è C¤®UÀ¼ÀÄ ¸ÀÆAiÀÄð£À QgÀtUÀ¼À£ÀÄß »jPÉƼÀîzÀµÀÄÖ «gÀ¼ÀªÁVªÉ CzÀÝjAzÀ E°è GµÀÚvÉ PÀrªÉÄ PÀAqÀÄ §gÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄzsÀåvÀgÀªÀ®AiÀĪÀÅ ¥sÀÈyéAiÀÄ ¢QÌ£À°è Cw ªÉÃUÀ¢AzÀ §gÀĪÀ G¯ÉÌUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄlÄÖ §Æ¢ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.

F. CAiÀiÁ£ÀĪÀÄAqÀ®/GµÀÚvÁ ªÀÄAqÀ®: EzÀÄ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 80 Q.«ÄÃ.¤AzÀ 400 Q.«ÄÃ.UÀ¼À ªÀgÉUÉ ¥sÀÈyéAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ªÁ妹zÉ.F ¸ÀÛgÀzÀ°ègÀĪÀ C¤® PÀtUÀ¼À «zÀÄåzÁéºÀPÀ UÀÄtzsÀªÀÄðUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É D,E,F1 ªÀÄvÀÄÛ F2 JAzÀÄ £Á®ÄÌ G¥À¸ÀÛgÀUÀ¼ÁV «AUÀr¸À¯ÁVzÉ. F ¸ÀÛgÀªÀÅ ««zÀ jÃwAiÀÄ zsÀé¤vÀgÀAUÀ UÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw ¥sÀ°¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ gÉÃrAiÉÆÃ,zÀÆgÀzÀ±Àð£À ºÁUÀÆ ªÉƨÉʯï EvÁå¢UÀ¼À ¸ÀA¥ÀPÀð ¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ.

CAiÀiÁ£ÀÄ ªÀÄAqÀ®

NgÉhÆÃ£ï ¥ÀzÀgÀÄ

1.5. CAiÀiÁ£ÀÄ ªÀÄAqÀ® ªÀÄvÀÄÛ NgÉhÆÃ£ï ¥ÀzÀgÀ

CAiÀiÁ£ÀÄ ªÀÄAqÀ®ªÀÅ PÉ®ªÀŨÁj2000 (3,632) ¸É°ìAiÀĸï VAvÀ¯ÉÆ C¢üPÀ GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ. CzÀPÁÌV EzÀÄ GµÀÚvÁªÀÄAqÀ® JA§ ºÉ¸ÀgÀÄ ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ¸ÁzÀåªÁVzÉ.

G. ¨ÁºÀåªÀ®AiÀĪÀÅ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ CvÀåAvÀ ºÉÆgÀUÉÆüÀªÁVzÀÄÝ CvÀå¢üPÀ GµÁÚA±À ªÀÄvÀÄÛ «gÀ¼À ªÁAiÀÄĪÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 1200 Q.«Äà JvÀÛgÀzÀ°ègÀĪÀ EzÀÄ ¸ÀÆAiÀÄð¤AzÀ ¨sÀÆ«ÄUÉ vÀ®Ä¥ÀĪÀ ±ÁRzÀ ±ÉÃ.53gÀµÀÄÖ »ÃjPÉÆAqÀÄ G½zÀ 47%gÀµÀÄÖ ±ÁRªÀ£ÀÄß ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄïÉäöÊUÉ ©qÀÄvÀÛzÉ. ¨ÁºÀåªÀÄAqÀ® ªÀÄvÀÄÛ CAvÀjPÀëUÀ¼À £ÀqÀĪÀt ¤RgÀªÁzÀ ªÉÄÃgÉAiÀÄ£ÀÄß ¤zsÀðj¸À¯ÁVzÉ.

3. ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ ¥ÀæªÀÄÄR WÀlPÀUÀ¼ÀÄ:

GµÁÚA±À, MvÀÛqÀ, ªÀiÁgÀÄvÀ, DzÀæðvÉ, ªÉÆÃqÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ¼É ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅUÀ¼ÀÄ ªÁAiÀÄÄ ªÀÄAqÀ®zÀ ¥ÀæªÀÄÄR WÀlPÀUÀ¼ÁVªÉ. EªÀÅUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ªÁAiÀÄÄUÀÄtzÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃgÀÄvÀÛªÉ.

4. ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ GµÁÚA±À':

¸ËgÀ «QgÀtªÀÅ ªÀÄÆgÀÄ §UÉAiÀÄ QgÀtUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ 1) UÉÆÃZÀgÀ ±ÉéÃvÀQgÀtUÀ¼ÀÄ 2) QjzÁzÀ(VqÀØ) QgÀtUÀ¼ÀÄ 3) ¢ÃWÀðQgÀtUÀ¼ÀÄ

ªÁAiÀÄÄ ªÀÄAqÀ®zÀ C¹ÛvÀé«®è¢zÀÝgÉ Erà ¸ËgÀ «QgÀt ¥ÀÈyéAiÀÄ ªÉÄïÉäöÊAiÀÄ£ÀÄß vÀ®Ä¦ fêÀ gÁ²UÀ¼À £Á±ÀPÉÌ PÁgÀtªÁUÀÄwÛvÀÄÛ,DzÀgÉ CzÀȵÀÖ ªÀ±Ávï ¸ËgÀ ±ÁRzÀ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ ±ÉÃ.50 gÀµÀÄÖ ±ÁRªÀÅ ZÀzÀgÀÄ«PÉ, ¥Àæw¥sÀÀ®£À, »ÃgÀÄ«PÉ EvÁå¢ QæAiÉÄUÀ½AzÀ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ°è ºÀgÀr ºÉÆÃVgÀÄvÀÛzÉ. G½zÀ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ ±ÉÃ.50 gÀµÀÄÖ ±ÁRªÀÅ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄïÉäöÊAiÀÄ£ÀÄß vÀ®Ä¥ÀÄvÀÛzÉ.ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ°ègÀĪÀ ªÉÄð£À ¥ÀzÀgÀzÀ C¤®UÀ¼ÀÄ ¸ÀÆgÀå£À QgÀtUÀ¼ÀÄ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV ¥ÀæªÉò¸ÀĪÀAvÉ ¥ÁgÀzÀ±ÀðPÀ ªÁVgÀÄvÀÛªÉ. EUÁ®zÀ qÉÊ DPÉìöÊqï VqÀØ C¯ÉUÀ½UÉ ¥ÁgÀzÀ±ÀðPÀªÁVzÉ. ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®ªÀÅ ªÀÄÆgÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ½AzÀ GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ vÀA¥ÁUÀÄvÀÛzÉ.

'C. '¸ÀAªÀºÀ£À: MAzÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ«£À CtÄ«£À£À°ègÀĪÀ GµÁÚA±À E£ÉÆßAzÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ«£À CtÄ«UÉ ¸Àà±Àð¢AzÀ GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß ¸ÁV¸ÀĪÀÅzÀPÉÌ ¸ÀAªÀºÀ£À J£ÀÄߪÀgÀÄ.

D. ¥ÀæZÀ®£À: ªÀ¸ÀÄÛ«£À°ègÀĪÀ PÀtUÀ¼ÀÄ ªÉÄîÄäRªÁV ªÀÄvÀÄÛ PÀ¼À ªÀÄÄRªÁV DªÀvÀð ªÀiÁzÀjAiÀÄ°è ZÀÀ°¹ GµÁÚA±À ºÀAaPÉAiÀiÁUÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¥ÀæZÀ®£À JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ PÀ¼À¸ÀÛgÀUÀ¼ÀÄ ¨sÀÆ ¸ÀA¥ÀPÀð¢AzÀ GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄ ºÀUÀÄgÀªÁV ªÉÄïÉgÀĪÀÅzÀÄ vÀA¥ÁzÀ ªÁAiÀÄĪÀÅ ¨sÁgÀªÁV PɼÀV½AiÀÄĪÀÅzÀÄ.

E. «QgÀt: ¸ËgÀ±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß »ÃjPÉÆAqÀÄ C¯ÉUÀ¼À gÀÆ¥ÀzÀ°è ºÉÆgÀºÁPÀĪÀÅzÉà «QgÀtªÁVzÉ.¨sÀÆ«ÄAiÀÄÄ ¸ÀÆgÀå£À ±ÁRªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄ PÉÆAqÀÄ ¢ÃWÀð C¯ÉUÀ¼À gÀÆ¥ÀzÀ°è CAzÀgÉ ¨sÀÆ «QgÀtzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è ºÉÆgÀZÉ®ÄèvÀÛzÉ.

ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ PɼÀ¸ÀÛgÀªÀÅ ªÉÄð£À ¸ÀÛgÀzÀÆA¢UÉ ¸ÀA¥ÀPÀð ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ. UÁ½AiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀÈyéAiÀÄ ªÉÄîĸÀÛgÀ «QgÀtzÀ ªÀÄÆ®PÀ GµÀÚvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.EzÀÄ ¨sÀÆ«QgÀtªÁVgÀÄvÀÛzÉ. ¸ËgÀ±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß »ÃgÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ »ÃjzÀ ¸ËgÀ ±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß «QgÀtzÀ ªÀÄÆ®PÀ ºÉÆgÀ ¸ÀƸÀĪÀ ¥ÀæQæAiÀÄ ¤gÀAvÀgÀªÁV £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀÄvÀÛzÉ. J¯Áè ¨sËwPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ «QgÀt ±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ AiÀiÁªÀÅzÉà MAzÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ«£À GµÀÚvÉAiÀÄ£ÀÄß »Ãj PÉƼÀÄîªÀ ±ÀQÛ ºÉZÁÑzÀAvÉ D ªÀ¸ÀÄÛ«UÉ (ºÉÆgÀ ¸ÀƸÀĪÀ) «QgÀtzÀ ±ÀQÛAiÀÄÆ ºÉZÁÑVgÀÄvÀÛzÉ ªÀ¸ÀÄÛ«£À GµÀÚvÉ ºÉaÑzÀAvÉ «QgÀtzÀ C¯ÉUÀ¼ÀÄ VqÀØzÁVgÀÄvÀÛªÉ. EzÉà PÁgÀt¢AzÀ ¸ÀÆgÀå£À QgÀtUÀ¼ÀÄ VqÀØ C¯ÉUÀ¼ÁV ZÀ®¸ÀÄvÀÛªÉ. GµÀÚvÉ PÀrªÉÄ EgÀĪÀ «QgÀtUÀ¼ÀÄ GzÀÝC¯ÉUÀ¼ÁVgÀÄvÀÛªÉ ¥ÀÈyéAiÀÄ ¨sÀÆ ¨sÁUÀ ºÁUÀÆ d®¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ ¸ËgÀ±ÀQÛ(GµÀÚvÉ)AiÀÄ£ÀÄß »ÃjPÉƼÀîªÀÅzÀgÀ°è ªÀÄvÀÄÛ GµÀÚvÉAiÀÄ£ÀÄß «QgÀtzÀ ªÀÄÆ®PÀ ºÉÆgÀ ºÁPÀĪÀÅzÀgÀ°è CAzÀgÉ GµÀÚvÉAiÀÄ£ÀÄß PÀ¼ÉzÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀgÀ°è ªÀåvÁå¸À¢zÉ.d®¨sÁUÀ CAzÀgÉ ¤ÃgÀÄ PÁAiÀÄ®Ä ¨ÉÃPÁUÀĪÀ GµÁÚA±ÀzÀ ¥ÀjªÀiÁt ¨sÀÆ ¨sÁUÀ CAzÀgÉ £É® PÁAiÀÄ®Ä ¨ÉÃPÁzÀ GµÀÚvÉAiÀÄ ¥ÀjªÀiÁtQÌAvÀ ºÉZÁÑVgÀÄvÀÛzÉ. ¨sÀÆ ¨sÁUÀªÀÅ PÀrªÉÄ «²µÀÖ GµÀÚvÉAiÀÄ£ÀÄß d®¨sÁUÀªÀÅ ºÉZÀÄÑ «²µÀÖ GµÀÚvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ.

¨sÀƨsÁUÀ ºÁUÀÆ d®¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ GµÀÚvÉAiÀÄ »ÃgÀÄ«PÉAiÀÄ°è C¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ EgÀ®Ä PÁgÀtUÀ¼ÀÄ

¨sÀÆ ¨sÁUÀ: 1) C¥ÁgÀzÀ±ÀðPÀ

2) GµÀÚvÉ ªÉÄïÉäöÊUÉ ªÀiÁvÀæ ¹Ã«ÄvÀ

3) ¨sÀÆ ¨sÁUÀ UÀw²Ã®ªÀ®èªÁzÀÝjAzÀ GµÀÚvÉ CzÉà PÉëÃvÀæzÀ°è

PÉÃA¢æÃPÀÈvÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ

d® ¨sÁUÀ: 1) ¥ÁgÀzÀ±ÀðPÀ

2) GµÀÚvÉ §ºÀ¼À D¼ÀzÀªÀgÉUÉ «±Á®ªÁV ºÀgÀqÀÄvÀÛzÉ

3) ¤ÃgÀÄ UÀw²Ã®ªÁzÀÄzÀjAzÀ GµÀÚvÉAiÀÄÄ «Ä²ævÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.

4.J. GµÀÚvÉAiÀÄ HzsÀéðªÀÄÄR ºÀAaPÉ:

ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ JvÀÛgÀPÉÌ ºÉÆÃzÀAvÉ J¯Áè ºÀAvÀUÀ¼À°èAiÀÄÆ GµÀÚvÉ MAzÉà ¸ÀªÀÄ£ÁVgÀĪÀÅ¢®è. JvÀÛgÀ ºÉZÁÑzÀAvÉ GµÁÚA±ÀzÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ ¤gÀAvÀgÀªÁV PÀrªÉÄAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ PÁgÀtªÉãÉAzÀgÉ ¥Àæw 1 Q.«Äà (1000 «ÄÃlgï) JvÀÛgÀPÉÌ 6.4 ¸É°ìAiÀĸï GµÁÚA±À PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. (CAzÀgÉ ¥Àæw 150 «ÄÃlgï JvÀÛgÀPÉÌ 1 ¸É°ìAiÀĸï GµÁÚA±À PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ) F ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß “GµÁÚA±ÀzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå E½PÉzÀgÀ” J£ÀÄߪÀgÀÄ. EAVèµï£À”¯Áå¥ïì” JAzÀÄ ¥ÀzÀªÀÅ ¯Áån¤ß£À”¯Áå¥Àì¸ï” (lapsus) JA§ ¥ÀzÀ¸À ªÀÄÆ®ªÁVzÉ ¯Áå¸ïì JAzÀgÉ sslip eÁgÀÄ JAzÀxÀð(PÀrªÉÄAiÀiÁUÀĪÀÅzÀÄ)

UÀªÀĤ¹: ¤ªÀÄä ªÁ¸À¸ÀܼÀzÀ ¸À«ÄÃ¥ÀzÀ gÉ樀 ¤¯ÁÝtUÀ½UÉ ¨sÉÃn ¤Ãr. gÉʮĤ¯ÁÝtzÀ ºÉ¸ÀjgÀĪÀ ºÀ¼À¢§tÚzÀ £ÁªÀÄ¥sÀ®PÀzÀ°è PɼÀ¨sÁUÀzÀ°è “JA.J¸ï.J¯ï.” JAzÀħgÉzÀÄ CzÀgÀ ªÀÄÄAzÉ PÉ®ªÀÅ CAPÉUÀ¼À£ÀÄß §gÉAiÀįÁVgÀÄvÀÛzÉ. CzÀÄ D Hj£À ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄlÖ ¢AzÀ EgÀĪÀ JvÀÛgÀªÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ. MSL- Mean sea Level-' :¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄlÖ¢A¢gÀĪÀ ¸ÀgÁ¸Àj JvÀÛgÀ

GµÁÚA±ÀªÀÅ JvÀÛgÀPÉÌ ºÉÆÃzÀAvÉ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀ®Ä ªÀÄÄRåPÁgÀt UÀ¼ÉAzÀgÉ, ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ PÀ¼À¸ÀÛgÀUÀ¼ÀÄ ¨sÀÆ «QgÀtvÉAiÀÄ ¢üÃWÀð C¯ÉUÀ½AzÀ GµÀÚvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄ PÉƼÀîvÀÛzÉ. DzÀgÉ JvÀÛgÀzÀ°ègÀĪÀ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ ¸ÀÛgÀUÀ¼ÀÄ PÀrªÉÄ GµÀÚvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄvÀÛªÉ. ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ PɼÀ¸ÀÛgÀªÀÅ zsÀƽPÀtUÀ¼ÀÄ, G¦à£ÀPÀtUÀ¼ÀÄ, ¤ÃgÁ« ªÀÄvÀÄÛ EAUÁ®zÀ PÀtUÀ¼ÀÄ ºÉÆA¢zÀÄÝ EªÀÅUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ ¥ÀæªÀiÁtzÀ GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß »ÃjPÉƼÀÄîvÀÛªÉ. EzÀjAzÀ ¨sÀÆ ªÉÄïÉäöÊAiÀÄ°è JvÀÛgÀPÉÌ ºÉÆÃzÀAvÉ GµÁÚA±À PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.

4.¹. 'GµÁÚA±ÀzÀ «¥ÀAiÀÄðAiÀÄ:

PÉ®ªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è PÉ®ªÀÅ ¸ÀܼÀUÀ¼À°è JvÀÛgÀzÉÆA¢UÉ GµÁÚA±ÀªÀÅ PÀrªÉÄ AiÀiÁUÀĪÀÅzÀgÀ §zÀ®Ä ºÉZÁÑUÀÄvÀÛzÉ. GµÁÚA±ÀzÀ «¥ÀAiÀÄðAiÀÄ F ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è PÀAqÀħgÀÄvÀÛzÉ.

• ªÉÆÃqÀgÀ»vÀªÁzÀ ¤gÀ¨sÀæ DPÁ±À, ¢ÃWÁðªÀ¢üAiÀÄ gÁwæ Mt ªÁAiÀÄÄ, CvÀåAvÀ ªÉÃUÀªÁzÀ ªÁAiÀÄÄ«£À ZÀ®£É, »ªÀÄZÁÒ¢vÀ ¥ÀæzÉñÀ.
• gÁwæAiÀÄ°è ¥ÀªÀðvÀ ²RgÀUÀ¼À ªÉÄðgÀĪÀ ²ÃvÀªÁAiÀÄĪÀÅ ¨sÁgÀªÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ ¥ÀªÀðvÀUÀ¼À E½eÁj£À°è ZÀ°¹ PÀtªÉAiÀÄ vÀ¼ÀªÀ£ÀÄß ¸ÉÃgÀÄvÀÛzÉ. DUÀ ºÀUÀÄgÀªÁVgÀĪÀ ¨ÉZÀÑV£À ªÁAiÀÄÄ ªÉÄïÉÃj ¥ÀªÀðvÀzÀ ªÉÄïÁãUÀzÀ°è GµÀÚªÀ£ÀÄß ºÀgÀqÀÄvÀÛzÉ.
• PÉ®ªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ ºÉZÀÄÑ JvÀÛgÀzÀ°è ²ÃvÀªÁAiÀÄÄ ºÁUÀÆ GµÀÚ ªÁAiÀÄÄUÀ¼ÉgÀqÀÆ ¸ÀA¢ü¹zÁUÀ ¨sÁgÀªÁzÀ ²ÃvÀ ªÁAiÀÄÄ PɼÀPÉÌ E½AiÀÄÄvÀÛzÉ.CzÀgÀ ªÉÄïÁãUÀzÀ°è ºÀUÀgÀĪÁzÀ GµÀÚªÁAiÀÄÄ ºÀgÀrPÉÆüÀÄîvÀÛzÉ. »ÃUÁV JvÀÛgÀPÉÌ ºÉÆÃzÀAvÉ GµÁÚA±À ºÉZÀÄÑvÁÛ ºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ. GµÁÚA±ÀzÀ G¥ÀAiÀÄð¸ÀªÀ£ÀÄß £ÁªÀÅ »ªÀiÁ®AiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C®à ªÉÆzÀ¯ÁzÀ ¥ÀªÀðvÀUÀ¼À PÀt廃 ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è PÁt§ºÀÄzÀÄ.

4.©. ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ GµÁÚA±ÀzÀ ¸ÀªÀÄvÀ® ºÀAaPÉ:

¥ÀÈyéAiÀÄ ªÉÄð£À GµÁÚA±ÀzÀ ºÀAaPÉAiÀÄÄ CPÁëA±ÀUÀ½UÀ£ÀÄUÀÄtªÁV ©ü£ÀߪÁVgÀÄvÀÛzÉ. ¥ÀæzÉñÀ¢AzÀ ¥ÀæzÉñÀPÉÌ IÄvÀÄ«¤AzÀ IÄvÀÄ«UÉ GµÁÚA±ÀzÀ ªÀåvÁå¸ÀPÉÌ ¨sÀÆ ªÀÄvÀÄÛ d®¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ, CPÁëA±À, IÄvÀÄUÀ¼ÀÄ, ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ ªÉÄïÉäöÊUÀ¼ÀÄ PÁgÀtªÁVªÉ.

GµÁÚA±ÀzÀ ¸ÀªÀÄvÀ® ºÀAaPÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀªÉÆõÀÚvÁ gÉÃSÉ(¸ÀªÀÄvÁ¥ÀgÉÃSÉ)UÀ½AzÀ ¸ÀÆa¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.MAzÉà CPÁëA±ÀzÀ ªÉÄðgÀĪÀ J¯Áè ¸ÀܼÀUÀ¼ÀÆ ¸Àj ¸ÀĪÀiÁgÀÄ MAzÉà jÃwAiÀÄ GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ. DzÀÝjAzÀ ¸ÀªÀÄvÁ¥ÀgÉÃSÉUÀ¼ÀÄ CPÁëA±ÀUÀ¼À£Éßà §ºÀÄ¥Á®Ä C£ÀĸÀj¸ÀÄvÀÛªÉ.

§®¨sÁUÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ PÁAiÀÄÄ«PÉAiÀÄ°è ªÀåvÁå¸À «gÀĪÀÅzÀjAzÀ E°èAzÀ ºÁzÀÄ ºÉÆÃUÀĪÀ ¸ÀªÀÄvÁ¥À gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ GvÀÛgÀPÀÆÌ ªÀÄvÀÄÛ zÀQëtPÀÆÌ ªÁ®ÄvÀÛªÉ.¸ÀªÀÄvÁ¥À gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ ¥ÀƪÀð-¥À²ÑªÀĪÁV ºÀgÀrgÀÄvÀÛªÉ.

UÉÆüÀ	CvÀå¢üPÀ GµÀÚ wAUÀ¼ÀÄ	¥Àæw¤¢ü¸ÀĪÀ PÁ®	CvÀå¢üPÀ ²ÃvÀ wAUÀ¼ÀÄ	¥Àæw¤¢ü¸ÀĪÀ PÁ®
GvÀÛgÁzsÀðUÉÆüÀ	dįÉÊ	¨ÉùUÉ PÁ®	d£ÀªÀj	ZÀ½UÁ®
zÀQëuÁzsÀðUÉÆüÀ	d£ÀªÀj	ZÀ½UÁ®	dįÉÊ	¨ÉùUÉ PÁ®

2.1. '¸ÀªÀÄvÁ¥À gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ '–' d£ÀªÀj

¸ÀªÀÄvÁ¥À gÉÃSÉUÀ¼À ®PÀëtUÀ¼ÀÄ':

• ¸ÀgÁ¸Àj ªÁ¶ðPÀ ºÉZÀÄÑ GµÁÚA±ÀªÀÅ GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ°è,PÀ¤µÀÖ ªÁ¶ðPÀ ¸ÀgÁ¸Àj GµÁÚA±ÀªÀÅ zÀȪÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ ²ÃvÀªÀ®AiÀÄUÀ¼À°è PÀAqÀÄ §gÀÄvÀÛzÉ.
• ¨sÀÆ ¨sÁUÀ ªÀÄvÀÄÛ d®¨sÁUÀUÀ¼À GµÀÚvÉAiÀÄ£ÀÄß »ÃjPÉƼÀÄîªÀ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è ªÀåvÁå¸À«gÀĪÀÅzÀjAzÀ ¸ÁUÀgÀ,¸ÀªÀÄÄzÀæUÀ¼À wÃgÀ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ¸ÀªÀÄvÁ¥ÀgÉÃSÉUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ ¨ÁVgÀÄvÀÛªÉ.
• ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀUÀ½gÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ¸ÀªÀÄvÁ¥À gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ ¨ÁVgÀÄvÀÛªÉ
• ¸ÀªÀÄvÁ¥À gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ ZÀ½UÁ®zÀ°è ¸ÀªÀĨsÁPÀªÀÈvÀÛzÀ PÉqÀUÀÆ ¨ÉùUÉAiÀÄ°è zsÀȪÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À PÀqÉUÀÆ ¨ÁUÀÄvÀÛªÉ.

2.3. GµÀÚvÁ ªÀiÁ¥ÀPÀ

ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß GµÀÚvÁªÀiÁ¥ÀPÀ G¥ÀPÀgÀtzÀ ªÀÄÆ®PÀ C¼ÉAiÀįÁUÀÄvÀÛzÉ. F G¥ÀPÀgÀtªÀ£ÀÄß ¨sÀÆ«Ä ¬ÄAzÀ (£É® ªÀÄlÖ) 1.2«ÄÃlgï(121 ¸ÉA.«ÄÃ) JvÀÛgÀzÀ CqÀØtÂUÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É EqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.GµÀÚvÉAiÀÄ CªÁºÀPÀvÀézÀ ¥ÀjuÁªÀĪÀ£ÀÄß ºÉaѸÀÄzÀPÁÌV EzÀPÉÌ ©½ §tÚªÀ£ÀÄß ºÀZÀѯÁVgÀÄvÀÛzÉ.

MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ CªÀ¢üAiÀÄ°è£À ªÁAiÀÄÄ«£À UÀjµÀ× GµÁÚA±À ªÀÄvÀÄÛ PÀ¤µÀ× GµÁ×A±ÀªÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄ®Ä ¸ÀéAiÀÄA GµÀÚvÁ ¯ÉÃR£À (¯ÉÃRPÀ) (Thermograph)JA§ G¥ÀPÀgÀtªÀ£ÀÄß §¼À¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.EzÀÄ ¥Àæw UÀAmÉUÉ GµÀÚvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀéAiÀÄA zÁR°¸ÀÄvÀÛzÉ.

5. ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ MvÀÛqÀ:

ªÁAiÀÄÄ ªÀÄAqÀ®zÀ C¤®UÀ½UÉ ¨sÁgÀ«zÉ. DzÀÄzÀjAzÀ CªÀÅUÀ¼ÀÄ MvÀÛqÀªÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ. ¥ÀÈyéAiÀÄ UÀÄgÀÄvÁéPÀµÀðt ±ÀQÛAiÀÄÄ ªÁAiÀÄÄ ªÀÄAqÀ®ªÀ£ÀÄß ¥ÀÈyéAiÀÄ PÉÃAzÀæzÀ PÀqÉUÉ ¸É¼ÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. EzÉà "ªÁAiÀÄÄ ªÀÄAqÀ®zÀ MvÀÛqÀ"ªÁVzÉ.

ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ MvÀÛqÀªÀÅ §ºÀ¼À ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀÄzÀÄ. KPÉAzÀgÉ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ©Ã¸ÀĪÀ ¢PÀÄÌ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÃUÀ MvÀÛqÀªÀ£Éßà CªÀ®A©¹ªÉ. MAzÀÄ ¥ÀæzÉñÀzÀ ºÀªÁªÀiÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄÄUÀÄtªÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀĪÀ°è MvÀÛqÀzÀ ¥Àæ¨sÁªÀ C¢üPÀ. £ÀªÀÄä ±ÀjÃgÀzÀ M¼À¨sÁUÀzÀ°è£À MvÀÛqÀ ºÉÆgÀV£À ªÁvÁªÀgÀtzÀ ªÁAiÀÄÄ«£À MvÀÛqÀPÉÌ ¸ÀªÀÄ£ÁVgÀÄ ªÀÅzÀjAzÀ £ÀªÀÄUÉ ªÁAiÀÄÄ«£À MvÀÛqÀzÀ C£ÀĨsÀªÀªÁUÀĪÀÅ¢®è. ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ MvÀÛqÀªÀÅ §ºÀ¼À ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀÄzÀÄ KPÉAzÀgÉ CzÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À ¢PÀÄÌ ªÀÄvÀÄÛ MvÀÛqÀzÀ ªÉÃUÀªÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄvÀÛzÉ.

ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ MvÀÛqÀªÀ£ÀÄß “«Ä°¨Ágï”UÀ¼À°è C¼ÀvɪÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ MvÀÛqÀªÀ£ÀÄß “ªÁAiÀÄÄ ¨sÁgÀªÀiÁ¥ÀPÀ” (Barometer) JA§ G¥ÀPÀgÀt ¢AzÀ ªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÁAiÀÄĨsÁgÀ ªÀiÁ¥ÀPÀUÀ¼À°è JgÀqÀÄ «zsÀUÀ½ªÉ.

1) ¥ÁzÀgÀ¸À ªÁAiÀÄĨsÁgÀ ªÀiÁ¥ÀPÀ: EzÀÄ, ªÁAiÀÄÄ«£À MvÀÛqÀªÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄĪÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå G¥ÀPÀgÀtªÁVzÉ

2) ¤zÀæðªÀ ªÁAiÀÄĨsÁgÀ ªÀiÁ¥ÀPÀ : EzÀ£ÀÄß MAzÀÄ ¸ÀܼÀ¢AzÀ E£ÀÆßAzÀÄ ¸ÀܼÀPÉÌ ZÀ°¸ÀĪÁUÀ CAzÀgÉ «ªÀiÁ£ÀAiÀiÁ£À, ¥ÀªÀðvÁgÉÆúÀt EvÁå¢UÀ¼À ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è §¼À¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

3.1 ¤zÀæðªÀ ªÁAiÀÄĨsÁgÀ ªÀiÁ¥ÀPÀ

ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ MvÀÛqÀªÀÅ ¥ÀÈyéAiÀÄ J¯Áè ¨sÁUÀUÀ¼À°è MAzÉà ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è PÀAqÀħgÀĪÀÅ¢®è. MvÀÛqÀªÀÅ ¸ÀܼÀ¢AzÀ ¸ÀܼÀPÉÌ PÁ®¢AzÀ PÁ®PÉÌ ªÀåvÁå¸ÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. MvÀÛqÀªÀÅ ¸ÁUÀgÀ ¸ÀªÀÄÄzÀæUÀ¼À wÃgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è UÀjµÀ× ¥ÀæªÀiÁtzÀ°ègÀÄvÀÛzÉ. JvÀÛgÀPÉÌ ºÉÆÃzÀAvÉ MvÀÛqÀªÀÅ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. MvÀÛqÀzÀ F ªÀåvÁå¸ÀPÉÌ GµÁÚA±À, ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄlÖ¢A¢gÀĪÀ JvÀÛgÀ, ¤ÃgÁ« ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ zÉʤPÀ ZÀ®£É EvÁå¢UÀ¼ÀÄ PÁgÀtUÀ¼ÁVªÉ.

GµÁÚA±À: ªÁvÁªÀgÀtzÀ°è GµÁÚA±ÀªÀÅ C¢üPÀªÁVzÀÝgÉ MvÀÛqÀ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀĪÀÅzÀÄ. GµÁÚA±ÀªÀÅ PÀrªÉÄ EzÀÝgÉ MvÀÛqÀ ºÉZÁÑUÀĪÀÅzÀÄ. ¸ÀªÀĨsÁdPÀ ªÀÈvÀÛ¥ÀæzÉñÀzÀ°è GµÁÚA±À CvÀå¢üPÀªÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ MvÀÛqÀ PÀrªÉÄAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ. zsÀȪÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è GµÁÚA±À CvÀåAvÀ PÀ¤µÀ× ¥ÀæªÀiÁtzÀ°ègÀĪÀÅzÀjAzÀ MvÀÛqÀ ºÉZÁÑVgÀÄvÀÛzÉ.

GµÀÚªÁAiÀÄÄ ºÀUÀÄgÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ. ºÉZÀÄÑ GµÁÚA±À¢AzÀ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ C¤®zÀ PÀtUÀ¼ÀÄ «¸ÁÛgÀUÉÆAqÀÄ ºÀUÀÄgÀªÁUÀÄvÀÛªÉ. ºÀUÀÄgÀªÁzÀ ªÁAiÀÄÄ GAlÄ ªÀiÁqÀĪÀ MvÀÛqÀ PÀrªÉÄ. ²ÃvÀ ªÁAiÀÄÄ ¸ÀAPÀÄavÀªÁUÀĪÀÅzÀjAzÀ ¸ÁAzsÀæªÁV ¨sÁgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. »ÃUÁV ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀªÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.

JvÀÛgÀ: JvÀÛgÀªÀÇ MvÀÛqÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃgÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀªÀÄvÀ®ªÁVgÀĪÀ ºÉZÀÄÑ GµÁÚA±À«gÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è MvÀÛqÀ PÀrªÉÄ. ºÁUÉAiÉÄà PÀrªÉÄ GµÁÚA±À«gÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è MvÀÛqÀ ºÉZÁÑVgÀÄvÀÛzÉ. ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ C¤®gÁ²AiÀÄ §ºÀĨsÁUÀ PɼÀ¸ÀÛgÀUÀ¼À°èAiÉÄà PÉÃA¢æÃPÀÈvÀªÁV ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁgÀªÀÇ DVzÉ. ªÉÄð£À ¸ÀÛgÀUÀ¼ÀÄ «gÀ¼ÀªÁAiÀÄĪÀ£ÀÄß ºÉÆA¢ vɼÀĪÁVAiÀÄÆ EgÀÄvÀÛªÉ. EzÀjAzÀ JvÀÛgÀªÀÅ ºÉaÑzÀAvÉ MvÀÛqÀªÀÅ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.

¤ÃgÁ«: ªÁAiÀÄÄ ¤ÃgÁ«¬ÄAzÀ PÀÆrgÀÄvÀÛzÉ. ¤ÃgÁ«AiÀÄÄ ¤Ãj£À gÀÆ¥ÀªÁVgÀÄ ªÀÅzÀjAzÀ CzÀÄ ¨sÁgÀªÁVgÀÄvÀÛzÉAzÀÄ PÉ®ªÀgÀÄ ¨sÁ«¸ÀÄvÁÛgÉ. DzÀgÉ ¤Ãj£À D«AiÀÄÄ MtUÁ½VAvÀ®Æ ºÀUÀÄgÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄvÀÄÛ ºÀUÀÄgÀªÁV ªÉÄïÉÃgÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ ¤ÃgÁ«¬ÄAzÀ PÀÆrzÀ ªÁAiÀÄÄ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ.

¨sÀÆ«ÄAiÀÄ zÉʤPÀ ZÀ®£É: ¥ÀÈyéAiÀÄ zÉʤPÀ ZÀ®£É ªÁAiÀÄÄ ªÀÄAqÀ®zÀ MvÀÛqÀzÀ ªÀåvÁå¸ÀPÉÌ PÁgÀtªÁVzÉ. CzÀÄ PÉÃAzÁæ¥ÀUÁ«Ä §®ªÀ£ÀÄß GvÀàwÛ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀjAzÀ MvÀÛqÀªÀÅ PÀrªÉÄAiÀiÁV vÀ£Àß ªÀÄÆ® ¸ÀܼÀ¢AzÀ «ZÀ®£É ºÉÆAzÀÄvÀÛzÉ. G¥À GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ¥ÀnÖ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀzsÀȪÀzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ¼ÀÄ ¥ÀæªÀÄÄRªÁV ¥ÀÈyéAiÀÄ zÉʤPÀ ZÀ®£ÉAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄ¢AzÀ¯Éà GAmÁUÀÄvÀÛªÉ.

5.J. MvÀÛqÀzÀ HzsÀéð ªÀÄÄR ºÀAaPÉ:

ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ ªÉÄð£À J¯Áè ¸ÀÛgÀUÀ¼À ¨sÁgÀªÀÇ PɼÀV£À ¸ÀÛgÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ©Ã¼ÀĪÀÅzÀjAzÀ PɼÀV£À ¸ÀÛgÀUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ. ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ ¥ÀjªÀvÀð£Á ªÀ®AiÀĪÀÅ 10 jAzÀ 16 Q.«ÄÃ.UÀ¼ÀªÀgÉUÉ ªÁ妹zÀÄÝ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ ±ÉÃ.75gÀµÀÄÖ vÀÆPÀªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ. ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄlÖzÀ°è 1013.25 «Ä°¨Ágï MvÀÛqÀ«zÀÄÝ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ MvÀÛqÀªÀÅ JvÀÛgÀ ºÉaÑzÀAvÉ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄlÖ¢AzÀ ¥Àæw 300 «ÄÃlgï JvÀÛgÀPÉÌ ºÉÆÃzÀAvÉ 35 «Ä° ¨ÁgïUÀ¼ÀµÀÄÖ MvÀÛqÀ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. CxÀªÁ ¥Àæw 1000 «ÄÃ.UÉ 104 «Ä°¨ÁgïUÀ¼ÀµÀÄÖ MvÀÛqÀ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.

¨sÁgÀªÁVgÀĪÀ ¸ÁgÀd£ÀPÀ ªÀÄvÀÄÛ DªÀÄèd£ÀPÀ C¤®UÀ¼ÀÄ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ PɼÀ¥ÀzÀgÀUÀ¼À°è ¹Ã«ÄvÀUÉÆArªÉ. DªÀÄèd£ÀPÀªÀÅ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 3000 «ÄÃ. JvÀÛgÀzÀªÀgÉUÉ ¸ÁPÀ¶ÖgÀÄvÀÛzÉ. EzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ JvÀÛgÀzÀ°è ªÀÄ£ÀĵÀå£À G¹gÁlPÉÌ vÉÆAzÀgÉ GAmÁUÀÄvÀÛzÉ. KPÉAzÀgÉ «gÀ¼À ªÁAiÀÄÄ«£À°è DªÀÄèd£ÀPÀzÀ ¥ÀæªÀiÁt CvÀå®àªÁVgÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ ¥ÀªÀðvÁgÉÆûUÀ¼ÀÄ F ¸ÀªÀĸÉå¬ÄAzÀ ¥ÁgÁUÀ®Ä DªÀÄèd£ÀPÀzÀ ¹°AqÀgïUÀ¼À£ÀÄß vÀªÉÆäA¢UÉ MAiÀÄÄåªÀgÀÄ.

ªÁAiÀÄÄ PÀĹzÁUÀ CxÀªÁ PɼÀV½zÁUÀ CzÀgÀ UÁvÀæ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ, ªÀÄvÀÄÛ MvÀÛqÀ ºÉZÀÄÑvÀÛzÉ. ªÁAiÀÄÄ ªÉÄïÉÃjzÁUÀ CzÀgÀ UÁvÀæ ºÉZÀÄÑvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ MvÀÛqÀ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.

5.©. MvÀÛqÀzÀ ¸ÀªÀÄvÀ® ºÀAaPÉ:

MvÀÛqÀzÀ ¸ÀªÀÄvÀ® ºÀAaPÉAiÀÄÄ GµÁÚA±ÀzÀ ¸ÀªÀÄvÀ® ºÀAaPÉAiÀÄ£ÀÄß CªÀ®A©¹zÉ. ºÉZÀÄÑ GµÁÚA±À«gÀĪÀ ¸ÀܼÀUÀ¼À°è PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ºÁUÀÆ PÀrªÉÄ GµÁÚA±À«gÀĪÀ ¸ÀܼÀUÀ¼À°è ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ«gÀÄvÀÛzÉ. (MvÀÛqÀªÀÅ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁV ¨sÀÆ ºÁUÀÆ d®¨sÁUÀUÀ¼À ºÀAaPÉ ªÀÄvÀÄÛ CPÁëA±ÀªÀ£ÀÄß CªÀ®A©¹zÉ). C®èzÉ vÀUÀÄÎ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è C¢üPÀ MvÀÛqÀªÀÇ, JvÀÛgÀzÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è PÀrªÉÄ MvÀÛqÀªÀÇ PÀAqÀħgÀÄvÀÛzÉ. CAzÀgÉ MvÀÛqÀªÀÅ ²ÃvÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ½AzÀ GµÀÚ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À PÀqÉUÉ ºÉÆÃzÀAvÉ ªÀÄvÀÄÛ vÀUÀÄÎ ¥ÀæzÉñÀ¢AzÀ JvÀÛgÀ ¥ÀæzÉñÀPÉÌ ºÉÆÃzÀAvÉ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. MvÀÛqÀzÀ ¸ÀªÀÄvÀ® ºÀAaPÉAiÀÄÄ PÁ®¢AzÀ PÁ®PÉÌ ¸ÀܼÀ¢AzÀ ¸ÀܼÀPÉÌ ªÀåvÁå¸ÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. CzÀÄ ªÁAiÀÄÄ ªÀÄAqÀ®zÀ GµÁÚA±À, ¥ÀÈyéAiÀÄ zÉʤPÀ ZÀ®£É ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃgÁ«AiÀÄ EgÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß CªÀ®A©¹zÉ.

5.¹. ¨sÀƪÀÄAqÀ®zÀ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ¼ÀÄ:

¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É MvÀÛqÀzÀ ºÀAaPÉAiÀÄ ¸Àj¸ÀĪÀiÁgÀÄ ¥ÀnÖUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À gÀÆ¥ÀzÀ°ègÀĪÀÅzÀÄ. ¨sÀƪÉÄïÉäöÊAiÀÄ°è MlÄÖ K¼ÀÄ MvÀÛqÀ ªÀ®AiÀÄUÀ½ªÉ. EªÀÅUÀ¼À°è £Á®ÄÌ C¢üPÀ MvÀÛqÀzÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼ÁVzÀÄÝ EªÀÅUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ªÀÄÆgÀÄ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ªÀ®AiÀÄUÀ½ªÉ. GµÁÚA±À ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÈyéAiÀÄ zÉʤPÀ ZÀ®£ÉAiÀÄÄ ¥ÀjuÁªÀĪÁV ¥ÀÈyéAiÀÄ ªÉÄÃ¯É MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ¼ÀÄAmÁUÀÄvÀÛªÉ. ¨sÀÆ«Ä ªÀÄvÀÄÛ d®¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ PÀrªÉÄAiÀiÁV PÁAiÀÄĪÀÅzÀjAzÀ F MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV CRAqÀªÁVgÀzÉ PÉÆñÀUÀ¼À gÀÆ¥ÀzÀ°ègÀÄvÀÛªÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀƪÀð ¥À²ÑªÀĪÁV ºÀgÀrgÀÄvÀÛªÉ. ºÉZÀÄÑ GµÁÚA±À«gÀĪÀ ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖAiÀÄÆ, PÀrªÉÄ GµÁÚA±À«gÀĪÀ zsÀÄæªÀUÀ¼À°è ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ¼ÀÄ GAmÁUÀÄvÀÛªÉ.

1. ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖ:

¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛzÀ GvÀÛgÀPÉÌ 5⁰ ªÀÄvÀÄÛ zÀQëtPÉÌ 5⁰ CPÁëA±ÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖ EzÉ. ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ¸ÀÆAiÀÄð QgÀtUÀ¼ÀÄ ¸ÀzÁ PÁ® ®A§ªÁV ©Ã¼ÀĪÀÅzÀjAzÀ CzÀÄ ºÉZÀÄÑ GµÁÚA±ÀzÀ ¥ÀæzÉñÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ. F ªÀ®AiÀÄzÀ°è UÁ½AiÀÄ ºÉZÀÄÑ GµÁÚA±À¢AzÀ ºÀUÀÄgÀªÁV ªÉÄïÉÃgÀĪÀÅzÀÄ. »ÃUÉ ªÉÄîÄäRªÁV ZÀ°¸ÀĪÀ ªÁAiÀÄĪÀ£ÀÄß ¥ÀæZÀ®£À ¥ÀæªÁºÀªÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. ºÉZÀÄÑ JvÀÛgÀPÉÌ KjzÀAvÉ F ªÁAiÀÄĪÀÅ PÀæªÉÄÃt vÀA¥ÁV ¨sÁgÀªÁUÀĪÀÅzÀÄ. £ÀAvÀgÀ GvÀÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ zÀQëtzÀ PÀqÉUÉ ZÀ°¸ÀĪÀÅzÀÄ. F ªÀ®AiÀĪÀ£Éßà ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ªÀ®AiÀĪÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. EzÀÄ ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛ¢AzÀ JgÀqÀÆ PÀqÉ 10⁰ CPÁëA±ÀzÀªÀgÉUÉ ªÁ妹zÉ. F ªÀ®AiÀĪÀÅ Cw PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ¢AzÀ PÀÆrgÀĪÀÅzÀÄ. C®èzÉ ªÁAiÀÄĪÀÅ ªÉÄîÄäRªÁV ZÀ°¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀªÁV ZÀ°¸ÀĪÀ ¥À槮ªÁzÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ E°è PÀAqÀħgÀĪÀÅ¢®è. DzÀÄzÀjAzÀ¯Éà ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ E°è PÀAqÀÄ §gÀĪÀÅ¢®è. DzÀÄzÀjAzÀ EzÀ£ÀÄß '±ÁAxÀ PÀn§AzsÀ' CxÀªÁ «µÀtÚ ªÀ®AiÀÄ CxÀªÁ 'qÉÆîØçªÀiï' (Doldrum) JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

2. G¥ÉÆõÀÚªÀ®AiÀÄzÀ ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ¼ÀÄ:

G¥ÉÆõÀÚªÀ®AiÀÄzÀ ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ¼ÀÄ PÀPÁðlPÀ ¸ÀAPÁæAw ªÀÈvÀÛ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀgÀ ¸ÀAPÁæAw ªÀÈvÀÛUÀ¼À DZÉUÉ 30⁰ ªÀÄvÀÄÛ 40⁰ CPÁëA±ÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ EªÉ. ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛzÀ ªÉÄîÎqɬÄAzÀ ªÁAiÀÄÄ ¥ÀÈyéAiÀÄ zÉʤPÀ ZÀ®£ÉAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀĪÁV JgÀqÀÆ UÉÆüÁzsÀðUÀ¼À°è G¥ÉÆõÀÚªÀ®AiÀÄUÀ¼À°è vÀA¥ÁV PɼÀV½AiÀÄĪÀÅzÀjAzÀ ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ¼ÀÄ GAmÁUÀÄvÀÛªÉ. G¥ÉÆõÀÚªÀ®AiÀÄzÀ ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À GUÀªÀÄzÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÁVªÉ. E°èAzÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖ ªÀÄvÀÄÛ G¥À zsÀÄæªÀzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ¼À PÀqÉUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. F C¢üPÀ MvÀÛqÀ ªÀ®AiÀÄ¢AzÀ GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ PÀqÉUÉ ©Ã¸ÀĪÀ ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀIJÃvÉÆõÀÚ ªÀ®AiÀÄzÀ PÀqÉUÉ ©Ã¸ÀĪÀ ¥Àæw ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ GUÀªÀÄ ºÉÆAzÀÄvÀÛªÉ. ºÁ¬Ä ºÀqÀUÀÄUÀ¼À PÁ®zÀ°è AiÀÄÆgÉÆæ¤AzÀ ªÉ¸ïÖ EArøï£À PÀqÉUÉ ºÉÆÃUÀĪÀ ºÀqÀUÀÄUÀ¼ÀÄ F ¥ÀnÖAiÀÄ°è ¹QÌ ©Ã¼ÀÄwÛzÀݪÀÅ. ºÀqÀUÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÀUÀÄgÀ ªÀiÁqÀ®Ä ºÉƸÀ ¥Àæ¥ÀAZÀPÉÌ (CªÉÄÃjPÉUÉ) MAiÀÄÄåwÛzÀÝ PÀÄzÀÄgÉUÀ¼À£ÀÄß ºÀqÀV¤AzÀ ¸ÀªÀÄÄzÀæPÉÌ J¸ÉzÀÄ©qÀ¯ÁUÀÄwÛvÀÄÛ. DzÀÝjAzÀ F ¥ÀnÖUÀ½UÉ 'C±Àé CPÁëA±À' UÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀįÁ¬ÄvÀÄ.

3. G¥ÀzsÀÄæªÀzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ¼ÀÄ:

G¥ÀzsÀÄæªÀzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ¼ÀÄ JgÀqÀÆ UÉÆüÁzsÀðUÀ¼À°è 60 ªÀÄvÀÄÛ 70 CPÁëA±ÀUÀ¼À £ÀqÀĪÀt ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°ègÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅ ªÀÄÄRåªÁV ¥ÀÈyéAiÀÄ zÉʤPÀ ZÀ®£ÉAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄ¢AzÀÄAmÁUÀÄvÀÛzÉ. ¥ÀÈyé vÀ£Àß CPÀëzÀ ¸ÀÄvÀÛ®Æ wgÀÄUÀĪÀÅzÀjAzÀ zsÀÄæªÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À CAa£À°ègÀĪÀ ªÁAiÀÄÄ ºÉÆgÀ aªÀÄä®àqÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ D ¥ÀæzÉñÀzÀ°è£À ªÁAiÀÄÄ «gÀ¼ÀªÁUÀĪÀÅzÀjAzÀ CzÀÄ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀªÁV ¥Àjt«Ä¸ÀÄvÀÛzÉ. E°è zsÀÄæªÀUÀ½VAvÀ ºÉZÀÄÑ GµÁÚA±À«gÀÄvÀÛzÉ. ¥Àæw ªÁå¥Áj ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÆ ªÀÄvÀÄÛ zsÀÄæªÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÆ F ¥ÀnÖUÀ¼À°è ¸ÀªÀiÁªÉñÀUÉƼÀÄîvÀÛªÉ. F ¥ÀnÖAiÀÄ°è DªÀvÀð ©gÀÄUÁ½UÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¤ªÀÄß ªÁAiÀÄĨsÁgÀ PÉëÃvÀæUÀ¼ÀÄ GAmÁUÀÄvÀÛªÉ.

4. zsÀÄæªÀzÀ ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ¼ÀÄ:

¸ÀªÀĨsÁdPÀ ªÀÈvÀÛzÀ ªÀ®AiÀÄzÀ°è ¥ÀæZÀ®£À ¥ÀæªÁºÀzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è ªÀÈvÀÛzÀ ªÀ®AiÀÄzÀ°è ¥ÀæZÀ®£À ¥ÀæªÁºÀzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è ªÉÄïÉÃgÀĪÀ ªÁAiÀÄÄ«£À ºÉZÀÄÑ ¨sÁUÀªÀÅ zsÀÄæ«ÃAiÀÄ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À°è PɼÀV½AiÀÄĪÀÅzÀÄ. EzÀjAzÀ F ªÀ®AiÀĪÀÅ C¢üPÀ MvÀÛqÀ¢AzÀ PÀÆrgÀĪÀÅzÀÄ. F ªÀ®AiÀÄ¢AzÀ ²ÃvÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ EvÀgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À PÀqÉUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. zsÀÄæªÀzÀ ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ¼ÀÄ GvÀÛgÀ zsÀÄæªÀ ªÀÄvÀÄÛ zÀQët zsÀÄæªÀUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ®Æ EªÉ. zsÀÄæªÀUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ°£À ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è GµÁÚA±À CvÀåAvÀ PÀrªÉÄ EgÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ E°è ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ«gÀÄvÀÛzÉ. ªÁAiÀÄÄ ¸ÁAzÀæªÀÇ, ¨sÁgÀªÀÇ DVgÀÄvÀÛzÉ.

6. ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ:

¨sÀƪÉÄïÉäöÊUÉ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀªÁV ZÀ°¸ÀĪÀ ªÁAiÀÄĪÀ£ÀÄß ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ°è GµÁÚA±À ªÀÄvÀÄÛ vÉêÁA±ÀUÀ¼À ºÀAaPÉAiÀÄ°è ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄRå ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß ªÀ»¸ÀÄvÀÛªÉ. ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ¢AzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀzÀ PÀqÉUÉ MvÀÛqÀzÀ E½eÁgÀ£ÀÄß C£ÀĸÀj¹ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. »ÃUÉ ©Ã¸ÀĪÀ UÁ½AiÀÄ ¢PÀÄÌ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ CPÀë¨sÀæªÀÄt¢AzÀ «ZÀ®£ÉUÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ. EzÀ£ÀÄß ¥sÉgÀ¯ï£À ¤AiÀĪÀĪÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄÄ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ:

¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ MvÀÛqÀzÀ ºÀAaPÉAiÀÄÄ ºÉZÀÄÑ ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀÅzÀÄ. EzÀjAzÁV ªÁAiÀÄĪÀÅ C¢üPÀ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ½AzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À PÀqÉUÉ ZÀ°¸ÀĪÀÅzÀÄ. ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄïÉäöÊAiÀÄ°è »ÃUÉ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀªÁV ZÀ°¸ÀĪÀ ªÁAiÀÄĪÀ£ÀÄß ªÀiÁgÀÄvÀ (Wind) UÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. EzÀPÉÌ «gÀÄzÀÞªÁV C£ÉÃPÀ ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À°è ªÁAiÀÄĪÀÅ ªÉÄîÄäR ºÁUÀÆ PɼÀªÀÄÄRªÁV ZÀ°¸ÀĪÀÅzÀÄ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÁAiÀÄÄ ¥ÀæªÁºÀ UÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄÄ ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¥ÀÆgÀPÀªÁVzÀÄÝ, ¥Àæ¥ÀAZÀzÁzÀåAvÀ ªÁAiÀÄÄ ZÀ®£ÉAiÀÄ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß gÀƦ¹ªÉ. ªÀiÁgÀÄvÀUÀ½AzÀ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ°è GµÁÚA±À, ªÀÄvÀÄÛ d¯ÁA±ÀUÀ¼ÀÄ ºÀAaPÉAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ. ªÁAiÀÄÄ«£À ¢PÀÌ£ÀÄß ¸ÀÆa¸À®Ä G¥ÀPÀgÀtªÀ£ÀÄß ¥ÀªÀ£À ¢PÀÆìa JAvÀ®Æ, ªÁAiÀÄÄ«£À ªÉÃUÀªÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄĪÀ G¥ÀPÀgÀtªÀ£ÀÄß ¥ÀªÀ£À ªÉÃUÀ ªÀiÁ¥ÀPÀ (Anemometer) JAvÀ®Æ PÀgÉAiÀĪÀgÀÄ.

ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß £Á®ÄÌ «zsÀUÀ¼ÁV F PɼÀPÀAqÀAvÉ «AUÀr¸À¯ÁVzÉ.

1. ¤gÀAvÀgÀ CxÀªÁ ¤vÀå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ
2. ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ
3. ¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ
4. DªÀvÀð ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ

1. ¤gÀAvÀgÀ CxÀªÁ ¤vÀå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ '(Planetary winds)

¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É C¢üPÀ MvÀÛqÀ ªÀ®AiÀÄUÀ½AzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À PÀqÉUÉ ¤gÀAvÀgÀªÁV ¥Àæ¥ÀAZÀzÁzÀåAvÀ ©Ã¸ÀĪÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß '¤gÀAvÀgÀ ªÀiÁgÀÄvÀ' CxÀªÁ ¤vÀå CxÀªÁ ¨sÀƪÀÄAqÀ°ÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. F ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À ªÉÃUÀ ªÀÄvÀÄÛ «¸ÁÛgÀ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ¼À ¸ÀܼÁAvÀgÀ¢AzÀ ¥Àæ¨sÁ«vÀUÉƼÀÄîvÀÛªÉ. ¤gÀAvÀgÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÆgÀÄ «zsÀUÀ¼ÁV «AUÀr¸À§ºÀÄzÀÄ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ –

1. ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ (Trade winds)
2. ¥Àæw ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ (Anti-trade Winds)
3. zsÀÄæ«ÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ (Polar winds)

i. 'ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ: ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß 'mÉæÃqï «Aqïì' JAzÀÄ PÀgÉAiÀįÁVzÉ. 'mÉæÃqï' JA§ ¥ÀzÀªÀÅ dªÀÄð¤AiÀÄ 'mÉÊgÉÃqï' JA§ÄzÀjAzÀ GvÀàwÛ ºÉÆA¢zÀÄÝ EzÀgÀ CxÀð 'ªÀiÁUÀð' (Track) JAzÁVzÉ.

ªÁå¥Áj ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ G¥ÉÆõÀÚªÀ®AiÀÄzÀ ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ½AzÀ ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖAiÀÄ PÀqÉUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. ¥ÁæaãÀ PÁ®zÀ°è ªÁå¥Áj £Á«PÀjUÉ F ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ C£ÀÄPÀÆ®ªÁVzÀÝjAzÀ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÁå¥Áj ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÉAzÀÄ ºÉ¸Àj¸À¯Á¬ÄvÀÄ.

ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅ ©Ã¸ÀĪÀ ¢QÌ£À DzsÁgÀzÀ ªÉÄðAzÀ ºÉ¸Àj¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

EªÀÅUÀ¼ÀÄ JgÀqÀÆ UÉÆüÁzsÀðzÀ°è 8⁰ ¬ÄAzÀ 25⁰ CPÁëA±ÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅ GvÀÛgÁzsÀð UÉÆüÀzÀ°è F±Á£Àå¢AzÀ £ÉÊgÀÄvÀåzÀ PÀqÉUÉ ºÁUÀÆ zÀQëuÁzsÀðUÉÆüÀzÀ°è DUÉßÃAiÀÄ¢AzÀ ªÁAiÀĪÀåzÀ PÀqÉUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. EzÀjAzÀ¯Éà ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß '¥ÀƪÀðzÀ ªÀiÁgÀÄvÀ' UÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

F ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä ªÀiÁUÀðzÀ°è ªÀÄÄAzÀĪÀjzÀAvÉ CªÀÅUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ ºÉZÀÄÑ GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄvÁÛ ºÉÆÃUÀÄvÀÛªÉ. EzÀjAzÀ EªÀÅUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅ¢®è. DzÀgÉ ¥ÀªÀðvÀUÀ½AzÀ vÀqÉAiÀÄ®àmÁÖUÀ, CªÀÅUÀ¼À ªÉÄïÉÃgÀĪÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ, GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß PÀ¼ÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄj¸ÀÄvÀÛªÉ. EzÀjAzÀ F ªÀ®AiÀÄzÀ ¨sÀÆ gÁ²UÀ¼À ¥ÀƪÀð¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ ¸ÁPÀµÀÄÖ ªÀÄ¼É ¥ÀqÉAiÀÄÄvÀÛªÉ. DzÀgÉ ¥À²ÑªÀÄzÀ PÀqÉUÉ ºÉÆÃzÀAvÉ, EªÀÅ Mt ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÁUÀÄvÀÛªÉ. EzÀjAzÀ CªÀÅUÀ¼ÀÄ Mt ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÁVªÉ. EzÀjAzÁV GµÀÚ ªÀ®AiÀÄzÀ J¯Áè ªÀÄgÀĨsÀÆ«ÄUÀ¼ÀÆ ¨sÀÆ RAqÀUÀ¼À ¥À²ÑªÀÄ ¨sÁUÀzÀ°è ¤ªÀiÁðtUÉÆArªÉ.

ªÁå¥Áj ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ¸ÀªÀiÁªÉñÀUÉƼÀÄîvÀÛªÉ. DzÀÝjAzÀ CªÀÅ ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ªÀµÁðzÀåAvÀ ¨sÁjà DgÉÆúÀ ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄj¸ÀÄvÀÛªÉ.

ii. '¥Àæw ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ:

¥Àæw ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ G¥ÉÆõÀÚªÀ®AiÀÄzÀ ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ½AzÀ G¥ÀzsÀÄæªÀzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ¼À PÀqÉUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. F ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ªÁå¥Áj ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À «gÀÄzÀÞ ¢QÌ£À°è ©Ã¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ ¥Àæw ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ®àqÀÄvÀÛªÉ.

¥Àæw ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ GµÀÚ ¥ÀæzÉñÀUÀ½AzÀ vÀA¥ÀÄ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À PÀqÉUÉ ©Ã¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ DzÀæðvÉAiÀÄ£ÀÄß »ÃjPÉƼÀÄîªÀ ±ÀQÛ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ CªÀÅ ©Ã¸ÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ºÉZÀÄÑ ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄj¸ÀÄvÀÛªÉ.

EªÀÅ GvÀÛgÁzsÀðUÉÆüÀzÀ°è £ÉÊgÀÄvÀå¢AzÀ F±Á£ÀåzÀ PÀqÉUÉ ºÁUÀÆ zÀQëuÁzsÀðUÉÆüÀzÀ°è ªÁAiÀĪÀå¢AzÀ DUÉßÃAiÀÄzÀ PÀqÉUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. DzÀÄzÀjAzÀ¯Éà EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß '¥À²ÑªÀÄzÀ ªÀiÁgÀÄvÀ' UÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

GvÀÛgÁzsÀðUÉÆüÀªÀÅ ºÉZÀÄÑ ¨sÀÆ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÄÝ ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ ¨sÀÆ ¸ÀégÀÆ¥ÀUÀ½AzÀ PÀÆrzÉ. EzÀjAzÀ ¥Àæw ªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ ºÉÆAzÀÄvÀÛªÉ. DzÀgÉ ºÉZÀÄÑ d® gÁ²UÀ½AzÀ PÀÆrzÀ zÀQëuÁzsÀðUÉÆüÀzÀ°è EªÀÅ ¤gÀAvÀgÀªÁV ºÉZÀÄÑ ªÉÃUÀ¢AzÀ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅ zÀQëuÁzsÀðUÉÆüÀzÀ°è 40⁰ ¬ÄAzÀ 60⁰ CPÁëA±ÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¸ÀàµÀÖªÁV CvÀåAvÀ ªÉÃUÀªÁV ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. EzÀjAzÀ¯Éà EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß £Á®évÀÛgÀ C§âgÀ UÁ½, LªÀvÀÛgÀ GUÀæUÁ½ ºÁUÀÆ CgÀªÀvÀÛgÀ CgÀZÀĪÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉ¢gÀĪÀgÀÄ.

iii. 'zsÀÄæ«ÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ:

zsÀÄæªÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ zsÀÄæªÀzÀ ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ½AzÀ G¥ÀzsÀÄæªÀzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ¼À PÀqÉUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß zsÀÄæªÀzÀ ¥ÀƪÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. CªÀÅ GvÀÛgÁzsÀðUÉÆüÀzÀ°è F±Á£Àå ¢Q̤AzÀ £ÉÊgÀÄvÀå ¢QÌ£À PÀqÉUÀÆ ªÀÄvÀÄÛ zÀQëuÁzsÀðUÉÆüÀzÀ°è DUÉßÃAiÀÄ ¢Q̤AzÀ ªÁAiÀĪÀå ¢QÌ£À PÀqÉUÀÆ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. F ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ GvÀÛgÁzsÀðUÉÆüÀzÀ°è C¤AiÀÄ«ÄvÀªÁV ªÀÄvÀÄÛ zÀQëuÁzsÀðUÉÆüÀzÀ°è ¤gÀAvÀgÀªÁV ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. ZÀ½UÁ®zÀ°è ºÉZÀÄÑ ¥À槮ªÁVgÀĪÀ F ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ¨ÉùUÉAiÀÄ°è QëÃtUÉƼÀÄîvÀÛªÉ. ZÀ½UÁ®zÀ°è ²ÃvÀªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ ªÁå¥ÀPÀªÁVzÀÄÝ ¸ÀªÀIJÃvÉÆõÀÚ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÆß DªÀj¹gÀÄvÀÛªÉ.

2. ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀ CxÀªÁ PÀÄè¥ÀÛ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ

EªÀÅ ¤¢ðµÀÖ IÄvÀÄ«£À°è ªÀÄvÀÄÛ PÁ®zÀ°è DgÀA¨sÀ ºÁUÀÆ CAvÀåUÉƼÀÄîªÀÅzÀjAzÀ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÀÄè¥ÀÛ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÉAzÀÆ ¸ÀºÀ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. F ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ««zsÀ IÄvÀÄUÀ¼À°è ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ vÀ¢égÀÄzÀÞ ¢Q̤AzÀ ©Ã¸À®Ä ¨sÀÆ«Ä ªÀÄvÀÄÛ d®¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ ºÉÆA¢gÀĪÀ GµÁÚA±À ªÀÄvÀÄÛ MvÀÛqÀ ¥Àj¹ÜwUÀ¼À ªÀåvÁå¸ÀªÉà ªÀÄÄRå PÁgÀt.

ªÀiÁ£ÀÆì£ï ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ: ªÀiÁ£ÀÆì£ï ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ½UÉ GvÀÛªÀÄ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÁVªÉ. IÄvÀÄUÀ½UÀ£ÀĸÁgÀªÁV ©Ã¸ÀĪÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ½UÉ ªÀiÁ£ÀÆì£ï ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼É£ÀÄߪÀgÀÄ. ªÀiÁ£ÀÆì£ï JA§ ¥ÀzÀªÀÅ ªÀi˸ÀªÀiï (CAzÀgÉ IÄvÀÄ) JA§ CgÀ©â ¨sÁµÉAiÀÄ ¥ÀzÀ¢AzÀ GvÀàwÛAiÀiÁVzÉ. CgÀ©â ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ°è ¸ÀAZÀj¸ÀÄwÛzÀÝ CgÀ¨ï ªÀvÀðPÀgÀÄ ««zsÀ IÄvÀÄUÀ¼À°è ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ «gÀÄzÀÞ ¢Q̤AzÀ ©Ã¸ÀÄwÛzÀÝ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß 'ªÀiÁ£ÀÆì£ï' JAzÀÄ ºÉ¸Àj¹zÀgÀÄ.

¨ÉùUÉ ªÀÄvÀÄÛ ZÀ½UÁ®UÀ¼À £ÀqÀÄªÉ GµÁÚA±ÀzÀ°è C¢üPÀ ªÀåvÁå¸À«gÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ªÀiÁ£ÀÆì£ï ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ.

i. '¨ÉùUÉAiÀÄ PÁ®: ªÀiÁ£ÀÆì£ï ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ, ¨sÁgÀvÀzÀ G¥ÀRAqÀzÀ°è ¸ÀàµÀÖªÁV PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ. ¨ÉùUÉAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ°è ªÀÄzsÀå KµÁå ¥ÀæzÉñÀªÀÅ C¢üPÀ GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀÅzÀÄ. EzÀjAzÀ UÁ½AiÀÄÄ PÁAiÀÄÄÝ, ºÀUÀÄgÀªÁV ¥ÀæZÀ®£À ¥ÀæªÁºÀUÀ¼À gÀÆ¥ÀzÀ°è ªÉÄïÉÃgÀĪÀÅzÀÄ. EzÀjAzÀ F ¥ÀæzÉñÀzÀ°è PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ PÉÃAzÀæªÀÅ ¤«ÄðvÀªÁUÀĪÀÅzÀÄ. EzÀjAzÀ ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ«gÀĪÀ ¸ÀÄvÀÛ°£À ¸ÁUÀgÀUÀ½AzÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅ ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ DUÉßÃAiÀÄ KµÁåzÀ°è £ÉÊgÀÄvÀå ¢Q̤AzÀ, d¥Á£ï ªÀÄvÀÄÛ ZÉÊ£ÁUÀ¼À°è DUÉßÃAiÀÄ ¢Q̤AzÀ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. ¸ÁUÀgÀUÀ½AzÀ ©Ã¸ÀĪÀ F ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ d¯ÁA±ÀªÀ£ÀÄß ºÉZÁÑV ºÉÆA¢zÀÄÝ C¢üPÀ ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄj¸ÀÄvÀÛªÉ. DzÀgÉ ªÀļÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁt wÃgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ºÉZÁÑVzÀÄÝ M¼À£ÁrUÉ §AzÀAvÉ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀĪÀÅzÀÄ.

ii. 'ZÀ½UÁ®: ZÀ½UÁ®zÀ°è GµÁÚA±À ªÀÄvÀÄÛ MvÀÛqÀ ¥Àj¹ÜwUÀ¼ÀÄ ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV ©ü£ÀߪÁVgÀÄvÀÛªÉ. ¸ÀÆAiÀÄð£À ®A§ QgÀtUÀ¼ÀÄ F CªÀ¢üAiÀÄ°è zÀQëuÁzsÀðUÉÆüÀzÀ ªÉÄÃ¯É ©Ã¼ÀÄvÀÛªÉ. EzÀjAzÀ ªÀÄzsÀå KµÁåzÀ°è GµÁÚA±ÀªÀÅ Cw PÀrªÉĬÄzÀÄÝ C°è ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀªÀÅ ¤«ÄðvÀUÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ. EzÀjAzÀ ¨sÀÆ¥ÀæzÉñÀUÀ½AzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ«gÀĪÀ ¸ÁUÀgÀUÀ¼À PÀqÉUÉ «gÀĪÀ ¸ÁUÀgÀUÀ¼À PÀqÉUÉ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅ ºÉÆA¢gÀĪÀ d¯ÁA±À PÀrªÉĬÄzÀÄÝ MtªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÁVgÀÄvÀÛªÉ. DzÀgÉ CªÀÅ §AUÁ¼À PÉÆ°èAiÀÄ£ÀÄß zÁlĪÁUÀ DzÀæðªÁV PÉÆÃgÉƪÀÄAqÀ¯ï PÀgÁªÀ½AiÀÄ ªÉÄÃ¯É ªÀÄ¼É ¸ÀÄj¸ÀÄvÀÛªÉ. ¨sÁgÀvÀzÀ G¥ÀRAqÀzÀ°è ZÀ½UÁ®zÀ ªÀiÁ£ÀÆì£ï ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß F±Á£Àå ªÀiÁ£ÀÆì£ï ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

EzÉà jÃwAiÀÄ°è ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ EvÀgÀ PÉ®ªÀÅ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°èAiÀÄÆ PÁt§ºÀÄzÀÄ. CªÀÅUÀ¼À°è ªÀÄÄRåªÁzÀªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ ªÀÄzsÀå CªÉÄÃjPÁ, DUÉßÃAiÀÄ KµÁå, GvÀÛgÀ D¸ÉÖçðAiÀiÁ, ¥À²ÑªÀÄ D¦üæPÁzÀ V¤AiÀiÁ wÃgÀ¥ÀæzÉñÀ ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅ.

3. ¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ:

¸ÀܽÃAiÀÄ PÁgÀtUÀ½AzÀ ©Ã¸ÀĪÀ, PÀrªÉÄ «¸ÁÛgÀªÁzÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ ªÉÄÃ¯É C®àPÁ®zÀªÀgÉUÉ ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃgÀĪÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

CªÀÅUÀ¼À°è §ºÀÄ ªÀÄÄRåªÁzÀªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ:

1. ¨sÀÆ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄAzÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ
2. ¥ÀªÀðvÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀtªÉAiÀÄ ªÀÄAzÀªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ

i. '¨sÀÆ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄAzÀªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ

gÁwæAiÀÄ°è ¨sÀÆ«Ä GµÀÚvÉAiÀÄ£ÀÄß «QgÀt, ¥ÀæZÀ®£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À ¥ÀæQæAiÉÄUÀ½AzÀ PÀ¼ÉzÀÄPÉÆAqÀÄ vÀA¥ÁUÀÄvÀÛzÉ. CzÉà ªÉüÉAiÀÄ°è ¸ÀªÀÄÄzÀæ ºÉZÀÄÑ ¨ÉZÀÑUÁVgÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ CzÀÄ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀªÁV ¥Àjt«Ä¸ÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ ¥ÀPÀÌzÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É PÀrªÉÄ GµÁÚA±ÀzÀ ¥ÀjuÁªÀÄ¢AzÀ ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀªÀÅAmÁUÀÄvÀÛzÉ. »ÃUÉ ¨sÀƫĬÄAzÀ ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ PÀqÉUÉ ªÀÄAzÀªÀiÁgÀÄvÀªÀÅ ©Ã¸ÀÄvÀÛzÉ. EzÀ£ÀÄß '¨sÀƪÀiÁgÀÄvÀ'ªÉAzÀ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. EzÀÄ gÁwæ 10 UÀAmÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ¥ÁægÀA¨sÀªÁV ªÀÄÄAeÁ£É 8 UÀAmÉAiÀĪÀgÉUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛzÉ. ºÀUÀ°£À°è £É®ªÀÅ ¤ÃjVAvÀ ºÉZÀÄÑ wêÀæªÁV PÁAiÀÄÄvÀÛzÉ. CzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀÄ¢AzÀ £É®zÀ ªÉÄÃ¯É PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤Ãj£À ªÉÄÃ¯É ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄAmÁUÀÄvÀÛªÉ. PÁAiÀÄÝ ªÁAiÀÄÄ ¨sÀƪÀÄlÖ¢AzÀ JvÀÛgÀPÉÌ KgÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¸ÀܼÀªÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄÄzÀæ¢AzÀ ©Ã¸ÀĪÀ ªÀÄAzÀªÀiÁgÀÄvÀ DªÀj¸ÀÄvÀÛzÉ. EzÀ£ÀÄß '¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀiÁgÀÄvÀ'ªÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. ¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÆ ¸ÀܽÃAiÀÄ ªÁAiÀÄĹÜwAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¥ÀjuÁªÀĪÀ£ÀÄßAlĪÀiÁqÀÄvÀÛªÉ.

¨sÀƪÀiÁgÀÄvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀܽÃAiÀÄ «ÄãÀÄUÁgÀjUÉ §ºÀ¼À ªÀĺÀvÀézÀªÀÅUÀ¼ÁVªÉ. «ÄãÀÄUÁgÀgÀÄ ªÀÄÄAeÁ£É «ÄãÀÄ »rAiÀÄ®Ä ¨sÀƪÀiÁgÀÄvÀzÉÆA¢UÉ ¸ÀªÀÄÄzÀæzÉƼÀUÉ ºÉÆÃV ¸ÁAiÀÄAPÁ® ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀiÁgÀÄvÀzÉÆA¢UÉ »A¢gÀÄUÀÄvÁÛgÉ.

ii. '¥ÀªÀðvÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀtªÉAiÀÄ ªÀÄAzÀªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ:

¸ÀÆAiÀiÁð¸ÀÛzÀ £ÀAvÀgÀ JvÀÛgÀ ¥ÀæzÉñÀ (PÀtªÉAiÀÄ E½ªÉÇÃgÉUÀ¼À ªÉÄïÁãUÀ)UÀ¼ÀÄ wêÀæ «QgÀt¢AzÀ vÀA¥ÁUÀĪÀÅzÀjAzÀ CªÀÅUÀ¼À ªÉÄð£À ªÁAiÀÄÄ vÀA¥ÁV, ¨sÁgÀªÁV E½ªÉÇÃgÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ PÀtªÉAiÀÄ vÀ¼ÀzÀ PÀqÉUÉ eÁgÀĪÀÅzÀÄ. gÁwæAiÀÄ ªÉüÉAiÀÄ°è ºÉZÀÄÑ JvÀÛgÀzÀªÀgÉUÉ ZÁagÀĪÀ ¥ÀªÀðvÀ ²RgÀUÀ¼ÀÄ §ºÀĨÉÃUÀ vÀA¥ÁUÀÄvÀÛªÉ. EzÀjAzÀ CªÀÅUÀ¼À°è MvÀÛqÀªÀÅ ºÉZÁÑVgÀĪÀÅzÀÄ. EzÀPÉÌ «gÀÄzÀÞªÁV PÀtªÉUÀ¼À°è E£ÀÆß ºÉZÀÄÑ GµÁÚA±À«zÀÄÝ MvÀÛqÀªÀÅ PÀrªÉÄ. EzÀjAzÀ ²RgÀ ¨sÁUÀ¢AzÀ UÁ½AiÀÄÄ ¤zsÁ£ÀªÁV E½eÁgÀ£ÀÄß C£ÀĸÀj¹ PÀtªÉUÀ¼À PÀqÉUÉ PɼÀV½AiÀÄĪÀÅzÀÄ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß '¥ÀªÀðvÀ ªÀÄAzÀªÀiÁgÀÄvÀ' UÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

ªÀÄAeÁ£ÉAiÀÄ°è ¸ÀÆAiÀÄð£À QgÀtUÀ¼ÀÄ ²RgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À E½eÁj£À ªÉÄÃ¯É ©Ã¼ÀÄvÀÛªÉ. EzÀjAzÀ CªÀÅUÀ¼ÀÄ PÁAiÀÄÄÝ, C°è£À UÁ½AiÀÄÄ PÀæªÉÄÃt ªÉÄïÉÃgÀĪÀÅzÀjAzÀ C°è MvÀÛqÀªÀÅ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀĪÀÅzÀÄ. DzÀgÉ vÀUÁÎzÀ PÀtªÉUÀ¼À°è MvÀÛqÀªÀÅ ºÉZÁÑVzÀÄÝ, C°èAzÀ UÁ½AiÀÄÄ ¤zsÁ£ÀªÁV ²RgÀUÀ¼À PÀqÉUÉ E½eÁgÀ£ÀÄß C£ÀĸÀj¹ ªÉÄïÉÃgÀĪÀÅzÀÄ. EªÀÅUÀ¼À£Éßà 'PÀt廃 ªÀÄAzÀªÀiÁgÀÄvÀ' UÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

4. DªÀvÀð ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ:

CPÉÆÖçgï-£ÀªÉA§gï CªÀ¢üAiÀÄ°è zÀÆgÀzÀ±Àð£ÀzÀ ªÁAiÀÄĹÜw ªÀgÀ¢UÀ¼ÀÄ PÉ®ªÉǪÉÄä §AUÁ¼À PÉÆ°èAiÀÄ°è£À DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀzÀ ¹ÜwUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛªÉ. §AUÁ¼À PÉÆ°èAiÀÄ°è PÉ®ªÉÇAzÀÄ «PÉëÆèsÉUÀ¼ÀÄAmÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. F «PÉëÆèsÉUÀ¼ÀÄ F±Á£Àå ªÁå¥Áj ªÀiÁgÀÄvÀUÀ½UÉ CqÀاgÀÄvÀÛªÉ.

¤AiÀÄvÀPÁ°PÀ CxÀªÁ ±Á±ÀévÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ½UÉ CqÀاgÀĪÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß '¥ÀjªÀvÀð£À²Ã® ªÀiÁgÀÄvÀ'UÀ¼É£ÀÄߪÀgÀÄ. DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ F ªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃgÀÄvÀÛªÉ.

DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ¥sÉgÀ¯ï£À ¤AiÀĪÀĪÀ£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀÄvÀÛªÉ. GvÀÛgÁzsÀðUÉÆüÀzÀ°è DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀªÀÅ C¥ÀæzÀQëuÉ ¢QÌ£À®Æè ºÁUÀÆ zÀQëuÁzsÀðUÉÆüÀzÀ°è ¥ÀæzÀQëuÉ ¢QÌ£À®Æè ©Ã¸ÀÄvÀÛzÉ.

i. 'DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ:

DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÆ ¥ÀæZÀAqÀ ªÉÃUÀ¢AzÀ PÀÆrgÀĪÀÅzÀjAzÀ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß 'ZÀAqÀªÀiÁgÀÄvÀ'UÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ. DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄzsÀåzÀ°è PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ«gÀĪÀ ¢ÃWÀð ªÀÈvÁÛPÁgÀzÀ ¸ÀªÀĪÁAiÀÄĨsÁgÀ gÉÃSÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ. ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀÄgÀĽAiÀiÁV PÉÃAzÀæzÀ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀzÀ PÀqÉUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. DgÀA¨sÀzÀ°è PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ PÉÃAzÀæªÀÅ ¤«ÄðvÀªÁUÀĪÀÅzÀÄ. EzÀ£ÀÄß 'MvÀÛqÀzÀ vÀUÀÄÎ' JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. PÀæªÉÄÃt EzÀÄ wêÀæUÉÆAqÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À ªÉÃUÀªÀÅ ºÉZÁÑUÀĪÀÅzÀÄ. »ÃUÉ ¥Àæw UÀAmÉUÉ 100 Q.«ÄÃ. VAvÀ ºÉZÀÄÑ ªÉÃUÀ¢AzÀ ªÀÈvÁÛPÁgÀzÀ°è ©Ã¸ÀĪÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À£Éßà ZÀAqÀªÀiÁgÀÄvÀ (Cyclone) UÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß GµÀÚªÀ®AiÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀªÀIJÃvÉÆõÀÚ ªÀ®AiÀÄzÀ DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÉAzÀÄ JgÀqÀÄ «zsÀUÀ¼ÁV «AUÀr¸À§ºÀÄzÀÄ.

C) GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ:

GµÀÚ ªÀ®AiÀÄzÀ°è DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ C¢üPÀ GµÁÚA±ÀzÀ ¥ÀjuÁªÀĪÁV ¤«ÄðvÀUÉƼÀÄîvÀÛªÉ. F ªÀ®AiÀÄzÀ°è ºÉZÀÄÑ GµÁÚA±À¢AzÀ ¥ÀæZÀ®£À ¥ÀæªÁºÀUÀ¼À gÀÆ¥ÀzÀ°è ªÁAiÀÄĪÀÅ ªÉÄîÄäRªÁV ZÀ°¸ÀĪÀÅzÀÄ. EªÀÅ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¸ÁUÀgÀ ¨sÁUÀzÀ°èzÀÄÝ, ¸ÀÄvÀÛ°£À ¨sÀÆ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è MvÀÛqÀªÀÅ ºÉZÁÑVgÀĪÀÅzÀÄ. EzÀjAzÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ PÉÃAzÀæzÀ PÀqÉUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. PÀæªÉÄÃt EªÀÅ wÃPÀë÷ÚUÉÆAqÀÄ DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÁV ¥Àjt«Ä¸ÀÄvÀÛªÉ.

D) ¸ÀªÀIJÃvÉÆõÀÚ ªÀ®AiÀÄzÀ DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ:

¸ÀªÀIJÃvÉÆõÀÚ ªÀ®AiÀÄzÀ DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ¹ÜgÀªÁzÀ ªÀiÁgÀÄvÀ, ªÉÄÃWÁZÁÒ¢vÀ DPÁ±À ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ¼É CxÀªÁ »ªÀÄ¥ÁvÀUÀ½AzÀ PÀÆrgÀÄvÀÛªÉ. GµÀÚ ªÁAiÀÄĪÀÄÄRzÀ §½ ªÀļÉAiÀÄÄ ªÀÄĸÀ®zsÁgÉAiÀiÁV ¸ÀÄjAiÀÄÄvÀÛzÉ. DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ¨ÉùUÉVAvÀ ZÀ½UÁ®zÀ°è ºÉZÀÄÑ ¥À槮ªÁVgÀÄvÀÛªÉ.

II. '¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ:

¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀ¢AzÀ ¸ÀÄvÀÛ°£À PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À PÀqÀUÉ ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. CªÀÅ GvÀÛgÁzsÀðUÉÆüÀzÀ°è UÀrAiÀiÁgÀzÀ ªÀÄĽî£À ZÀ®£ÉAiÀÄ ¢QÌ£À®Æè zÀQëuÁzsÀð UÉÆüÀzÀ°è UÀrAiÀiÁgÀzÀ ZÀ®£ÉAiÀÄ ªÀÄĽî£À ZÀ®£ÉAiÀÄ «gÀÄzÀÞ ¢QÌ£À®Æè ©Ã¸ÀÄvÀÛªÉ. DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß »A¨Á°¸ÀĪÀ ¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ «±ÉõÀªÁV ªÉÆÃqÀgÀ»vÀ MtªÁAiÀÄĹÜwAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ. DzÀgÉ ¨ÉùUÉAiÀÄ°è G¥ÉÆõÀÚªÀ®AiÀÄzÀ ¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ªÉÄQìPÉÆ SÁj¬ÄAzÀ CªÉÄjPÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀA¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀæªÉò¹zÁUÀ Cw ºÉZÀÄÑ ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄj¸ÀÄvÀÛªÉ.

¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß JgÀqÀÄ «zsÀUÀ¼ÁV «AUÀr¸À§ºÀÄzÀÄ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ ¹ÜgÀªÁzÀ ¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ vÁvÁÌ°PÀ ¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ. ¹ÜgÀªÁzÀ ¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ GµÀÚ ªÀÄvÀÄÛ ²ÃvÀªÁAiÀÄÄ gÁ²UÀ¼ÀÄ ¸ÀA¢ü¸ÀĪÀ ¸ÀªÀIJÃvÉÆõÀÚ ªÀ®AiÀÄzÀ°è PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ. F ªÀ®AiÀÄzÀ°è JgÀqÀÄ DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À £ÀqÀĪÉ, CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀævÉåÃQ¸ÀĪÀ ¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ½gÀĪÀªÀÅ. G¥ÀGµÀÚªÀ®AiÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀªÀIJÃvÉÆõÀÚ ªÀ®AiÀÄzÀ ¨sÀƨsÁUÀUÀ¼ÀÄ ZÀ½UÁ®zÀ°è Cw PÀrªÉÄ GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ. EzÀjAzÁV CªÀÅUÀ¼À M¼À£ÁqÀÄUÀ¼À°è ¥ÀævÁåªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ¤«ÄðvÀUÉƼÀÄîvÀÛªÉ. EªÀÅ ZÀ½UÁ®zÀ°è ªÀiÁvÀæ C¹ÛvÀézÀ°èzÀÄÝ vÁvÁÌ°PÀªÁVgÀÄvÀÛªÉ.

7. DzÀæðvÉ:

£ÁªÀÅ MzÉÝAiÀiÁzÀ §mÉÖUÀ¼À£ÀÄß MtUÀ®Ä ºÉÆgÀUÉ ºÁPÀÄvÉÛêÉ. D §mÉÖUÀ¼À°è£À ¤Ãj£À CA±À J°è ºÉÆìÄvÀÄ ? ºÁUÉAiÉÄà PÀ°è£À CxÀªÁ ¹ªÉÄAmï £É®zÀ ªÉÄÃ¯É ºÁQzÀ ¤ÃgÀÄ PÉ® ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ £ÀAvÀgÀ PÁuÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. ºÁUÁzÀgÉ D ¤ÃgÀÄ J°è ºÉÆìÄvÀÄ ? AiÉÆÃa¹ ºÉý.

¤ÃgÀÄ ¸ÀÆgÀå£À ±ÁR¢AzÀ D«AiÀiÁV §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀiÁUÀĪÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÉ '¨sÁ¶àèsÀªÀ£À' J£ÀÄߪÀgÀÄ. GµÀÚvÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁt ºÉZÁÑzÀAvÉ "¨sÁ¶àèsÀªÀ£À QæAiÉÄ" wêÀæUÉƼÀÄîvÀÛzÉ.

AiÉÆÃa¹ ºÉý:

¨ÉùUÉAiÀÄ°è ºÉZÀÄÑ ¨ÁAiÀiÁjPÉAiÀÄÄ GAmÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄvÀÄÛ ²ÃvÀ PÁ®zÀ°è ¨ÁAiÀiÁjPÉ PÀrªÉÄ.

ªÁAiÀÄÄ«£À°ègÀĪÀ vÉêÁA±À CxÀªÁ ¤ÃgÁ«UÉ DzÀæðvÉ J£ÀÄߪÀgÀÄ. DzÀæðvÉ «zsÀUÀ¼ÀÄ:

i. '¸ÀªÀÄUÀæ DzÀæðvÉ CxÀªÁ ¤gÀ¥ÉÃPÀë DzÀæðvÉ:

ªÁAiÀÄĪÀÅ M¼ÀUÉÆArgÀĪÀ ªÁ¸ÀÛªÀ d¯ÁA±À CxÀªÁ ¤ÃgÁ«AiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß '¸ÀªÀÄUÀæ DzÀæðvÉ'AiÉÄAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. CAzÀgÉ MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ªÁAiÀÄÄ«£À°ègÀĪÀ d¯ÁA±ÀzÀ ¥ÀæªÀiÁtªÉà ¸ÀªÀÄUÀæ DzÀæðvÉ. ¸ÀªÀÄUÀæ DzÀæðvÉ GµÁÚA±À ºÉZÁÑVgÀĪÀ ¸ÀªÀĨsÁdPÀ ªÀÈvÀÛzÀ §½ UÀjµÀתÁVzÀÄÝ zsÀÄæªÀUÀ¼À PÀqÉUÉ ºÉÆÃzÀAvÉ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀĪÀÅzÀÄ. EzÉà jÃw ¨sÀƪÉÄïÉäöÊAiÀÄ°è ºÉZÁÑVgÀĪÀ ¸ÀªÀÄUÀæ DzÀæðvÉ JvÀÛgÀPÉÌ ºÉÆÃzÀAvÉ PÀrªÉÄAiÀiÁVgÀĪÀÅzÀÄ. EzÉà jÃw ¨sÀÆRAqÀUÀ¼À M¼À¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ªÀÄgÀĨsÀÆ«ÄUÀ¼À°è wÃgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ½VAvÀ ¸ÀªÀÄUÀæ DzÀæðvÉ PÀrªÉĬÄgÀĪÀÅzÀÄ.

ii. '¸Á¥ÉÃPÀë DzÀæðvÉ:

EzÀgÀ°è ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ d¯ÁA±ÀzÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß ±ÉÃPÀqÁªÁgÀÄ jÃwAiÀÄ°è w¼À¸À¯ÁUÀĪÀÅzÀÄ. ªÁAiÀÄÄ«£À ¸ÀªÀÄUÀæ DzÀæðvÉ ºÁUÀÆ CzÉà GµÁÚA±ÀzÀ°è ªÁAiÀÄĪÀÅ ºÉÆAzÀ§ºÀÄzÁzÀ UÀjµÀ× ¥ÀæªÀiÁtzÀ DzÀæðvÉ EªÀÅUÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀªÉà ¸Á¥ÉÃPÀë DzÀæðvÉ.

MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ GµÁÚA±ÀzÀ°è UÀjµÀÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ¤ÃgÁ«AiÀÄ£ÀÄß »r¢lÄÖ PÉÆArgÀĪÀ ªÁAiÀÄÄ«UÉ "¸ÀAvÀÈ¥ÀÛªÁAiÀÄÄ" J£ÀÄߪÀgÀÄ. ¸ÀAvÀÈ¥ÀÛªÁAiÀÄÄ ºÉaÑ£À ¤ÃgÁ«AiÀÄ£ÀÄß »r¢lÄÖPÉƼÀÄîªÀÅ¢®è. F ¹ÜwUÉ '¸ÀAvÀÈ¥ÀÛ©AzÀÄ' J£ÀÄߪÀgÀÄ.

¸ÀAvÀÈ¥ÀÛ ªÁAiÀÄÄ«UÉ ¤ÃgÁ«AiÀÄ£ÀÄß »ÃjPÉƼÀÄîªÀ ¸ÁªÀÄxÀåð PÀrªÉÄ. EzÀjAzÀ ¸Á¥ÉÃPÀë DzÀæðvÉAiÀÄÄ ±ÉÃ. 100 gÀ¶ÖzÁÝUÀ ªÁAiÀÄÄ ¸ÀAvÀÈ¥ÀÛªÉAzÀÄ ºÉüÀ§ºÀÄzÀÄ.

F ºÀAvÀzÀ°è d¯ÁA±ÀªÀÅ WÀ¤ÃPÀj¹ ªÁAiÀÄÄ«¤AzÀ ºÉÆgÀ§gÀÄvÀÛzÉ. EzÀ£Éßà 'E§â¤©AzÀÄ' (Dew Point) JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. E§â¤ GAmÁUÀ¨ÉÃPÁzÀgÉ UÁ½AiÀÄÄ ZÀ°¸ÀÄwÛgÀ¨ÁgÀzÀÄ. KPÉAzÀgÉ UÁ½AiÀÄÄ E§â¤ ©AzÀÄ«VAvÀ vÀA¥ÁVgÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA¥ÀQð¹zÁUÀ E§â¤ GAmÁUÀÄvÀÛzÉ.

¸ÀAvÀÈ¥ÀÛ ªÁAiÀÄÄ«UÉ vÀA¥ÀÄ vÀUÀÄ°zÀgÉ CxÀªÁ ¸ÀAvÀÈ¥ÀÛªÁAiÀÄÄ«£À GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß PÀrªÉÄ ªÀiÁrzÀgÉ ¤ÃgÁ«AiÀÄÄ zÀæªÀ CxÀªÁ ¤ÃgÀÄ DV ¥ÀjªÀvÀð£É ºÉÆAzÀÄvÀÛzÉ. »ÃUÉ ¤ÃgÁ« ¤ÃgÀÄ DV ¥ÀjªÀvÀð£É ºÉÆAzÀĪÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÉ '¸ÁA¢æÃPÀgÀt' J£ÀÄߪÀgÀÄ. MAzÉà ¥ÀæªÀiÁtzÀ DzÀæðvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀĪÀAvÉ J¼ÉAiÀħºÀÄzÁzÀ gÉÃSÉUÀ¼À£ÀÄß '¸ÀªÀÄ DzÀæðvÁgÉÃSÉ CxÀªÁ L¸ÉÆúÉÊVæPï' JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. UÁ½AiÀÄ vÉêÁA±ÀªÀ£ÀÄß DzÀæðvÁ ªÀiÁ¥ÀPÀ¢AzÀ C¼ÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

WÀ£À ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ªÉÄÃ¯É CxÀªÁ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ°è£À zsÀƽPÀtUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¸ÁA¢æÃPÀgÀtªÀÅAmÁUÀĪÀÅzÀÄ.DzÀÝjAzÀ ¸ÁA¢æÃPÀgÀtzÀ ««zsÀ gÀÆ¥ÀÄUÀ¼ÀÄ PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ.

WÀ£ÀªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¸ÁA¢æÃPÀgÀtªÀÅAmÁzÁUÀ E§â¤ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄAdÄUÀqÉØUÀ¼ÀÄ gÀÆ¥ÀÄ vÀ¼ÉAiÀÄÄvÀÛªÉ.

E§â¤AiÀÄÄ WÀ£À ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÁzÀ ºÀÄ°è£À CxÀªÁ ¸À¸ÀåUÀ¼À J¯ÉUÀ¼ÀÄ, ºÀÆ«£À J¸À¼ÀÄUÀ¼ÀÄ, PÀ®ÄèUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ «zÀÄåvï vÀAwUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¸ÀAZÀAiÀĪÁVgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß £ÁªÀÅ £ÉÆÃrzÉÝêÉ. ºÁUÁzÀgÉ E§â¤ ºÉÃUÉ gÀÆ¥ÀÄUÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ ?

¥ÀÈyéAiÀÄ ªÉÄïÉäöÊ «QgÀt, ¥ÀæZÀ®£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£ÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ GµÀÚvÉAiÀÄ£ÀÄß «¸Àfð¸ÀÄvÀÛzÉ. gÁwæ ºÉÆwÛ£À°è £É®zÀ ªÉÄïÉäöÊ §ºÀ¼À ²ÃvÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.

vÉêÁA±À¨sÀjvÀ ªÁAiÀÄÄ«£À GµÁÚA±À ¥ÀÈyéAiÀÄ ªÉÄïÉäöÊ ªÉÄð£À ²ÃvÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¸ÀA¥ÀPÀð¢AzÀ E§â¤ ©AzÀÄ«£À PɼÀUÉ E½AiÀÄÄvÀÛzÉ. C£ÀAvÀgÀ E§â¤ ºÀ¤UÀ¼À gÀÆ¥ÀzÀ°è ¸ÁA¢æÃPÀgÀtªÀÅAmÁUÀÄvÀÛzÉ. E§â¤AiÀÄÄAmÁUÀ®Ä DzÀæð ªÁAiÀÄÄ, ¸ËªÀÄå ªÀiÁgÀÄvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤gÀ¨sÀæ DPÁ±À«gÀĪÀ ¢ÃWÀð gÁwæUÀ¼ÀÄ CªÀ±ÀåPÀªÁVªÉ.

8. ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ :

DUÀ¸ÀzÀ°è £ÀªÀÄUÉ ««zsÀ ¥ÀæPÁgÀzÀ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ PÁt¸ÀÄvÀÛªÉ. CªÀÅ ºÉÃUÉ GAmÁUÀÄvÀ۪ɠ? vÉêÁA±À¨sÀjvÀ ªÁAiÀÄÄ ¥ÀæZÀ®£À ¥ÀæªÁºÀUÀ¼À gÀÆ¥ÀzÀ°è HzsÀéð ªÀÄÄRªÁV CxÀªÁ ¥ÀªÀðvÀzÀ ªÉÄïÉÃgÀÄvÀÛzÉ. »ÃUÉ ªÉÄïÉÃgÀĪÀ ªÁAiÀÄÄ Cw JvÀÛgÀzÀ°è E§â¤ ©AzÀÄ«VAvÀ®Æ PɼÀUÉ vÀA¥ÁUÀĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ d¯ÁPÀµÀðPÀ PÀtUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¸ÁA¢æÃPÀgÀt ºÉÆAzÀĪÀÅzÀÄ. »ÃUÉ GAmÁzÀ ¸ÀÆPÀëöä ¤Ãj£À ºÀ¤UÀ¼ÀÄ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÁV ¥Àjt«Ä¸ÀÄvÀÛªÉ.

ªÉÆÃqÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæªÀÄÄRªÁV CªÀÅUÀ¼À DPÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ JvÀÛgÀUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄðAzÀ «AUÀr¸À¯ÁUÀĪÀÅzÀÄ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ-

1. G£ÀßvÀ ªÀÄlÖzÀ ªÉÆÃqÀ
2. ªÀÄzsÀåªÀÄ ªÀÄlÖzÀ ªÉÆÃqÀ
3. PɼÀªÀÄlÖzÀ ªÉÆÃqÀ

i. 'G£ÀßvÀ ªÀÄlÖzÀ ªÉÆÃqÀ:

G£ÀßvÀ ªÀÄlÖzÀ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ 6000 «ÄÃlgï JvÀÛgÀzÀ ªÉÄðgÀÄvÀÛªÉ. PÀÄAvÀ® ªÉÆÃqÀ, PÀÄAvÀ® ¥ÀzÀgÀÄ ªÉÆÃqÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀGAvÀ® gÁ² ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ F UÀÄA¦UÉ ¸ÉÃjªÉ. EªÉ®è ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀÆPÀëöä »ªÀÄ ¸ÀánPÀUÀ½AzÀ PÀÆrgÀÄvÀÛªÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÉ¥ÀÄàUÀlÄÖªÀ ©AzÀÄ«VAvÀ PÀrªÉÄ GµÁÚA±ÀªÀżÀî ¥ÀjªÀvÀð£À ªÀÄAqÀ®zÀ ªÉÄïÁãUÀzÀ°ègÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ½AzÀ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ªÀÄ¼É ©Ã¼ÀĪÀÅ¢®è.

G£ÀßvÀ ªÀÄlÖzÀ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ ¥ÁgÀzÀ±ÀðPÀªÁVgÀÄvÀÛªÉ. PÀÄAvÀ® ªÉÆÃqÀªÀÅ PÀÆzÀ°£À J¼ÉUÀ¼ÀAvÉ vÉÆÃgÀĪÀ ©½ ªÉÆÃqÀªÁVzÉ. PÀÄAvÀ® ¥ÀzÀgÀÄ ªÉÆÃqÀªÀÅ »ªÀÄPÀtUÀ¼À vɼÀĪÁzÀ ©½AiÀÄ ¥ÀgÀzÉAiÀÄAwgÀÄvÀÛzÉ ºÁUÀÆ ¸ÀÆAiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ ZÀAzÀægÀ ¸ÀÄvÀÛ®Æ ¥Àæ¨sÁªÀ®AiÀĪÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. PÀÄAvÀ® gÁ² ªÉÆÃqÀªÀÅ £ÉÆÃlzÀ°è vÀÄ¥Àà¼ÀzÀAwzÀÄÝ ªÀÄZÉÑ-ªÀÄZÉÑAiÀiÁVgÀĪÀ ©½ ªÉÆÃqÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ. EzÀgÀ ªÀÄzsÀåzÀ°è ¤Ã° DPÁ±ÀªÀÅ PÁt¸ÀÄvÀÛzÉ. EzÀ£ÀÄß ªÉÄPÀgÀ¯ï DPÁ±ÀªÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

ii. 'ªÀÄzsÀåªÀÄ ªÀÄlÖzÀ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ:

ªÀÄzsÀåªÀÄ ªÀÄlÖzÀ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ GZÀÑ ¥ÀzÀgÀÄ ªÉÆÃqÀ ªÀÄvÀÄÛ GZÀÑ gÁ² ªÉÆÃqÀUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArªÉ. EªÀÅ 2000 jAzÀ 6000 «ÄÃlgïUÀ¼ÀªÀgÉUÉ JvÀÛgÀªÁVgÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¤Ãj£À ºÀ¤UÀ½AzÀ PÀÆrgÀÄvÀÛªÉ. DzÀgÉ PÉ®ªÉǪÉÄä «±ÉõÀªÁV ªÉÄïÁãUÀzÀ°è »ªÀÄ ¸ÀánPÀUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛªÉ. GZÀÑ ¥ÀzÀgÀÄ ªÉÆÃqÀzÉƼÀVAzÀ ¸ÀÆAiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ ZÀAzÀæ ªÀÄAzÀ ¥ÀæPÁ±ÀzÉÆA¢UÉ ¨É¼ÀUÁUÀÄvÁÛgÉ. DzÀgÉ ¥Àæ¨sÁªÀ®AiÀÄ GAmÁUÀĪÀÅ¢®è. GZÀÑ gÁ² ªÉÆÃqÀzÉƼÀVAzÀ ªÀiÁvÀæ ¸ÀÆAiÀÄð CxÀªÁ ZÀAzÀæ£À£ÀÄß £ÉÆÃrzÀgÉ CªÀÅUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ®Æ ¥Àæ¨sÁªÀ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ½AzÀ PÉ®ªÉǪÉÄä ¸Àé®à »ªÀÄ CxÀªÁ ªÀÄ¼É ¸ÀÄjAiÀħºÀÄzÀÄ.

iii. 'PɼÀªÀÄlÖzÀ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ:

PɼÀªÀÄlÖzÀ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀÈyéAiÀÄ ªÉÄïÉäöÊUÉ ¸À«ÄÃ¥À¢AzÀ 2000 «ÄÃlgïUÀ¼ÀµÀÄÖ JvÀÛgÀzÀªÀgÉUÉ ºÀgÀrgÀÄvÀÛªÉ. ¥ÀzÀgÀÄ gÁ² ªÉÆÃqÀ, ¥ÀzÀgÀÄ ªÉÆÃqÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀ馅 ¥ÀzÀgÀÄ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ PɼÀªÀÄlÖzÀ ªÉÆÃqÀUÀ¼À UÀÄA¦UÉ ¸ÉÃjªÉ.

¥ÀzÀgÀÄ ªÉÆÃqÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀzÀgÀÄ gÁ² ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀÆPÀëöä ¤Ãj£À ºÀ¤UÀ½AzÀ PÀÆrgÀÄvÀÛªÉ. ¥ÀzÀgÀÄ ªÉÆÃqÀªÀÅ ºÉ¸ÀgÉà ¸ÀÆa¸ÀĪÀAvÉ C£ÉÃPÀ ¥ÀzÀgÀÄUÀ½AzÀ PÀÆrzÀÄÝ, CzÀjAzÀ PÉêÀ® vÀÄAvÀÄgÀÄ ªÀļÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. ¥ÀzÀgÀÄ gÁ² ªÉÆÃqÀªÀÅ UÉÆïÁPÁgÀzÀ ªÉÆÃqÀzÀ vÀÄAqÀÄUÀ¼À UÀÄA¦£ÀAvÉ CxÀªÁ C¯ÉUÀ¼ÀAvÉ PÁt¸ÀÄvÀÛzÉ. ªÀÈ¶× ¥ÀzÀgÀÄ ªÉÆÃqÀªÀÅ PÀ¥ÀÄà §ÆzÀÄ §tÚzÀ ªÉÆÃqÀªÁVzÀÄÝ ¤gÀAvÀgÀ ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄj¸ÀÄvÀÛzÉ.

9. ªÀļɠ:

9.J. ªÀÈ¶× ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ°ègÀĪÀ d¯ÁA±ÀªÀÅ WÀ¤ÃPÀj¹ ««zsÀ gÀÆ¥ÀUÀ¼À°è ¨sÀÆ ªÉÄïÉäöÊAiÀÄ£ÀÄß vÀ®Ä¥ÀĪÀÅzÀÄ. EzÀ£Éßà 'ªÀȶ×'AiÉÄAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®ªÀÅ M¼ÀUÉÆArgÀĪÀ d¯ÁA±ÀªÀÅ J®è §UÉAiÀÄ ªÀȶ×UÀÆ PÁgÀtªÁVzÉ. ªÁAiÀÄĪÀÅ ¸ÀA¥ÀÆjvÀUÉÆAqÁUÀ UÁ½AiÀÄ°ègÀĪÀ zsÀƼÀÄ, EAUÁ®zÀ PÀt, G¦à£À PÀt ªÉÆzÀ¯ÁzÀ d¯ÁPÀµÀðPÀ PÉÃAzÀæUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ®Æ ¸ÀÆPÀëöä ¤Ãj£À PÀtUÀ¼ÀÄ MlÄÖUÀÆr PÀæªÉÄÃt ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ ¤«ÄðvÀUÉƼÀÄîwÛªÉ. EªÀÅUÀ½AzÀ »ªÀÄ, D°PÀ®Äè ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ¼É F ªÀÄÆgÀÄ gÀÆ¥ÀUÀ¼À°è ªÀȶ×AiÀÄÄ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÃgÀĪÀÅzÀÄ.

i. 'Ȼˀ

¤ÃgÀÄ

ºÉ¥ÀÄàUÀlÄÖªÀ ©AzÀÄ«VAvÀ PÀrªÉÄ GµÁÚA±ÀzÀ°è ¤ÃgÁ«AiÀÄÄ WÀ¤ÃPÀj¹ WÀ£ÀgÀÆ¥ÀzÀ ¸ÀÆPÀëöä »ªÀÄzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É «¸Àfð£ÉAiÀiÁUÀĪÀÅzÀ£ÀÄß '»ªÀÄ'ªÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. EzÀÄ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ºÀÄr-ºÀÄrAiÀiÁV CxÀªÁ UÀnÖAiÀiÁzÀ ¥ÀzÀgÀªÁV ¸ÀAZÀAiÀĪÁUÀĪÀÅzÀÄ.

»ªÀĪÀÅ ¥ÀªÀðvÀ ²RgÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ªÀÄvÀÄÛ zsÀÄæªÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ©Ã¼ÀÄvÀÛªÉ.

»ªÀÄ¢AzÀ PÀÆrzÀ ªÀļÉUÉ '»ªÀÄ ªÀļÉ' J£ÀÄߪÀgÀÄ. ªÀļÉAiÀÄÄ ²ÃvÀ ªÁAiÀÄÄ«£ÉƼÀVAzÀ ºÁAiÀÄÄÝ ©Ã¼ÀĪÁUÀ ºÉ¥ÀÄàUÀlÄÖªÀÅzÀÄ. EzÀjAzÀ »ªÀÄzÀ WÀ£À PÀtUÀ¼ÀÄAmÁUÀÄvÀÛªÉ. ªÀÄÄAzÉ ¨sÁUÀ±ÀB PÀgÀV ©Ã¼ÀĪÀ ªÀÄ¼É ºÀ¤UÀ½UÉ »ªÀÄ ªÀÄ¼É J£ÀÄߪÀgÀÄ.

'ii. 'ªÀÄAdÄ: PÉ®ªÉǪÉÄä ¨É¼ÀV£À eÁªÀzÀ°è zÀÈUÉÆÎÃZÀgÀvÀé §ºÀ¼À PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. EAvÀºÀ ¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß 'ªÀÄAdÄ' JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÉÛêÉ.

ªÁAiÀÄÄ«£À°ègÀĪÀ ¤ÃgÁ«AiÀÄÄ «QgÀt, ¥ÀæZÀ®£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À ¥ÀæQæAiÉÄUÀ½AzÀ vÀA¥ÁV ¸ÁA¢æÃPÀgÀt ºÉÆAzÀĪÀÅzÀjAzÀ CzÀgÀÄ ¸ÀÆPÀëöä ¤Ãj£À ºÀ¤UÀ¼À gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß vÀ¼ÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. F ¸ÀÆPÀëöä ¤Ãj£À ºÀ¤UÀ¼ÀÄ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ PɼÀ ¥ÀzÀgÀÄUÀ¼À°è MlÄÖUÀÆr ªÀÄAf£À gÀÆ¥ÀzÀ°è vÉïÁqÀÄvÀÛªÉ. ªÀÄAdÄ G¥À¹ÜvÀ«gÀĪÀ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ°è zÀÈUÉÆÎÃZÀgÀvÀéªÀÅ MAzÀÄ Q.«ÄÃ.VAvÀ ºÉZÀÄÑ ªÀÄvÀÄÛ JgÀqÀÄ Q.«ÄÃ.VAvÀ PÀrªÉÄAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ.

'iii. 'D°PÀ®Äè: d¯ÁA±ÀªÀÅ ªÀÈvÁÛPÁgÀzÀ »ªÀÄzÀ UÉÆðUÀ¼ÀAvÉ WÀ¤ÃPÀgÀtªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß vÀ®Ä¥ÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß D°PÀ®ÄèUÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. ¥ÀæZÀ®£À ¥ÀæªÁºÀzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è ºÉZÀÄÑ GµÁÚA±ÀzÀ UÁ½AiÀÄÄ ªÉÄïÉÃj vÀA¥ÁV WÀ¤ÃPÀgÀt DgÀA¨sÀªÁUÀĪÀÅzÀÄ. ¥ÀæZÀ®£À ¥ÀæªÁºÀªÀÅ ¥À槮ªÁVzÀÝ°è ¤ÃgÀÄ ºÉ¥ÀÄàUÀlÄÖªÀ ©AzÀÄ«VAvÀ®Æ ªÀÄvÀÛµÀÄÖ ªÉÄïÉÃj ¤Ãj£À ºÀ¤UÀ¼ÀÄ »ªÀÄzÀ UÉÆðUÀ¼ÁV ªÀÄvÀÛµÀÄÖ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ ºÉÆAzÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ ºÀ®ªÁgÀÄ ¥ÀzÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÄÝ, ¨sÁgÀªÀÅ ºÉZÁÑzÁUÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß vÀ®Ä¥ÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛzÀ°è ªÀµÀðzÀ J®è PÁ®zÀ°èAiÀÄÆ, GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ EvÀgÀ PÀqÉUÀ¼À°è ºÉZÀÄÑ GµÁÚA±À«gÀĪÀ ¨ÉùUÉAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ°è ªÀiÁvÀæ D°PÀ®ÄèUÀ¼ÀÄ ©Ã¼ÀÄvÀÛªÉ.

vÉêÁA±À¨sÀjvÀ ªÁAiÀÄÄ ªÉÄïÉÃgÀĪÁUÀ GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß PÀ¼ÉzÀÄPÉƼÀÄîvÀÛ ºÉÆÃV PÉ®ªÉÇAzÀÄ ªÀÄlÖPÉÌ §AzÁUÀ ¤ÃgÁ«¬ÄAzÀ ¸ÀA¥ÀÆjvÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. EAvÀºÀ ªÁAiÀÄÄ ªÀÄvÉÛ ªÉÄïÉÃjzÀ ºÁUÉ vÀA¥ÁV ªÉÆÃqÀUÀ¼À gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß vÀ¼ÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. ¤ÃgÁ«AiÀÄÄ d¯ÁPÀµÀðPÀ PÀtUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ®Æ ¸ÁA¢æÃPÀgÀt ºÉÆA¢ ªÀļÉAiÀÄ ºÀ¤UÀ¼ÁUÀÄvÀÛzÉ. F ¸ÀÆPÀëöä ¤Ãj£À ºÀ¤UÀ¼ÀÄ MAzÀPÉÆÌAzÀÄ vÁPÀ¯Ár zÉÆqÀØ ºÀ¤UÀ¼ÁV ¥ÀjªÀvÀð£É ºÉÆAzÀÄvÀÛªÉ. PÉÆ£ÉUÉ CªÀÅ ªÀļÉAiÀÄ gÀÆ¥À¢AzÀ ¨sÀÆ«ÄUÉ ©Ã¼ÀÄvÀÛªÉ.

vÉêÁA±À¨sÀjvÀ ªÁAiÀÄÄ C£ÉÃPÀ PÁgÀtUÀ½AzÀ ªÉÄïÉÃgÀÄvÀÛzÉ. F PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß CªÀ®A©¹ GAmÁUÀĪÀ ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß DgÉÆúÀ ªÀļÉ, ¥ÀªÀðvÀ ªÀÄ¼É ªÀÄvÀÄÛ DªÀvÀð ªÀÄ¼É CxÀªÁ ªÁAiÀÄĪÀÄÄR ªÀÄ¼É JAzÀÄ ªÀÄÆgÀÄ «zsÀUÀ¼ÁV «AUÀr¸À§ºÀÄzÀÄ.

1. '¥Àj¸ÀgÀt ªÀÄ¼É CxÀªÁ DgÉÆúÀ ªÀļÉÉ:

C¢üPÀ GµÁÚA±ÀzÀ ¥ÀjuÁªÀĪÁV ªÁAiÀÄĪÀÅ ªÉÄîÄäRªÁV ZÀ°¸ÀĪÀÅzÀÄ. EzÀ£Éßà ¥ÀæZÀ®£À ¥ÀæªÁºÀªÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. »ÃUÉ ªÉÄîÄäRªÁV ZÀ°¹zÀAvÉ ªÁAiÀÄĪÀÅ GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß PÀ¼ÉzÀÄPÉÆAqÀÄ d¯ÁA±ÀªÀÅ WÀ¤ÃPÀgÀtUÉÆAqÀÄ ªÀÄ¼É ©Ã¼ÀĪÀÅzÀÄ. EzÀ£Éß ‘¥Àj¸ÀgÀt ªÀļɒ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛ ¥ÀæzÉñÀªÀÅ C¢üPÀ GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀÅzÀjAzÀ ¥Àj¸ÀgÀt ªÀļÉAiÀÄÄ F ªÀ®AiÀÄzÀ ªÀÄÄRå ®PÀëtªÁVzÉ. C®èzÉ GµÀÚªÀ®AiÀÄ ºÁUÀÆ G¥À GµÀÚ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À°èAiÀÄÆ ¨ÉùUÉAiÀÄ PÁ®zÀ°è F ¥ÀæPÁgÀzÀ ªÀÄ¼É ©Ã¼ÀĪÀÅzÀÄ.

DgÉÆúÀ ªÀļÉAiÀÄÄ UÀÄqÀÄUÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «ÄAZÀÄUÀ½AzÀ eÉÆvÉUÀÆrgÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è PÀAqÀħgÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄÄAeÁ£É DPÁ±À ¤gÀ¨sÀæªÁVgÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ ¸ÀÆAiÀÄð£ÀÄ ªÉÄïÉÃjzÀAvÉ GµÁÚA±À ºÉZÀÄÑvÀÛ ºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÆÃqÀUÀ¼ÀÄ DPÁ±ÀzÀ°è MAzÉÆAzÁV PÀ«AiÀÄÄvÀÛªÉ. vÀgÀĪÁAiÀÄ UÀÄqÀÄUÀÄ-«ÄAZÀÄUÀ½AzÀ PÀÆrzÀ ªÀÄ¼É zÉÆqÀØ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ¸ÀÄjzÀÄ ¸ÀAeÉUÉ ªÀÄvÉÛ DPÁ±ÀªÀÅ ¤gÀ¨sÀæªÁUÀÄvÀÛzÉ. E£ÀÄß½zÀ ªÁAiÀÄÄUÀÄt ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ¨ÉùUÉ PÁ®zÀ°è DgÉÆúÀ ªÀļÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.

2. ¥ÀªÀðvÀ ªÀÄ¼É CxÀªÁ ¥ÀæwgÉÆÃzsÀ ªÀļÉ:

EzÀÄ ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ ºÉZÀÄÑ ¨sÀÆ¥ÀæzÉñÀzÀ°è PÀAqÀÄ §gÀĪÀ ªÀļÉAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀªÁVzÉ. EzÀ£ÀÄß ¥ÀªÀðvÀ ºÁUÀÆ ¨sÀƸÀégÀÆ¥À ªÀļÉAiÉÄAzÀÆ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. d¯ÁA±ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ©Ã¸ÀĪÀ ¢QÌ£À°è CqÀدÁV ¥ÀªÀðvÀ«gÀĪÁUÀ, ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀªÀðvÀªÀ£ÀÄß Kj ªÀÄÄAzÀĪÀjAiÀÄ®Ä G¥ÀPÀæ«Ä¸ÀĪÀŪÀÅ. ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ªÉÄïÉÃgÀ vÉÆqÀVzÀAvÉ ¹ÜgÉÆõÀÚPÀªÁV CAzÀgÉ ªÁAiÀÄĪÀÅ «¸ÁÛgÀªÁV ºÀgÀrPÉƼÀÄîªÀÅzÀjAzÀ GµÁÚA±ÀªÀÅ PÀrªÉÄAiÀiÁV vÀA¥ÁUÀĪÀÅzÀÄ. EzÀjAzÀ ªÁAiÀÄĪÀÅ M¼ÀUÉÆArgÀĪÀ vÉêÁA±ÀªÀÅ WÀ¤Ã¨sÀ«¹ ªÀÄ¼É ¸ÀÄjAiÀÄĪÀÅzÀÄ. EzÀ£Éßà ‘¥ÀæwgÉÆÃzsÀ’ CxÀªÁ ‘¥ÀªÀðvÀ ªÀļɒ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

ªÀiÁgÀÄvÀUÀ½UÉ JzÀÄgÁVgÀĪÀ ¥ÀªÀðvÀzÀ ¨sÁUÀªÀÅ ºÉZÀÄÑ ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ. C®èzÉ ¥ÀªÀðvÀUÀ¼À £ÉwÛAiÀÄ ¨sÁUÀzÀ°è ªÀļÉAiÀÄÄ UÀjµÀ× ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ©Ã¼ÀĪÀÅzÀÄ. EzÀPÉÌ §zÀ¯ÁV ¥ÀªÀðvÀUÀ¼À ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ¨sÁUÀzÀ°è F ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ PɼÀV½AiÀÄĪÀÅzÀjAzÀ ªÁAiÀÄÄ«£À GµÁÚA±ÀªÀÅ ºÉZÀÄÑvÁÛ ºÉÆÃUÀĪÀÅzÀÄ. EzÀjAzÀ F ªÀ®AiÀĪÀÅ ªÀÄ¼É gÀ»vÀªÁVzÀÄÝ EzÀ£ÀÄß ‘ªÀÄ¼É £ÉgÀ½£À ¥ÀæzÉñÀ’ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

3. DªÀvÀð ªÀļÉ:

DªÀvÀð ªÀļÉAiÀÄÄ ¸ÀªÀIJÃvÉÆõÀÚªÀ®AiÀÄzÀ°è ªÁå¥ÀPÀªÁV PÀAqÀħgÀĪÀ ªÀļÉAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀªÁVzÉ. PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ ¥ÀæzÉñÀ ºÁUÀÆ DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À ¤ªÀiÁðt¢AzÀ GAmÁUÀĪÀ ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß ‘DªÀvÀð ªÀļɒAiÉÄAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ°è PÉ®ªÀÅ ªÉÃ¼É F ¥ÀæPÁgÀzÀ ªÀÄ¼É PÀAqÀħAzÀgÀÆ, CzÀgÀ ¥Àæ¨sÁªÀ F ªÀ®AiÀÄzÀ°è PÀrªÉÄ.

DzÀgÉ GµÀÚ ªÀ®AiÀÄzÀ DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ½AzÀ GAmÁUÀĪÀ ªÀÄ¼É ©ü£Àß ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArªÉ. F DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À PÉÃAzÀæzÀ°è PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ«zÀÄÝ EzÀgÀ ¸ÀÄvÀÛ®Æ ªÁAiÀÄĪÀÅ ªÉÄïÉÃgÀĪÀÅzÀÄ. F PÀrªÉÄ MvÀÛqÀ PÉÃAzÀæªÀ£Éßà DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀzÀ PÀtÄÚ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. F DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAzÀĪÀjzÀAvÉ CªÀÅUÀ¼À ªÀÄÄR¨sÁUÀ ºÁUÀÆ »A¨sÁUÀzÀ°è C¢üPÀ ªÀÄ¼É ©Ã¼ÀĪÀÅzÀÄ. F ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À ¥ÀæZÀAqÀ ªÉÃUÀ¢AzÀ GAmÁUÀĪÀ JvÀÛgÀzÀ ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ C¯ÉUÀ½AzÀ wÃgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ G¦à£À ¤Ãj¤AzÀ DªÀj¸À®àqÀĪÀªÀÅ. »ÃUÉ ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀļÉAiÀÄ ¤Ãj¤AzÀ F ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ C¥ÁgÀ ºÁ¤UÉƼÀUÁUÀĪÀªÀÅ.

¸ÀªÀIJÃvÉÆõÀÚ ªÀ®AiÀÄzÀ°è GµÀÚ ªÀ®AiÀÄzÀ GµÀÚ ªÁAiÀÄÄgÁ²UÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ²ÃvÀ ªÀ®AiÀÄzÀ ²ÃvÀªÁAiÀÄÄ gÁ²UÀ¼ÀÄ ¸ÀA¢ü¸ÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ ºÉÆA¢gÀĪÀ ¨sËwPÀ ®PÀëtUÀ¼ÁzÀ GµÁÚA±À, MvÀÛqÀ ªÀÄvÀÄÛ vÉêÁA±ÀUÀ¼ÀÄ «gÀÄzÀÞªÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ EªÀÅ §ºÀÄ ¨ÉÃUÀ «Ä±ÀætUÉƼÀÄîªÀÅ¢®è. EzÀjAzÀ ºÀUÀÄgÀªÁVgÀĪÀ GµÀÚªÁAiÀÄÄ gÁ²AiÀÄÄ ºÉZÀÄÑ ¨sÁgÀªÁVgÀĪÀ ²ÃvÀªÁAiÀÄÄgÁ²AiÀÄ ªÉÄïÉÃgÀĪÀÅzÀÄ. F JgÀqÀÆ ªÁAiÀÄÄUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÃ¥Àðr¸ÀĪÀ QjzÁzÀ ªÀ®AiÀĪÀ£ÀÄß ‘ªÁAiÀÄÄ ªÀÄÄR’ ªÁAiÀÄÄ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. »ÃUÉ GµÀÚ ªÉÄïÉÃjzÀAvÉ CzÀgÀ GµÁÚA±ÀªÀÅ E½PÉAiÀiÁV, d¯ÁA±ÀªÀÅ WÀ¤ÃPÀj¹ ªÀÄ¼É ©Ã¼ÀĪÀÅzÀÄ. DªÀvÀð ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À°è ªÁAiÀÄĪÀÄÄRzÀÄzÀÝPÀÆÌ ºÉZÀÄÑ ªÀÄ¼É ©Ã¼ÀĪÀÅzÀjAzÀ F ¥ÀæPÁgÀzÀ ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß ‘ªÁAiÀÄĪÀÄÄR ªÀļɒ JAzÀÆ ¸ÀºÀ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. ¸ÀªÀIJÃvÉÆõÀÚ ªÀ®AiÀÄzÀ°è F ¥ÀæPÁgÀzÀ ªÀÄ¼É ªÁå¥ÀPÀªÁV ºÀAaPÉAiÀiÁVgÀĪÀÅzÀ®èzÉ ºÀ®ªÁgÀÄ ¢£ÀUÀ¼ÀªÀgÉUÉ zsÁgÁPÁgÀªÁV ªÀÄÄAzÀĪÀjAiÀÄĪÀÅzÀÄ.

10. 'ºÀªÁªÀiÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄÄUÀÄt:

£ÁªÀÅ PÉ®ªÀŨÁj F jÃwAiÀÄ ¸ÀA¨sÁµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß PÉýgÀÄvÉÛêÉ. UÀÄ®âUÁðzÀ°è vÀÄA¨Á©¹®Ä, ¸ÉPÉ eÁ¹Û, ªÀÄrPÉÃjAiÀÄ°è vÀÄA¨Á vÀtÚVgÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄvÉÛ PÉîªÀÅ ¨Áj EªÀvÀÄÛ UÁ½ vÀÄA¨Á ©¹AiÀiÁVzÉ, UÁ½ vÀÄA¨Á vÀtÚVzÉ JA§ ªÀiÁvÀÄ PÉüÀÄvÉÛêÉ. PÉ®ªÀÅ ¸À® ¨É½UÉÎ ZÀ½, ªÀÄzsÁåºÀß ©gÀÄ©¹®Ä, ¸ÁAiÀÄAPÁ® vÀÄA¨Á ¸ÉPÉ, ¤gÀ¨sÀæ DPÁ±À, PÉ®ªÀÅ ¨Áj ¢£ÀzÀ°è ªÀļÉAiÀÄ ¸ÀÆZÀ£ÉAiÉÄà E®è ªÀÄ¼É GAmÁUÀĪÀÅzÀ£ÀÄß £ÉÆÃrgÀÄvÉÛêÉ.

EªÉ®è ºÀªÁªÀiÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄÄUÀÄtªÀ£ÀÄß PÀÄjvÁzÀ ªÀiÁvÀÄUÀ¼ÀÄ. ªÁAiÀÄĹÜw CxÀªÁ ºÀªÁªÀiÁ£À JAzÀgÉ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ MAzÀÄ ¤¢üðµÀÖ ¸ÀܼÀzÀ C¯ÁàªÀ¢üAiÀÄ°è ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ WÀlPÁA±ÀUÀ¼ÁzÀ GµÁÚA±À, MvÀÛqÀ, ªÀiÁgÀÄvÀ, ªÀļÉ, EvÁå¢UÀ¼À §zÀ¯ÁªÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ¸ÀgÁ¸Àj ¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß w½¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÁAiÀÄĹÜw CxÀªÁ ºÀªÁªÀiÁ£ÀªÀÅ ¸ÀܼÀ¢AzÀ ¸ÀܼÀPÉÌ PÁ®¢AzÀ PÁ®PÉÌ ªÀåvÁå¸ÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.

AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÉÆAzÀÄ «±Á® ¥ÀæzÉñÀzÀ ¢ÃWÀð PÁ®zÀ ¸ÀgÁ¸Àj ºÀªÁªÀiÁ£ÀzÀ ¹ÜwUÉ ªÁAiÀÄÄUÀÄt J£ÀÄߪÀgÀÄ. ªÁAiÀÄÄUÀÄtªÀÅ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 40 ªÀµÀðUÀ¼À ºÀªÁªÀiÁ£ÀzÀ ¸ÀgÁ¸ÀjAiÀÄ£ÀÄß ºÉüÀÄvÀÛzÉ. ªÁAiÀÄÄUÀÄtªÀ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀ CA±ÀUÀ¼ÉAzÀgÉ GµÁÚA±À, MvÀÛqÀ, ªÀiÁgÀÄvÀ, DzÀæðvÉ, ªÉÆÃqÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ¼É dUÀwÛÛ£À J¯Áè zÉñÀUÀ¼ÀÆ vÀªÀÄäzÉà DzÀ «²µÀÖ ªÁAiÀÄÄUÀÄtªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ.

ªÁAiÀÄÄUÀÄtzÀ «zsÀ	PÀAqÀħgÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ
GµÀÚ ªÁAiÀÄÄUÀÄt C) ¸ÀªÀĨsÁdPÀ ªÀÈvÀÛ ¥ÀæzÉñÀzÀ ªÁAiÀÄÄUÀÄt D) GµÀÚªÀ®AiÀÄzÀ ªÀiÁ£ÀÆì£ï ªÁAiÀÄÄUÀÄt	zÀQëtªÉÄÃjPÁzÀ CªÉÄÃeÁ£ï ¥ÀæzÉñÀ, D¦üæPÁzÀ PÁAUÉÆÃ, K²AiÀiÁzÀ EAqÉÆãÉòAiÀiÁ, ªÀįÉòAiÀiÁ, £ÀÆåV¤, zÀQët ªÉÄÊAiÀÄ£Áägï(§ªÀiÁð) CAqÀªÀiÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ¤PÉÆèÁgï ¢éÃ¥ÀUÀ¼ÀÄ,²æîAPÁ, D¦üæPÁzÀ V¤ wÃgÀ¥ÀæzÉñÀ. ¨sÁgÀvÀ, aãÁ, xÉʯÁåAqï, GvÀÛgÀ D¸ÉÖçðAiÀiÁ, zÀQët CªÉÄÃjPÁzÀ Nj£ÉÆÃPÉÆà ªÀÄvÀÄÛ ©æf¯ï£À DUÉßÃAiÀÄ ¨sÁUÀ §ªÀiÁðzÀ ¥ÀƪÀð¨sÁUÀ.
2) ¨ÉZÀÑ£ÉAiÀÄ ¸ÀªÀIJÃvÉÆõÀÚ ªÁAiÀÄÄUÀÄt. C)RAqÁAvÀgÀ ªÁAiÀÄÄUÀÄt D)ªÉÄrlgÉäAiÀÄ£ï ªÁAiÀÄÄUÀÄt 3) vÀA¥ÁzÀ ¸ÀªÀIJÃvÉÆõÀÚ ªÁAiÀÄÄUÀÄt 4)DPïðnPï CxÀªÁ zsÀÈ«ÃAiÀÄ ªÀiÁzÀjAiÀÄ ªÁAiÀÄÄUÀÄt. 5)C¯ÉàöÊ£ï CxÀªÁ ¥ÀªÀðvÀ ªÀiÁzÀjAiÀÄ ªÁAiÀÄÄUÀÄt	GvÀÛgÀ CªÉÄÃjPÁzÀ ªÀÄzsÀå¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ, zÀQëtgÀ²AiÀiÁ, zÀQët¸ÉÊ©ÃjAiÀiÁ, K²AiÀiÁzÀ ªÀÄAZÀÆjAiÀiÁ,zÀQët D¦æPÁzÀªÉ¯ïØ, D¸ÉÖç°AiÀiÁ £ÉÊgÀÄvÀå AiÀÄÆgÉÆÃ¥ï, GvÀÛgÀ CªÉÄÃjPÁzÀ, ¥À²ÑªÀÄ PÁåj¥ÉÆäðAiÀiÁ, zÀQët CªÉÄÃjPÁzÀ zÀQët a°AiÀÄ ¥À²ÑªÀÄ ¨sÁUÀ, £ÀÆåf¯ÁåAqï, zÀQët mÁ¸ÉääAiÀÄ. PÉ£ÀgÁ, GvÀÛgÀ aãÁ, GvÀÛgÀ d¥Á£ï, gÀ²AiÀiÁ, ¸ÉÊ©jAiÀiÁzÀ GvÀÛgÀ¨sÁUÀ, ©ænõï PÉÆîA©AiÀiÁ, zÀQët að ªÀÄvÀÄÛ mÁ¸ÉääAiÀiÁUÀ¼À PÉ®¨sÁUÀ GvÀÛgÀ CªÉÄÃjPÁzÀ GvÀÛgÀ¨sÁUÀ,GvÀÛgÀ AiÀÄÆgÉÆÃ¥ï CAmÁQÖðPÀ ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛgÀ K²AiÀiÁ, Væãï¯ÁåAqï, ¹éÃqÀ£ï, £ÁªÉð K²AiÀiÁzÀ »ªÀiÁ®AiÀÄ ¥ÀªÀðvÀ ±ÉæÃtÂ,GvÀÛgÀ CªÉÄÃjPÁzÀ gÁQøï, zÀQët CªÉÄÃjPÁzÀ DAiÀÄAr¸ï, AiÀÄÄgÉÆæ£À D¯ïáöå ¥ÀªÀðvÀ ±ÉæÃtÂ, D¦üæPÁzÀ EyAiÉÆæAiÀiÁ,GUÁAqÁ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÃ¥Á¼ÀzÀ ¥Àæ¸ÀܨsÀÆ«ÄUÀ¼ÀÄ, EAqÉÆãÉöAiÀiÁ, ¦ü°¥ÉÊ£ïì

ªÁAiÀÄÄUÀÄtzÀ ¹ÜwUÀ¼ÀÄ ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ ««zsÀ ¨sÁUÀUÀ¼À°è ««zsÀ jÃwAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ. ªÁAiÀÄÄUÀÄtzÀ°è C£ÉÃPÀ ¥ÁæzÉòPÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼ÀµÉÖà C®èzÉ IÄvÀÄPÁ°PÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀÆ PÀAqÀÄ §gÀÄvÀÛªÉ. ªÁAiÀÄÄUÀÄtzÀ ªÉÊeÁФPÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀߪÀ£ÀÄß ªÁAiÀÄÄUÀÄt ±Á¸ÀÛç(climatology) JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.

10.J 'ºÀªÁªÀiÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄÄUÀÄtUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸À

'ºÀªÁªÀiÁ£À':

• AiÀiÁªÀÅzÉà MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ PÁ®zÀ (C¯ÁàªÀ¢üAiÀÄ)ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ ¥Àj¹Üw.
• ºÀªÁªÀiÁ£ÀªÀÅ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ DAvÀjPÀ WÀlPÁA±ÀUÀ¼ÁzÀ GµÁÚA±À, MvÀÛqÀ, ªÀiÁgÀÄvÀ, vÉêÁA±À, ªÀÄvÀÄÛ ªÀȶ×UÀ½AzÀ (ªÀļɬÄAzÀ) ¤zsÀðj¸À®àqÀĪÀÅzÀÄ.
• ºÀªÁªÀiÁ£À ¸ÀÆa¸À®Ä ZÀ½, ¤gÀ¨sÀæ DPÁ±À, ¸ÉSÉ, ªÉÆÃqÀ PÀ«zÀ, DºÁèzÀPÀgÀ, ©gÀĸÁzÀ UÁ½ EvÁå¢ ¥ÀzÀUÀ¼À §¼ÀPÉ.
• EzÀÄ ¥Àæw UÀAmÉ, ¥Àæw¢£À ¥ÀæwªÁgÀªÀÇ §zÀ¯ÁªÀuÉ ºÉÆAzÀÄvÀÛzÉ.

'ªÁAiÀÄÄUÀÄt':

• ¢ÃWÀð CªÀ¢üAiÀÄ ºÀªÁªÀiÁ£ÀzÀ ¸ÀgÁ¸Àj ¹Üw
• ªÁAiÀÄÄ ªÀÄAqÀ®zÀ ¨ÁºÀå CA±ÀUÀ¼ÁzÀ CPÁëA±À, ¸ÀªÀÄÄzÀæ¢AzÀ EgÀĪÀzÀÆgÀ, ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄlÖ ¢AzÀ EgÀĪÀ JvÀÛgÀ, ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À ¢PÀÄÌ ¥ÀªÀðvÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÁUÀgÀ ¥ÀæªÁºÀ, ¨sÀƪÉÄïÉäöÊ ®PÀëtUÀ¼ÀÄ, ªÀ£À¸Ààw EvÁå¢UÀ½AzÀ ¤zsÀðj¸À®àqÀÄvÀÛzÉ.
• ªÁAiÀÄÄUÀÄtªÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸À®Ä GµÀÚ, ²ÃvÀ, ¸ÀªÀIJÃvÉÆõÀÚ, Mt(±ÀĵÀÌ) vÉêÀ¨sÀjvÀ, DzÀæðvÉ ªÀÄÄAvÁzÀ ¥ÀzÀUÀ¼À §¼ÀPÉ.
• EzÀÄ «¸ÁÛgÀªÁzÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ ¢ÃWÀðPÁ®zÀ ¸ÀgÁ¸Àj ¹ÜwAiÀiÁVzÉ.

10.©. ªÁAiÀÄÄUÀÄtªÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀĪÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ:

DPÁëA±À, ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄlÖ¢AzÀ EgÀĪÀ JvÀÛgÀ, ¸ÀªÀÄÄzÀæ¢AzÀ EgÀĪÀ zÀÆgÀ, ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÁUÀgÀ¥ÀæªÁºÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÀªÀðvÀ ±ÉæÃtÂUÀ¼ÀÄ, ªÀ£À¸Ààw, ªÀÄtÄÚUÀ¼ÀÄ.

10.¹. ªÁAiÀÄĹÜwAiÀÄ ªÀÄÄ£ÀÆìZÀ£É, CzsÀåAiÀÄ£À, CªÀ±ÀåPÀvÉ':

ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ ªÉÊeÁФPÀ CzsÀåAiÀÄ£À ºÁUÀÆ DzÀgÀ ¨sËwPÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À«±ÉèõÉuÉAiÀÄ£ÀÄß “ºÀªÁªÀiÁ£À ±Á¸ÀÛç” (meteorology) J£ÀÄߪÀgÀÄ.

ªÁAiÀÄĹÜwAiÀÄ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¤Ãr ªÀÄÄ£ÀÆìZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀ DzsÀĤPÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß £ÁªÀÅ FUÀ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄwÛzÉÝãÉ. DzÀgÉ ¸Á«gÁgÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À »AzÉAiÉÄà £ÀªÀÄä ¥ÀƪÀðdgÀÄ, ¸ÀÆgÀå, ZÀAzÀæ, DPÁ±À, £ÀPÀëvÀæUÀ¼À «ÃPÀëuɬÄAzÀ, ¸À¸ÀåUÀ¼À°è PÀAqÀħgÀĪÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ½AzÀ, ¥ÁætÂUÀ¼À £ÀqÀªÀ½PÉUÀ½AzÀ ªÀÄÄ£ÀÆìZÀ£É ¥ÀqÉAiÀÄÄwÛzÀÝgÀÄ.

ªÁAiÀÄĹÜw ªÀÄÄ£ÀÆìZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß £ÁªÀÅ JgÉqÀÄ «zsÀUÀ¼À°è ¥ÀqÉAiÀħºÀÄzÀÄ

1)C¯ÁàªÀ¢ü ªÀÄÄ£ÀÆìZÀ£É: EzÀÄ ªÀÄÄA¢£À 24 UÀAmÉAiÀÄ PÁ¯ÁªÀ¢üAiÀÄ ªÀÄÄ£ÀÆìZÀ£É.

2) ¢ÃWÁðªÀ¢üAiÀÄ ªÀÄÄ£ÀÆìZÀ£É: ªÀÄÄA§gÀĪÀ JAlÄ ¢£ÀUÀ¼À ªÁAiÀÄÄ ¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß w½zÀÄ PÉƼÀÀÄzÀÄ ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 150PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ gÁµÀÖUÀ¼ÀÄ “ªÁAiÀÄÄ ªÉÊeÁÕ¤PÀ ¸ÀAWÀl£É"AiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå gÁµÀÖUÀ¼ÁVªÉ. ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 10,000 ¨sÀÆPÉÃAzÀæUÀ¼ÀÄ §®Æ£ÀÄUÀ¼ÀÄ, ºÀqÀUÀÄUÀ¼ÀÄ, «ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ, ºÁUÀÆ PÀÈvÀPÀ G¥ÀUÀæºÀUÀ½AzÀ ºÀªÁªÀiÁ£ÀzÀ ªÀÄÄ£ÀÆìZÀ£ÉAiÀÄ CAQ-CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滸ÀÄvÀÛªÉ.

¨sÁgÀvÀzÀ°è ¥ÀæxÀªÀÄ ªÁAiÀÄÄ ¹Üw ªÀÄÄ£ÀÆìZÀ£Á PÉÃAzÀæ 1864 gÀ°è ¹ªÀÄèzÀ°è ¸ÁܦvÀªÁ¬ÄvÀÄ ¥ÀæxÀªÀÄ ªÀĺÁAiÀÄÄzÀÝzÀ £ÀAvÀgÀ F PÁAiÀiÁð®AiÀĪÀ£ÀÄß ¥ÀÄuÉUÉ ¸ÀܼÁAvÀj¸À¯Á¬ÄvÀÄ. ¨sÁgÀvÀzÀ°è ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 400 PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ ªÁAiÀÄĹÜw «ÃPÀëuÁ®AiÀÄUÀ½ªÉ.

«±ÀézÁzÀåAvÀ EAzÀÄ ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «PÀ¹vÀ «zsÁ£ÀUÀ½AzÀ, CvÁåzsÀĤPÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ½AzÀ ªÁAiÀÄĹÜw ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAUÀ滸À¯ÁUÀÄwÛzÉ. ¸ÀéAAiÀÄZÁ°vÀ ªÁAiÀÄĹÜw «ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÀéAiÀÄAZÁ°vÀ ªÁAiÀÄĹÜw ºÀqÀUÀÄUÀ¼ÀÄ, PÀÈvÀPÀ G¥ÀUÀæºÀUÀ¼ÀÄ ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ bÁAiÀiÁavÀæ ºÁUÀÆ CAQ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滸ÀÄvÀÛªÉ. F ºÀªÁªÀiÁ£ÀzÀ ªÀÄÄ£ÀÆìZÀ£É ¸ÉʤPÀjUÉ, «ªÀiÁ£ÀUÀ¼À ºÁgÁlPÉÌ, £Á«PÀjUÉ, gÉÊvÀjUÉ, PÉÊUÁjPÉUÀ½UÉ, ºÁUÀÆ d£ÀgÀÄ zÉÊ£ÀA¢£À PÁgÀåUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉƼÀî®Ä CvÀåªÀ±ÀåPÀªÁVzÉ.

ZÀlĪÀnPÉ: 01 '–' `UÀÄA¥ÀÄZÀZÉð

GzÉÝñÀ

ªÁAiÀÄÄUÀÄtªÀÅ ªÀÄ£ÀĵÀå£À fêÀ£ÀzÀ ªÉÄÃ¯É ©ÃgÀĪÀ ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß CjvÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.

ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ:

• ²©gÁyðUÀ¼À£ÀÄß UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÁßV «AUÀr¹j.
• ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÀÄA¥ÀÄ vÀªÀÄä£ÀÄß PÀȶPÀgÀÄ, PÉÊUÁjPÉÆÃzÀå«ÄUÀ¼ÀÄ, ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀAiÀĸÁìzÀ UÀȺÀ¸ÀÜgÀÄ JazÀÄ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ¨sÁ«¹PÉƼÀî°.
• UÀÄA¦£ÀªÀgÀÄ ªÁAiÀÄÄUÀÄtªÀÅ ತಾವು ಆಯ್ದು ಕೊಂಡ ªÀÄ£ÀĵÀå£À ಜೀವನದ ªÉÄÃ¯É ºÉÃUÉ ¥Àæ¨sÁªÀ / ¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃgÀÄvÀÛzÉA§ÄzÀ£ÀÄß ZÀað¸À®Ä ºÉýj.
• ²©gÁyðUÀ½UÉ PÉ®ªÀÅ ¸À¤ßªÉñÀ ºÁUÀÆ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À GzÁºÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄAavÀªÁVAiÉÄà ºÉý ZÀað¸À®Ä ¸ÀºÀPÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ.

GzÁ: ªÀiÁ£ÀÆì£ï ªÀļÉAiÀÄ «¥sÀ®vÉ, CwªÀȶ×, EvÁå¢.

• ²©gÁyðUÀ¼ÀÄ vÁªÀÅ ¸ÀAUÀ滹ದ್ದÀ ªÀiÁ»w ºÁUÀÆ zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¹ wêÀiÁð£ÀPÉÌ §gÀ®Ä w½¹j.

PÀ°PÁ ¥sÀ®:

• MAzÀÄ ¥ÀæzÉñÀzÀ ªÁAiÀÄÄUÀÄtªÀÅ ªÀiÁ£ÀªÀ fêÀ£À ±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀĪÀ°è ºÉÃUÉ ¥ÀæªÀÄÄR ¥ÁvÀæ ªÀ»¸ÀÄvÀÛzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß «ªÀıÁðvÀäPÀªÁV w½AiÀÄĪÀgÀÄ.

ZÀlĪÀnPÉ

02

GzÉÝñÀ: ªÁAiÀÄÄ«£À°è ¸ÁgÀd£ÀPÀ ªÀÄvÀÄÛ DªÀÄèd£ÀPÀ JA§ JgÀqÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR C¤®UÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ EvÀgÀ C¤®UÀ½ªÉ JAzÀÄ ¸ÁAPÉÃwPÀªÁV, ¥ÀæªÀiÁt ¸À»vÀªÁV PÀAqÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.

¨ÉÃPÁzÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ: MAzÀÄ ªÉÄÃtzÀ §wÛ, ¨ÉAQ ¥ÉÆlÖt, JvÀÛgÀzÀ CAZÀÄ EgÀĪÀ UÁf£À¥ÁvÉæ, vÀmÉÖ, UÁf£À ¯ÉÆÃl ªÀÄvÀÄÛ PÉA¥ÀÄ ±Á¬Ä (CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ §tÚ)

ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ:

• ¥ÁvÉæAiÀÄ ªÀÄzsÀåzÀ°è ªÉÄÃtzÀ §wÛAiÀÄ£ÀÄß CAn¸ÀĪÀÅzÀÄ (¤°è¸ÀĪÀÅzÀÄ)
• ªÉÄÃtzÀ §wÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆwÛ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
• CzÀgÀ ¸ÀÄvÀÛ CAzÀgÉ ªÉÄÃtzÀ §wÛAiÀÄ JvÀÛgÀzÀ PÁ®Ä¨sÁUÀzÀµÀÄÖ ¤ÃgÀ£ÀÄß ºÁPÀĪÀÅzÀÄ.
• £ÀAvÀgÀ PÉA¥ÀıÁ¬ÄAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃjUÉ ¨ÉgɸÀĪÀÅzÀÄ.
• £ÀAvÀgÀ UÁf£À ¯ÉÆÃlªÀ£ÀÄß ¤zsÁ£ÀªÁV CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É ¨ÉÆÃgÀ¯ÁV ºÁPÀĪÀÅzÀÄ.
• PÉ®PÀëtUÀ¼À £ÀAvÀgÀ ªÉÄÃtzÀ §wÛAiÀÄ eÁé¯É £ÀA¢ºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ.
• ¤Ãj£À ªÀÄlÖ PÀæªÉÄÃt KjgÀÄvÀÛzÉ.
• ¯ÉÆÃlzÀ°ègÀĪÀ DªÀÄèd£ÀPÀzÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ ªÀÄvÀÄÛ KjzÀ ¤Ãj£À ¥ÀæªÀiÁt MAzÉà DVgÀÄvÀÛzÉ.
• G½zÀ SÁ° ¯ÉÆÃlzÀ ¨sÁUÀ ¸ÁgÀd£ÀPÀ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ C¤®UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ.

ZÀlĪÀnPÉ – 3 : JvÀÛgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ½UÉ ¥ÀæªÁ¸À PÉÊUÉƼÀÄîªÀzÀÄ.

GzÉÝñÀ

¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄlÖ¢AzÀ JvÀÛgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ½UÉ

ºÉÆÃzÀAvÉ GµÁÚA±À PÀrªÉÄAiÀiÁUÀĪÀzÀ£ÀÄß «zÁåyðUÀ½UÉ ªÀÄ£ÀªÀjPÉ ªÀiÁqÀĪÀzÀÄ.

¨ÉÃPÁzÀ ¸ÁªÀÄUÀæUÀ¼ÀÄ : DºÁgÀ, OµÀ¢üUÀ¼ÀÄ, ¸ÉéÃlgï, PÁåªÀÄgÁ, «rAiÉÆà PÁåªÀÄgÁ, ¯ÉÃR£À ¸ÁªÀÄUÀæUÀ¼ÀÄ, ¥ÀæªÁ¸À £ÀPÉë.

ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ «zsÁ£À :

ಪೂರ್ವ ಸೂಚನೆ

೧.ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಗುಂಪುಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸುವುದು.

೨. ಪ್ರತಿ ಗುಂಪಿಗೆ ನಾಯಕನನ್ನು ನೇಮಿಸುವುದು.

೩. ಸಮಯ ಪರಿಪಾಲನೆ.

೪. ಶಿಸ್ತು ಪಾಲಿಸುವುದು.

೫. ಶಿಕ್ಷಕರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಂತೆ ನಡೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು.

೬.ಅಪಾಯಕಾರಿ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಹೋಗದಂತೆ ಸೂಚನೆ ಕೊಡುವುದು.

೭. ನಿಗದಿ ಪಡಿಸಿದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ.

೮. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಗುಂಪಿನ ನಾಯಕನನ್ನು ಹಿಂಬಾಲಿಸುವುದು.

¤¢üðµÀÖ ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ :

1. JvÀÛgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À ºÀªÁªÀiÁ£ÀzÀ¯ÁèUÀĪÀ ªÀåvÁå¸À UÀÄgÀÄw¹ n¥Ààt §gÉAiÀÄ®Ä w½¸ÀĪÀzÀÄ.

2. JvÀÛgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À «rAiÉÆà awæPÀgÀt ªÀÄqÀĪÀzÀÄ.

3. ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄlÖzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄlÖ¢AzÀ JvÀÛgÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è DUÀĪÀ GµÁÚA±ÀzÀ Kj½vÀzÀ UÁæ¥sï gÀa¸À®Ä ºÉüÀĪÀzÀÄ.

¤ÃjQëvÀ PÀ°«£À ¥sÀ®UÀ¼ÀÄನ್

1. ¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄlÖ¢AzÀ JvÀÛgÀ ¥ÀæzÉñÀPÉÌ ºÉÆÃzÀAvÉ GµÁÚA±À PÀrªÉÄAiÀiÁUÀĪÀzÀ£ÀÄß ªÀÄ£ÀªÀjPÉ ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀgÀÄ.
2. ºÀªÁªÀiÁ£ÀzÀ¯ÁèUÀĪÀ ªÀåvÁå¸À CjAiÀÄĪÀgÀÄ.

ZÀlĪÀnPÉ

04

GzÉÝñÀ: ¸ËgÀ ±ÁR ºÁUÀÆ ¨É¼ÀQ£À C¸ÀªÀiÁ£À ºÀAaPÉAiÀÄ£ÀÄß w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ.

¨ÉÃPÁUÀĪÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ: ºÀ¼À¢ §tÚzÀ gÀlÄÖ, ¤Ã° §tÚzÀ PÁUÀzÀ, ºÀ¼À¢ §tÚzÀ ªÀiÁPÀðgï ¥É£ÀÄß, PÀ¥ÀÄà §tÚzÀ gÀlÄÖ.

ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ:

• 20 x 20 ¸ÉA.«ÄÃ. C¼ÀvÉAiÀÄ°è ºÀ¼À¢gÀlÄÖ ªÀÄvÀÄÛ ¤Ã° PÁUÀzÀªÀ£ÀÄß PÀvÀÛj¹j ªÀÄvÀÄÛ CAn¹j.
• ¤Ã° PÁUÀzÀzÀ ªÀÄzsÀå¨sÁUÀzÀ°è 0' ¸ÀªÀĨsÁdPÀªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹j. £ÀAvÀgÀ D gÉÃSɬÄAzÀ ªÉÄÃ¯É ºÁUÀÆ PɼÀUÉ 5 ¸ÉA.«ÄÃ. CAvÀgÀzÀ°è 45⁰ CPÁëA±À ªÀÄvÀÄÛ 90⁰ CPÁëA±ÀªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹j.
• 24 x 24 ¸ÉA.«ÄÃ. C¼ÀvÉAiÀÄ PÀ¥ÀÄà gÀlÄÖ PÀvÀÛj¹j. ªÀÄzsÀåzÀ°è 5x5 ¸ÉA.«ÄÃ. C¼ÀvÉAiÀÄ ¸ÀªÀĨsÀÄeÁPÀÈwAiÀÄ gÀAzsÀæªÀ£ÀÄß ªÀiÁrj.
• JgÀqÀÆ gÀlÄÖUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÆgÀÄ Cr zÀÆgÀzÀ°è ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀªÁV E§âgÀÄ ªÀÄPÀ̽AzÀ »r¹j.
• PÀ¥ÀÄà §tÚzÀ gÀnÖ£À ªÀÄzsÀåzÀ°ègÀĪÀ gÀAzsÀæ¢AzÀ ¨ÁåljAiÀÄ£ÀÄß §¼À¹ ¨É¼ÀPÀÄ ©qÀĪÀAvÉ E£ÉÆßAzÀÄ ªÀÄUÀÄ«UÉ ºÉýj.
• mÁZïð ¸ÀÆgÀå£À£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÀĪÀAvÉ J¯Áè gÉÃSÉUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¨É¼ÀPÀ£ÀÄß ©qÀ®Ä ªÀÄPÀ̽UÉ ºÉýj.
• AiÀiÁªÀ gÉÃSÉ ºÉZÀÄÑ ¥ÀæPÁ±ÀªÀiÁ£ÀªÁV PÁtÄvÀÛzÉA§Ä zÀ£ÀÄß «ÃQë¸À®Ä ªÀÄPÀ̽UÉ ºÉý.

ZÀlĪÀnPÉ

05

GzÉÝñÀ: ªÁAiÀÄĪÀÅ MvÀÛqÀªÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß CxÉÊð¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.

¨ÉÃPÁUÀĪÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ: MAzÀÄ aPÀÌ ºÀÆf, MAzÀÄ zÉÆqÀØ ºÀÆf, gÀ§âgï ¨ÁåAqï, ªÉÄÃtzÀ §wÛ, ¨ÉAQ ¥ÉÆlÖt, UÁf£À CxÀªÁ ¥Áè¹ÖPï PÉƼÀªÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÆgÀÄPÁ°£À ¸ÁÖöåAqï.

ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ:

• UÁf£À CxÀªÁ ¥Áè¹ÖPï PÉƼÀªÉUÉ §®Æ£ï C£ÀÄß gÀ§âgï ¨ÁåAr¤AzÀ ©V¬Äj (avÀæzÀ°ègÀĪÀAvÉ) §®Æ¤£À £ÉwÛAiÀÄ£ÀÄß ¸Àé®à PÀvÀÛj¹j.
• F PÉƼÀªÉAiÀÄ£ÀÄß zÉÆqÀØ ºÀÆfAiÀÄ°èrj.
• E£ÉÆßAzÀÄ §®Æ£À£ÀÄß zÉÆqÀØ ºÀÆfAiÀÄ ªÉÄïÁãUÀzÀ°è ºÀgÀr gÀ§âgï ¨ÁåAqï ºÁQj.
• zÉÆqÀØ ºÀÆfAiÀÄ£ÀÄß ªÉÄÃtzÀ §wÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆwÛ¹ PÁ¬Ä¹.
• DUÀ zÉÆqÀØ ºÀÆfAiÀÄ ªÉÄïÁãUÀzÀ°è ºÀgÀrzÀ
• §®Æ£ÀÄ ªÉÄîPÉÌ H¢PÉƼÀÄîvÀÛzÉ.

ZÀlĪÀnPÉ

06

GzÉÝñÀ: ¸ËgÀ ±ÁR¢AzÀ GµÀÚªÁzÀ ªÁAiÀÄÄ ºÀUÀÄgÀªÁV ªÉÄïÉÃgÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ vÀA¥ÁzÀ ²ÃvÀªÁAiÀÄÄ ¨sÁgÀªÁV PɼÀV½AiÀÄÄvÀÛzÉ.

¨ÉÃPÁUÀĪÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ: JgÀqÀÄ UÁf£À ¯ÉÆÃl, JgÀqÀÄ UÁf£À CxÀªÁ ¥Áè¹ÖPï lÆå¨ïUÀ¼ÀÄ, JgÀqÀÄ §®Æ£ÀÄUÀ¼ÀÄ, gÀ§âgï ¨ÁåAqï, PÀÄ¢AiÀÄĪÀ ¤ÃgÀÄ,

L¸ï vÀÄAqÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ L¸ï ¤ÃgÀÄ.

ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ:

• JgÀqÀÆ lÆå¨ïUÀ½UÉ §®Æ£ï C£ÀÄß ªÉÄð¤AzÀ PÀÆj¹ gÀ§âgï ¨ÁåAqï ºÁQj.
• JgÀqÀÆ lÆå¨ïUÀ¼À£ÀÄß JgÀqÀÄ ¥ÀævÉåÃPÀªÁzÀ UÁf£À ¯ÉÆÃlzÀ°èrj.
• MAzÀÄ ¯ÉÆÃlzÀ°è PÀÄ¢AiÀÄĪÀ ¤ÃgÀ£ÀÄß ¸ÀÄj¬Äj.
• E£ÉÆßAzÀÄ ¯ÉÆÃlPÉÌ L¸ï ¤ÃgÀÄ CxÀªÁ L¸ï vÀÄAqÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÁQj.

UÀªÀĤ¹:

PÉ® ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ £ÀAvÀgÀ PÀÄ¢AiÀÄĪÀ ¤ÃgÀÄ ºÁQzÀ ¯ÉÆÃlzÀ°ègÀĪÀ §®Æ£ÀÄ ªÉÄîPÉÌ H¢PÉÆArgÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ L¸ï vÀÄAqÀÄ ºÁQzÀ ¯ÉÆÃlzÀ°ègÀĪÀ §®Æ£ÀÄ ¸ÀÄgÀÄn PÉÆAqÀÄ PɼÀªÀÄÄRªÁVgÀÄvÀÛzÉ.

ZÀlĪÀnPÉ: 07 '–' UÀÄA¥ÀÄZÀZÉð / ¸É«Ä£Ágï

GzÉÝñÀ

¨sÁgÀvÀzÀ°ègÀĪÀ ««zsÀ 'IÄvÀĪÀiÁ£À' (PÁ®UÀ¼ÀÄ)UÀ¼ÀÄ - MAzÀÄ

vÀÄ®£ÁvÀäPÀ ZÀZÉð.

• ²©gÁyðUÀ¼À£ÀÄß £Á®ÄÌ vÀAqÀUÀ¼À£ÁßV «¨sÁV¸ÀĪÀÅzÀÄ.
• «ÄAZÀÄ ¥ÀnÖUÀ¼À°è F PɼÀV£À «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀÄ qÀ§âzÀ°è ºÁQgÀĪÀÅzÀÄ.
• vÀAqÀzÀ°è AiÀiÁgÁzÀgÀÆ M§âgÀÄ §AzÀÄ qÀ§âzÀ°è MAzÀÄ «ÄAZÀÄ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
• aÃn CxÀªÁ «ÄAZÀÄ¥ÀnÖAiÀÄ°è ºÉ¸Àj¹gÀĪÀ «µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ vÀAqÀzÀ°è ZÀað¸ÀĪÀÅzÀÄ.
• vÀAqÀzÀ°è AiÀiÁgÀzÀgÀÆ M§âgÀÄ vÀAqÀªÀ£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¹ «µÀAiÀĪÀ£ÀÄß ªÀÄAr¸ÀĪÀÅzÀÄ.

«µÀAiÀÄ:

• ªÀÄÄAUÁgÀÄ ªÀļÉUÁ®
• »AUÁgÀÄ ªÀļÉUÁ®
• ZÀ½UÁ®
• ¨ÉùUÉ PÁ®

ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ:

• »A¢£À ¢£ÀªÉà J¯Áè vÀAqÀzÀªÀjUÀÆ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.
• ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ vÀAqÀzÀªÀgÀÄ «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¥ÀjPÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滹 ZÀZÉðAiÀÄ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀĪÀÅzÀÄ.

¸ÀÆZÀ£É: ªÉÄîÌAqÀ ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉƼÀÀÄzÁzÀ EvÀgÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ.

• PÀ£ÁðlzÀPÀ IÄvÀĪÀiÁ£ÀzÀ ªÉÊ¥ÀjÃvÀå.
• ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÀgÁåAiÀÄ ¢éÃ¥ÀzÀ DPÁgÀ ªÁAiÀÄÄUÀÄt ¤zsÀðj¸ÀĪÀ°è ¥ÀæªÀÄÄR ¥ÁvÀæ ªÀ»¹zÉ.

ZÀlĪÀnPÉ: 08

GzÉÝñÀ

• MAzÀÄ ¥ÀæzÉñÀzÀ ªÁAiÀÄÄUÀÄtªÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀĪÀ°è CzÀgÀ ªÀÄÆ® WÀlPÀUÀ¼ÁzÀ ¸ÀÆgÉÆåÃzÀAiÀÄ, ¸ÀÆgÁå¸ÀÛ, GµÀÚvÉ, UÁ½ ©Ã¸ÀĪÀ ¢PÀÄÌ, MvÀÛqÀ, DzÀæðvÉ, ªÉÆÃqÀ EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß CªÀ®A©¹zÉ JAzÀÄ CjAiÀÄĪÀÅzÀÄ.
• ¸ÀgÁ¸Àj ªÁAiÀÄÄUÀÄtªÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀĪÀ jÃwAiÀÄ£ÀÄß w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ.

ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ:

• ªÀÈvÀÛ ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ, ¤AiÀÄvÀ PÁ°PÉUÀ¼À ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ ¤ÃªÀÅ ªÁ¹¸ÀĪÀ ¸ÀܼÀzÀ MAzÀÄ ªÁgÀzÀ ºÀªÁªÀiÁ£À ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAUÀ滹j.
• gÉÃrAiÉÆà CxÀªÁ zÀÆgÀzÀ±Àð£ÀUÀ¼À ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ ¨sÁgÀvÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ £Á®ÄÌ ¥ÀæªÀÄÄR £ÀUÀgÀUÀ¼À ºÀªÁªÀiÁ£À ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAUÀ滹j.
• zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滹, zÁR°¹j.
• ¸ÀÆgÉÆåÃzÀAiÀÄ, ¸ÀÆgÁå¸ÀÛ, PÀ¤µÀ× ºÁUÀÆ UÀjµÀ× GµÁÚA±À, ªÉÆÃqÀ PÀ«¢gÀĪÀÅzÀÄ, ªÀļÉ, ¸Á¥ÉÃPÀë DzÀæðvÉ EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß MAzÀÄ ªÁgÀzÀªÀgÉUÉ zÁR¯É ZÁnð£À°è zÁR°¹j, ªÀgÀ¢ vÀAiÀiÁj¹.
• ªÁgÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è vÀAiÀiÁj¹zÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ªÀÄAr¹j.

7. ²PÀëPÀjUÉ ¸À®ºÉUÀ¼ÀÄ

• “ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®”zÀ «ZÁgÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß N¢ ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀ滹j.

• «zÁåyðUÀ½UÉ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÉÆAzÀÄ ¸ÀAUÀwAiÀÄ£ÀÄß ¤Ãr “ªÀ¸ÀÄÛ CzsÀåAiÀÄ£À”(Case study) PÉÊUÉƼÀî®Ä ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ¤Ãr.

¤ÃqÀ§ºÀÄzÁzÀ ¸ÀAUÀwUÀ¼ÀÄ

GzÁºÀgÀuÉ

• 2011 gÀ°è d¥Á£ï zÉñÀzÀ°è GAmÁzÀ ¸ÀÄ£Á«Ä
• CwêÀȶ×
• ZÀAqÀªÀiÁgÀÄvÀ

• “ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ” «ZÁgÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ avÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滹 “avÀæ¸ÀA¥ÀÄl” vÀAiÀiÁj¸À®Ä «zÁåyðUÀ½UÉ ¸ÀÆZÀ£É/ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ¤Ãr.

• ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖ¥Àr¸À®Ä ¸ÀÆPÀÛ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉaÑ£À ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è PÉÊUÉƽîj. EzÀgÀ°è «zÁåyðUÀ¼À ¥Á¯ÉÆμÀÄî«PÉUÉ CªÀPÁ±À«gÀ°.

• CAvÀeÁð®zÀ°è ‘ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®’zÀ «ZÁgÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ «¥sÀÄ®ªÁzÀ ªÀiÁ»w, avÀæUÀ¼ÀÄ, «rAiÉÆà vÀÄtÄPÀÄUÀ¼ÀÄ ®¨sÀå«zÉ. CzÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁV §¼À¹PÉƽîj.

• «zÁåyðUÀ¼À°ègÀĪÀ ¸ÀÄ¥ÀÛ¥Àæw¨sÉUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ ¥ÉÆæÃvÁ컹.

• GµÀÚvÉ, ªÀiÁgÀÄvÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ¼É ªÀÄ¼É EvÁå¢UÀ¼À §UÉÎ ¤ªÀÄä ¸ÀÄvÀÛ°£À ¸ÀªÀiÁdzÀ°è ºÁ¸ÀÄ ºÉÆPÁÌVgÀĪÀ d£À¥ÀzÀ «ZÁgÀ/PÀxÉUÀ¼À£ÀÄß/£ÀA©PÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滹j.

• ¸À«ÄÃ¥ÀzÀ “ºÀªÁªÀiÁ£À ªÀÄÄ£ÀÆìZÀ£Á PÉÃAzÀæ” PÉÌ ¨sÉÃn ¤Ãrj.

• ¨sÀÆUÉÆüÀ±Á¸ÀÛçPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ “ªÀ¸ÀÄÛ¥ÀæzÀ±Àð£À”ªÀ£ÀÄß ±Á¯ÉAiÀÄ°è K¥Àðr¹.

• «zÁåyðUÀ¼À°è ªÉÊeÁÕ¤PÀ ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¸À®Ä MvÀÄÛ ¤Ãrj.

• ¤ÃªÀÅ ªÁ¹¸ÀĪÀ ¸ÀܼÀzÀ°è£À ¸À¸ÀåUÀ¼À ¸ÀégÀÆ¥À ºÁUÀÆ ¥ÁætÂUÀ¼À £ÀqÀªÀ½PÉUÀ¼À°è DUÀĪÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß «ÃQë¹j. §zÀ¯ÁzÀ ªÁAiÀÄĹÜwUÉ CªÀÅUÀ¼À ¸ÀàAzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rzÀÄ zÁR°¹j. F AiÉÆÃd£É vÀAiÀiÁj¸À®Ä «zÁåyðUÀ½UÉ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ¤Ãr.

=

• ‘ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®’PÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ EwÛÃa£À ±ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAUÀ滹 ±Á¯ÉAiÀÄ ¥ÀæPÀl£Á ºÀ®UÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¥ÀæzÀ²ð¹j.

8. ¸Á¥sÀ®å ¥ÀjÃPÉë

I. 'F PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ 1-2 ªÁPÀåUÀ¼À°è GvÀÛj¹j.

a) ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ® ªÉAzÀgÉãÀÄ?

b) ¥ÀjªÀvÀð£Á ªÀÄAqÀ®zÀ «±ÉõÀvÉ K£ÀÄ? w½¹j.

c) GµÁÚA±ÀzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå E½PÉ zÀgÀ JAzÀgÉãÀÄ?

d) zÀQët UÉÆïÁzsÀðzÀ°è ¥ÀæwªÁtÂdå ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß K£ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ?

e) DzÀæðvÉ JAzÀgÉãÀÄ? EzÀgÀ JgÀqÀÄ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß ªÁåSÁ夹j.

II. 'F PɼÀV£À ©lÖ ¸ÀܼÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ¥ÀzÀUÀ½AzÀ ¨sÀwðªÀiÁrj.

a) ___________________ fêÀgÀPÀëPÀ ¥ÀzÀgÀÄ J¤¹zÉ.

b) ªÀ¸ÀÄÛ«£À MAzÀÄ PÀt¢AzÀ E£ÉÆßAzÀÄ PÀtPÉÌ ¸Àà±Àð¢AzÀ GAmÁUÀĪÀ GµÁÚA±ÀzÀ

ZÀ®£ÉAiÀÄ£ÀÄß ________________ J£ÀÄߪÀgÀÄ.

c) MAzÉà ¥ÀæªÀiÁtzÀ MvÀÛqÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀĪÀ gÉÃSÉ __________

d) MAzÀÄ UÀjµÀÖ GµÁÚA±ÀzÀ°è UÀjµÀÖ ¥ÀjªÀiÁtzÀ°è ¤ÃgÁ«AiÀÄ£ÀÄß »r¢lÄÖPÉÆArgÀĪÀ

ªÁAiÀÄÄ«UÉ ______________ J£ÀÄߪÀgÀÄ.

e) d¯ÁPÀµÀðPÀ PÀtUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¸ÁA¢æÃPÀgÀt ºÉÆA¢zÀ ¸ÀÆPÀëöä¤Ãj£À ºÀ¤UÀ¼ÀÄ ________

UÀ¼ÁV ¥Àjt«Ä¸ÀÄvÀÛªÉ.

III. 'F PɼÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ 3-4 ªÁPÀåUÀ¼À°è GvÀÛj¹j.

a) ºÀªÁªÀiÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄÄUÀÄtUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼ÉãÀÄ?

b) ¥ÀªÀðvÀ ªÀļÉAiÀÄ£ÀÄß avÀæ¸À»vÀ «ªÀj¹j.

IV. a) ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ avÀæ §gÉzÀÄ ««zsÀ ¥ÀzÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹j.

b) ¨sÀƪÀÄAqÀ®zÀ MvÀÛqÀ ¥ÀnÖUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀĪÀ avÀæ §gÉzÀÄ ªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ ©Ã¸ÀĪÀ ¢PÀÌ£ÀÄß

¸ÀÆa¹j.

1. a) ªÁAiÀÄĪÀÄAqÀ®zÀ «ZÁgÀUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ avÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滹j. ºÉaÑ£À CzsÀåAiÀÄ£ÀPÁÌV ¸ÀÆa¸À®àlÖ ¥ÀÆgÀPÀ ªÀiÁ»w

1. www.imd.gov.in
2. http://library.thinkquest.org
3. www.google.com
4. www.wikipedia.com

ಹವಾಗುಣ ಮತ್ತು ವಾಯುಗುಣ

[[1]]

[[2]]

[[3]]

ಉಷ್ಣಾಂಶ -

[[4]]

ವಾಯುವಿನ ಒತ್ತಡ

[[5]]

ಗಾಳಿಗಳು

[[6]]

ಆರ್ದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಮಳೆ

[[7]]

[[8]]